این عکس کجای عالم است!

خیال و علم؛ گرچه در نگاه اول این دو از هم جدا هستند اما مانند دو بال پرنده در طول تاریخ توانسته اند انسان را تا جایگاهی که اکنون در آن قرار دارد به پیش ببرند و به پیش خواهند برد. گاهی اوقات علم در مقابل خیال سرکشی کرده و بعضی مواقع این خیال بوده است که بر علم چیره گشته. اما شکوفایی هر دو زمانی اتفاق افتاده است که در کنار یکدیگر بودند و با هم حرکت کرده اند.

حال شما نیز قوه تخیلتان را به پرواز دربیاورید و به دو تصویر پیش رو با دقت نگاه کنید:

به نظر شما دو تصویر بالا مربوط به چه چیزی یا چه مکانی هستند؟ آیا می توانید حدس بزنید که نخستین عکس چه چیزی را نمایش می دهد؟ نظرتان درباره دومین عکس چیست؟ لطفا قبل از خواندن شرح کامل تصاویر، حدس های خود را در قسمت نظرات وارد کنید تا ما و دیگران با تراوشات ذهنی شما بیشتر آشنا شویم!

فراموش نکنید که درست یا غلط بودن حدس های شما مهم نیست آنچه که ارزشمند است تنها تفکر بر روی خالق این زیبایی هاست.

تصویر اول: مرکز قنطورس A

شلوغی فوق العاده‌ای از خوشه‌های ستاره‌ای جوان، ابرهای غول پیکر گازی درخشان و باریکه‌ی با ابهت از ابر و غبار تیره که ناحیه مرکزی کهکشان فعال قنطورس  A  را دربر گرفته است. این تصویر از تلسکوپ فضایی هابل برای نشان دادن رنگ‌های طبیعی این طوفان كیهانی پردازش شده است. تصاویر فروسرخ از هابل نیز نشان داده است که در مرکز این فعالیت پنهان چیزی است که به نظر می‌رسد صفحه‌ای از موادی است که به درون سیاه چاله‌ای  با جرمی هزاران برابر جرم خورشید به شکل مارپیچ حرکت می کند. قنطورس A  در ظاهر خود ناشی از برخورد دو کهکشان است و مانند خرده‌ای رها شده در حال تحلیل رفتن توسط سیاهچاله است. منجمان اعتقاد دارند که موتور مرکزی چنین سیاهچاله‌ای سبب تولید امواج رادیویی، گاما و ایکس  می‌شود که توسط قنطورس A  و دیگر کهکشان‌های فعال ساطع می‌شود. برای یک کهکشان فعال، قنطورس  A  بسیار نزدیک است:  فقط 10 میلیون سال نوری و آزمایشگاهی نسبتاً مناسب برای بررسی این منابع قدرتمند انرژی است.

تصویر دوم:  رانش روی سیارك وستا

برخی از شگفت‌انگیزترین پرتگاه‌های منظومه‌ی شمسی در سیارك وستا قرار دارند. در میانه تصویر بالا پرتگاه بسیار عمیقی دیده می‌شود که از بالا تا پایین آن حدود 20 کیلومتر است. این تصویر را فضاپیمای روباتیك سپیده‌دم، كه ابتدای امسال گردش خود به دور این سنگ فضایی 500 كیلومتری را  آغاز كرد، گرفته است. توپوگرافی از این دیواره‌ها‌ی شیب‌دار و اطرافش نشان می‌دهد كه احتمالاً رانش‌های گسترده‌ای در این شیب‌ها رخ داده است. منشاء این دیواره‌های شیب‌دار هنوز ناشناخته است اما به نظر می‌رسد كه بخش‌هایی از پرتگاه‌هایی بسیار قدیمی‌اند مانند تعدادی از دهانه‌های برخودی كه روی آن دیده می‌شود. فضاپیمای سپیده دم اكنون نقشه‌برداری از عرض‌های بالایی وستا را به پایان رسانده است و با گردش مارپیچی به عرض‌های پایین‌تر نزدیک می‌شود تا میدان گرانشی این سیارك را بررسی كند. قرار است در طی سال 1391/2012 سپیده دم از وستا دور شود و سفر درازمدت خود را به سرس، بزرگ‌ترین جرم شناخته شده‌ی كمربند سیارك‌ها، آغاز كند.

در جنگ جاذبه ای میان خورشید و مشتری، وستا و سرس، دو تن از ساکنان کمربند سیارک ها توانستند جان سالم به در ببرند و همچنان از زمان شکل گیری تا به الان دست نخورده باقی بمانند. شواهد نشان می دهد هر کدام از این دو ویژگی ساختاری متفاوتی دارند بنابراین هر یک باید مسیر تکاملی مختلفی را طی کرده باشند. وستا سیارکی خشک و ساختار یافته به نظر می رسد که ویژگی های سطحی متفاوتی مانند گدازه های بازلتی یا دهانه های عمیق در قطب جنوب را دارا می باشد. در مقابل سرس دارای سطحی رسی و گردوغبار گونه است که شواهدی از وجود آب در آن دیده شده است و این موضوع دانشمندان را برای جستجوی لایه های یخ در آن کنجکاو کرده است. ویژگی های فیزیکی وستا بسیار شبیه ساختار سیارات داخلی منظومه شمسی است در حالی که سرس مانند قمرهای یخی سیارات خارجی منظومه شمسی به نظر می رسد. با مطالعه این تضادها و مقایسه خصوصیات این دو سیارک، دانشمندان می توانند اطلاعات خود را درباره مرحله تبدیل مناطق صخره ای درونی به مناطق یخی بیرونی منظومه شمسی افزایش دهند.

منبع:

پایگاه ماهنامه نجوم