ارزش غذایی سبوس برنج
یکی از فرآورده‌های مهم استخراجی از سبوس برنج، روغن آن است که بخشی از نیازهای غذایی کشورهای آسیایی مانند چین، ژاپن و هند را تأمین می‌کند. کشور ما تاکنون تجهیزات، علم و تخصص لازم را برای استخراج، تصفیه و تحقیقات تولید این روغن در دسترس نداشته است. این روغن مواد مختلفی را در خود جای داده است و می‌توان گفت منبعی سرشار از مواد مختلف مورد نیاز بدن محسوب می‌شود.
خاصیت آنتی‌اکسیدانی (ضد پیری)
از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین مواد موجود در سبوس برنج، ویتامین E است. این ویتامین، محلول در چربی است و امروزه به عنوان یک آنتی اکسیدان بسیار قوی در جهان علم مطرح شده است. خاصیت آنتی‌اکسیدانی ویتامین E، خواصی نظیر ضد پیری و ضد چروک را برای این ویتامین ارزشمند توجیه می‌کند.
کاهش کلسترول خون
ماده فعال دیگری که در روغن برنج خودنمایی می‌کند، اریزانول است. این چربی فعال، امروزه به یکی از پرکاربردترین داروهای کاهش‌دهنده کلسترول خون تبدیل شده است.
خاصیت ضد سرطانی
ویتامین E و اسیدهای چرب اشباع شده و نشده مانند فیتواسترول‌ها، توکوترینول‌ها، توکوفرول‌ها و اسکواس‌ها برنج را به یکی از مواد غذایی بسیار ارزشمند و مفید برای افزایش توازن هموستاز خون و ضد سرطان تبدیل کرده‌اند.
روغن برنج در خدمت پوست
آنچه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد خواص برنج و روغن آن برای پوست است. اگر شما تا به حال از این روغن برای تمیز کردن پوست صورتتان بهره برده باشید، حتماً متوجه شده‌اید که خاصیت پاک‌کنندگی این روغن نقره‌فام بسیار بالا است. اما این تنها قسمت کوچکی از قضیه است، چرا که جنس چرب این روغن باعث می‌شود برنج خاصیت لایه برداری متوسط داشته باشد.
این بدان معناست که اسیدهای چرب موجود در روغن برنج به سلول‌های شاخی و مرده سطح پوست متصل می‌شوند و آن‌ها را به آرامی از روی پوست برمی‌دارند. این امر باعث می‌شود پس از ماساژ ملایم صورت با روغن برنج، پوست شما کاملاً صاف، نرم و براق شود. به همین دلیل مصرف طولانی مدت روغن برنج به صورت شبانه، روی پوست به افزایش خاصیت ارتجاعی و جوانی پوست و کاهش خط و خطوط پوست کمک قابل توجهی می‌کند.
سبوس برنج و مو
ماده‌ی دیگری که در برنج باعث شده آن را یک حامی بزرگ برای پوست و موهایمان بدانیم، وجود مقادیر قابل توجه ویتامین B در برنج است. ویتامین‌های گروه B و به خصوص B5 باعث تحریک سوخت و ساز سلول‌های زنده و فعال پیاز مو می‌شود، یعنی همان چیزی که یک موی فعال برای زیستن و رشد کردن به آن نیاز دارد.
ترمیم پوست با برنج
کاربرد ویتامین B تنها به ریزش مو محدود نمی‌شود. این ویتامین در مواردی که فرد تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد بسیار مفید است، چرا که تجویز خوراکی و موضعی آن ترمیم پوست را سرعت می‌بخشد.
خیلی‌ها تصور می‌کنند برای این که پروتئین بدنشان تأمین شود باید گوشت بخورند. ولی در واقع این طور نیست، چرا که پروتئین موجود در گیاهان می‌تواند جایگزین مناسبی برای گوشت و منابع حیوانی باشد، به خصوص که منابع حیوانی معمولاً با داشتن کلسترول بالا برای افراد مسن و بیماران قلبی چندان مناسب نیست. یکی از این گیاهان، برنج است. پروتئین درصد بالایی از وزن خالص برنج را تشکیل می‌دهد و این رقم به حدود 11 درصد می‌رسد و در صورت همراهی برنج با حبوبات مثل لوبیا و عدس به تنهایی و بدون مصرف گوشت، نیاز روزانه پروتئین فرد را تأمین می‌کند.
سبوس و درمان بیماری‌های روده
هم‌اکنون تقریباً اکثر پزشکان معتقدند سبوس مهم‌ترین راه درمان طبیعی یبوست به شمار می‌رود. جلوگیری از یبوست نیز از بروز بواسیر، التهاب دیورتیکول (کیسه‌ای مدور به اشکال و اندازه‌های مختلف است که در جدار داخلی روده ایجاد می‌شود)، سرطان کولون، شقاق، فیستول، شکاف بافت معده و عفونت‌های دستگاه گوارش (که غالباً در میان افراد مسن مشاهده می‌گردد) پیشگیری می‌کند.
بر اساس پژوهش‌های مختلف، سبوس غنی‌ترین منبع غذایی فیبر و الیاف گیاهی محسوب می‌شود. این فیبر و الیاف را که بیشتر مواد سلولزی و همی سلولزی است، موجب افزایش حجم مدفوع می‌شود. افزایش حجم مدفوع عامل اساسی مبارزه با یبوست و بیماری کولون و پیدایش سرطان کولون است. در این میان نباید فراموش کرد همان‌گونه که کاهش یا عدم مصرف سبوس برای عملکرد سیستم گوارشی مناسب نیست، افراط و زیاده‌روی در مصرف سبوس نیز عارضه به وجود می‌آورد.
زیاده‌روی در مصرف سبوس ممکن است ایجاد اسهال کند یا منجر به انسداد روده و التهاب دیورتیکول روده می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود علاوه بر تعادل در مصرف سبوس حتماً پس از مصرف سبوس، مایعات و آب فراوانی نیز مورد مصرف قرار گیرد.
مصرف سبوس برنج سیاه و بهبود بیماری‌های التهابی
دانشمندان شواهدی را ارائه داده‌اند که بیان می‌کند برنج سیاه (یک گونه‌ی کم شناخته شده ای از غلات که غذای اصلی یک سوم از جمعیت جهان نیز می‌باشد) می‌تواند به تسکین التهابات ناشی از آلرژی‌ها، آسم و دیگر بیماری‌ها کمک کند.
محققین در بررسی‌های خود فواید آشکار نشده‌ی متعددی را در مصرف سبوس برنج سیاه یافتند. سبوس، غلاف بیرونی غلات است که در طول فرایند تولید برنج سفید از برنج قهوه ای برداشته می‌شود. بررسی‌های آزمایشگاهی که در محیط سلولی انجام شدند نشان دادند، سبوس برنج سیاه، ترشح هورمون هیستامین را که موجب بروز التهابات می‌شود، متوقف می‌کند.
در مطالعات جدید، محققین اثرات عصاره سبوس برنج سیاه را بر روی التهابات پوست در موش‌های آزمایشگاهی بررسی کردند. با تزریق این عصاره به موش‌ها، التهاب پوست آن‌ها در مقایسه با موش‌های گروه کنترل حدود 32 درصد کاهش یافته بود و همچنین تولید مواد دیگری در بدن که باعث افزایش التهاب می‌شدند نیز کاهش یافته بود. این یافته‌ها بیانگر ارزش ناشناخته‌ی سبوس برنج سیاه به عنوان یک ماده غذایی ضد التهاب و آنتی آلرژیک است و در ضمن این ماده به عنوان یک ماده درمانی در درمان و پیشگیری از التهابات مزمن موثر می‌باشد.
نکته عملی: مطالعات قبلی نشان داده‌اند که سبوس برنج سیاه به توازن قند خون کمک می‌کند. علاوه بر آن که سرشار از مواد مفیدی مانند فسفر و سلنیوم می‌باشد. نتایج مطالعه اخیر اهمیت برنج حاوی سبوس بر تسکین التهابات ناشی از آلرژی را در آزمایشگاه نشان داده است. البته این اثر مفید بایستی در انسان نیز مورد مطالعه قرار گیرد.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
جام جم آنلاین
نوین دایت - سمیه جعفری، کارشناس تغذیه
مطالب مرتبط:
