فروش جادویی در واگن های مترو
مترو؛ به عنوان وسیله ی ارتباطی و راهی سریع برای سفرهای درون شهری، بیش از یازده سال است که جای خود را در دل تهران بزرگ باز کرده و شهری زیر زمینی را برای رفت و آمد، تردد و گاه تجارت و کاسبی شهروندان تهرانی ساخته است.
وسیله ای رفاهی و مناسب که به دلیل استفاده ی فراگیر و همگانی از آن، ناگزیر به مشاهده و تحمل آسیب های اجتماعی و پدیده های زشت اجتماعی فراوانی در آن هستیم. حضور و اشتغال زنان دستفروش، یکی از نخستین آسیب های اجتماعی بعد از راه اندازی خطوط حمل و نقل زیرزمینی در تهران بود. معضل دستفروشی در مترو و روی آوردن روز افزون زنان به این شغل موضوع تك بعدی و ساده نیست كه بتوان با ارائه یك راهكار ساده به آن برای همیشه خاتمه داد. بلكه این معضل دارای لایههای پنهانی است كه باید به انها با دقت پرداخت. به عنوان مثال بسیاری معتقدند كه در بین دستفروشان مترو میتوان افرادی را پیدا كرد كه پیش از این مغازه داشتهاند و حالا با روی آوردن به این شغل بدون پرداخت اجاره مغازه و مالیات درآمدی بالاتر از سابق كسب میكنند.
عرضه اجناس در واگن های مترو برای هر سن و سلیقه
دستفروشان برای هر سن و سلیقه ای کالاهایی متفاوت عرضه می کنند و مشتریان خاص خود را دارند؛ برای خانم های خانه دار که هرازگاهی به مترو می آیند وسیله ای برای نظافت خانه خوب است که اگر از نوع جادویی! آن باشد به حتم مورد استقبال قرارمی گیرد؛ دستمال های جادویی چند ماهی است که جای خود را به «ابرهای جادویی» داده و بدون نیاز به مواد شوینده! هرسطحی را تمیز می کند. جاکفشی برای زیرتختخواب و داخل کمد، کیف برای استخر و مرتب کردن کشوها، تنها گوشه ای از اقلامی است که درمترو به مسافران عرضه می شود.
نکته قابل توجه این است که دستفروشی به واگن های آقایان هم سرایت کرده است ولی به دلیل استقبال کم آقایان، بازارشان مانند واگن های خانم ها گرم نیست و بر تعداد آنها افزوده نشده است؛ فروش سی دی خام و چراغ قوه نمونه اجناسی است که در واگن آقایان فروخته می شود.
ربیعی با تاكید بر اینكه دستفروشی و تكدی گری در مترو ممنوع است اظهار می كند: مهم ترین راهكار ریشه كنی دستفروشی و تكدی گری در مترو خرید نكردن از آنهاست چرا كه درآمدزا بودن دستفروشی موجب افزایش روزافزون آنها می شود
مردم از حضور دستفروشان در مترو شكایت دارند
مسئلهای كه هر روز بر شدت آن افزوده میشود، حضور فروشندگانی است كه نه بهدلیل فقر اقتصادی كه گاه به دلایلی چون خوشگذرانی به مترو میآیند و با اجناسی كه به همراه دارند به فروشندگی میپردازند. یكسری از این خانمها با اینكه پولدار هستند باز هم دستفروشی میكنند.
ما میدانیم كه خیلیها واقعا نیاز ندارند، مثلا خانمی میخواهد مبل بخرد میآید دستفروشی میكند.
به نظر میرسد تعاریف جدیدی در ذهن مردم یا حداقل بخشی از مردم درحال شکلگیریست. مجموعهای از ارزشها، مناسبات و عقایدی که تا پیش از این یک زن را از حضور در برخی جایگاهها و مشغلهها منع میکرد اکنون دیگر وجود ندارد و جایش را به ارزشها، مناسبات و عقاید جدید میدهد.
همین ارزشهای جدید، زن ایرانی را وامیدارد علیرغم عدم نیازشدید مالی، به کاری دست بزند که تا همین چند پیش از این ممکن نبود حتی تصورش را هم بکند. کاری که متعلق بود به سطوح خیلی پائین جامعه.
مجموعهای از ارزشها، مناسبات و عقایدی که تا پیش از این یک زن را از حضور در برخی جایگاهها و مشغلهها منع میکرد اکنون دیگر وجود ندارد و جایش را به ارزشها، مناسبات و عقاید جدید میدهد
همین ارزشها هستند که سبک زندگی زن ایرانی را دگرگون کردهاند و حالا میبینیم دختری با ظاهری شبیه طبقه متوسط روبه بالا، به شغلی که متعلق به طبقه پائین است میپردازد. او نیاز مادی ندارد اما رسانهها و تبلیغات میل به مصرفگرایی را چنان در او برانگیختهاند که او حاضر است برای تآمین مخارج رنگمو و آرایش و کیف و کفش مارک دار، توی مترو دستفروشی کند.
این ارزشها، نگرش زن را نسبت به نوع شغل، چنان تغییر می دهد که او را وامیدارد با کفش مارکدار، دستفروشی کند. این تغییرات آنقدر نیرومند و پرشتابند که کمکم دارند در ذهن ما، تصویر دخترک کبریت فروش، با آن لباسهای ژندهاش را تبدیل میکند به دختری با صورت آرایشکرده و لباسهای مدروز.
ربیعی، مدیرعامل شركت بهره برداری متروی تهران می گوید كه روزانه چندین مورد شكایت كتبی، شفاهی، تلفنی و
حتی از طریق پست الكترونیك از سوی شهروندان دریافت می كنیم كه وجود دستفروشان را موجب مزاحمت دانسته و خواهان اخراج این افراد از مترو هستند.
وی ادامه می دهد: ماموران در صورت مشاهده دستفروشان با آنها برخورد می كنند و امیدواریم شهروندان در این زمینه پلیس را یاری كنند.
ربیعی با تاكید بر اینكه دستفروشی و تكدی گری در مترو ممنوع است اظهار می كند: مهم ترین راهكار ریشه كنی دستفروشی و تكدی گری در مترو خرید نكردن از آنهاست چرا كه درآمدزا بودن دستفروشی موجب افزایش روزافزون آنها می شود. وی اضافه می كند: هم اكنون در تمامی ایستگاه های مترو، پلیس مستقر شده است اما شناسایی این افراد كه به صورت مسافر عادی وارد خطوط می شوند كار آسانی نیست.
اینک که موجودیت این فروشندگان اجناس مختلف در مترو، به صورتی علنی تر از گذشته به رسمیت شناخته شده و به دلیل مشکلات فراوان، شهرداری، انتظامات و پلیس مترو به تنهایی قادر به حل این معضل نیست، بهتر آن است که مسئولان به تدبیری تازه و عملی بیندیشند تا در اماکنی مثل مترو و واگن های آن شاهد تصاویر و صحنه های تکدی گری و دستفروشی آن هم در سطح وسیع نباشیم.
بررسی طرح های ممکن و عملی از سوی دولت و تصویب و اجرای آن، ایجاد فرصتهای شغلی مناسب، اهدای وام و تسهیلات کارآفرینی و فراهم نمودن امکانات آموزشی برای زنان سرپرست خانوار از اهدافی البته بلندمدت برای دولت می تواند به حساب بیاید تا برخوردی انسانی و مناسب با این حرکت سازمان دهی گردد و ایجاد دنیایی بهتر برای زنان خودسرپرست و نیازمند در دستور کار دولت و رئیس جمهور قرار گیرد.
فرآوری : طاهره رشیدی بخش اجتماعی تبیان
منابع: 1- تكناز / 2- كیهان / 3- جهان نیوز
لینکهای مرتبط :