تبیان، دستیار زندگی
گاهی برخی از نوجوانان ، نسبت به مسائل عبادی خود مثل خواندن نماز و گرفتن روزه بی اهمیت می شوند و سبب نگرانی والدین می گردند . می توان علت این امر را ، استقلال طلبی نوجوان و امر و نهی های نسنجیده ی والدین دانست...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فرزند بی اعتقاد ،نمی خواهم!


گاهی برخی از نوجوانان ، نسبت به مسائل عبادی خود مثل خواندن نماز و گرفتن روزه بی اهمیت می شوند  و سبب نگرانی والدین می گردند . می توان علت این امر را  ، استقلال طلبی نوجوان و امر و نهی های نسنجیده ی والدین دانست.

نماز خواندن

نوجوان ، دوست ندارد به دیگران اتکا کند و مایل است روی پای خود بایستد . او دوست ندارد مورد امر ونهی دیگران واقع شود و دیگران ، حتی پدر و مادر برایش تکلیف معین کنند . نوجوان دوست دارد به رای و اندیشه اش احترام بگذارند ، و مهم تر از همه این که می خواهد انتخابگر باشد.

در این مقاله برای رفع این معضل اساسی ، نکاتی را به شما والدین گرامی یادآور می شویم که می تواند در جذب نوجوانتان به مسائل عبادی موثر گردد :

** به رای و اندیشه او احترام بگذارید و اجازه دهید ، خود به ارزش نماز پی ببرد و خود آن را برگزیند .

** اگر فرزندتان هنوز به سن دقیق تکلیف نرسیده است ، برای بی توجهی اش به نماز حساسیت بسیار نشان ندهید . حساسیت بیش از حد ، جلوی تفکر او را می گیرد . اجازه دهید مسوولیت پذیری از درون برایش ایجاد شود .

** از روش الگویی استفاده کنید ؛ یعنی خودتان در عمل به نماز اهمیت دهید . نمازتان را به موقع اقامه کنید . نماز در حضور این نوجوان ، یادآور خوبی است .

** از روش القای غیر مستقیم ( هدیه کتاب درباره نماز ، داستان هایی در باب نماز و ...) استفاده کنید .

** ارتباط او را با همسالان اهل نماز بیشتر کنید.

نماز صبح

مشکلی که اکثر والدین با آن روبرو هستند ، چگونگی بیدار کردن نوجوانشان برای نماز صبح است . در ادامه ی بحث ، راهکارهایی در این رابطه را مورد بررسی قرار می دهیم :

** پیش از هر چیز ، خواب نوجوان باید طبق برنامه باشد . کودکان و نوجوانانی که شب ها دیر می خوابند ، صبح ها به سختی بیدار می شوند . یکی از عوامل مهم دیر خوابیدن آنان ، خواب زیاد روز (بعداز ظهر ) است .

** شام شب قبل نیز می تواند در سستی و رخوت و سخت بیدار شدن آن ها موثر باشد .

** هنگامی که صبح ها می خواهید فرزند خود را بیدار کنید ، در سه مرحله این کار را انجام دهید : مرحله اول وقتی خودتان بیدار می شوید ؛ مرحله دوم ، پس از وضو و آماده شدن برای نماز ، و مرحله سوم ، پس از نماز . بیدار شدن نوجوان به شکل تدریجی ، برای او راحت تر است . برای نظارت غیر مستقیم براقامه نماز فرزند ، دقایقی پس از نماز خود ، به تعقیبات نماز یا تلاوت قرآن بپردازید .

** زمان بیداری فرزند را به گونه ای تنظیم کنید که بتواند پس از نماز ، ساعتی را استراحت کند . امید به استراحت پس از نماز ، عاملی برای بیدار شدن او است .

وقتی به مسجد می روید ، برای آمدن نوجوانتان ،اصرار نکنید و فقط اطلاع دهید . با توجه به این که او رغبت قلبی شما را می داند ، اگر مایل باشد ، با شما همراه خواهد شد . این برخورد شما باعث می شود تشنگی او حفظ شود

** وقتی او را بیدار می کنید ، از راه دور فریاد نزنید . در کنار بسترش قرار گیرید و با سخن نرم ، همراه با مهربانی و عطوفت و ناز و نوازش ، او را به آرامی تکان دهید تا بیدار شود .

** برخی کودکان و نوجوانان ، از ماساژ عضلات پشت و گردن به وسیله والدین آرامش می یابند و لذت می برند  واین عمل ، زمینه بیدار شدن بدون تنش آنان را فراهم می سازد .

چگونگی علاقمند کردن فرزندان به مسجد

برای این مساله ، هرکز از زور و اهرم فشار استفاده نکنید ؛ چرا که از مسجد متفر خواهد شد . برخی والدین برای ترغیب کودکان به مسجد و عبادت های دینی ، از تحریک عواطف و احساسات استفاده می کنند . از این شیوه برای مقابله با رفتارهای ناپسند یا بی توجهی فرزندان به ارزش های دینی بهره ببرید و برای ترغیب آنان به عبادت و وظایف دینی ، راهکارهای ذیل را به کار گیرید :

** وقتی به مسجد می روید ، برای آمدن نوجوانتان ،اصرار نکنید و فقط اطلاع دهید . با توجه به این که او رغبت قلبی شما را می داند ، اگر مایل باشد ، با شما همراه خواهد شد . این برخورد شما باعث می شود تشنگی او حفظ شود.

آب کم جو تشنگی آور به دست                           تا بجوشد آبت از بالاو پست

** در صورتی که مسجد ، نزدیک خانه شما است و مشکلات دیگری را پیش نمی آورد ، به او اجازه دهید تنها به مسجد برود ؛ زیرا این احتمال وجود دارد که به سبب حس استقلال مایل نیست با شما به مسجد برود .

نماز خواندن

** او را برای فعالیت های ایام فراغت ، در پایگاه فرهنگی مسجد  ثبت نام کنید تا به این بهانه ، ارتباطش با مسجد بیشتر شود .

** سعی کنید با دوستان یا نزدیکانی که فرزندان هم سن او دارند در مسجد حاضر شوید .

** تهیه امکاناتی چون چادر نماز گلدوزی شده ، سجاده ، تسیبح و .... می تواند او را به مسجد علاقه مند کند .

** بکوشید به ویژه در ابتدا ، به مساجد جذاب و تمیز بروید .

** در ابتدا از حضور دراز مدت در مسجد بپرهیزید .

** با استفاده از روش القای غیر مستقیم او را با ارزش و اهمیت مسجد آشنا کنید و این که حضور در مسجد ، سبب توفیقات الاهی می شود و آثار خوبی در رشد و سازندگی معنوی انسان دارد .

** بکوشید حضور در مسجد را با  علایق فرزنداتان ( دیدار دوستان و نزدیکان ، تفریح و گردش ، خرید شیء مطلوب فرزند ، رستوران و ...) همراه سازید .

** در صورت اظهار تمایل به حضور در مسجد ، از تشویق و تحسین او غفلت نکنید .

استفاده از اهرم فشار برای اصلاح  و عبادت !!

رسول خدا فرمود :

کودکتان را تحت فشار قرار ندهید و آنان را به طغیان وا ندارید . ( نهج الفصاحه ، کلمه 451)

در موارد بسیاری ، مشکلات جدی را با تذکر آرام و برخورد خوب می توان از بین برد .

به اعتقاد باکستن (Buksten) ، از اندیشه وران غربی ، چیزی را که می شود با قاشق تراشید ، با چاقو نمی تراشند .

هیچ گاه فندق را با پتک نمی شکنند . در صورتی که فرزند شما مرتکب گناه شد ، باید از ساز و کارهای باز دارنده ، یعنی محرومیت ، قهر ، شیوه بده و بستان و تهدید استفاده کنید

برای انجام عبادت ، از زور و اهرم فشار استفاده نمی کنیم ؛ زیرا مسائل عبادی زور بردار نیست و عبادت باید عاشقانه انجام شود . رسوا خدا(ص) فرمود :

افضل الناس من عشق العبادة ... و احبها بقلبه .

برترین مردم کسی است که به عبادت عشق بورزد و آن را از صمیم قلب دوست بدارد .( کلینی، کافی، ج 2 ، ص83)

استفاده از اهرم فشار و زور، شیرینی عبادت را درکام کودکان تلخ می کند.

سرور حاجی سعید

بخش خانواده ایرانی تبیان


مطالب مرتبط :

نصیحت بیش از حد مجاز

گذر از مرز کودکی تا قلمرو بلوغ

نگرانی ممنوع!‌‌ احتیاط فوق العاده

خویشتن ساز پرورشم می دهید یا ...

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.