پنج گام تا زندگی ایده آل
بهترین دوستان آدمی کسانی هستند که وی را به کارهای پسندیده و نیکو دعوت کند و با کارها و کنش ها و واکنش های درست و اخلاقی و هنجاری زمینه کارهای خوب را در آدمی تقویت نماید.
از این روست که دوستان خوب را خداوند متعال پیامبران ، صالحان و درستکاران و راستگویان و اهل صداقت ( همان ) بر می شمارد.
برای اینکه از زندگی خود لذت ببریم و رضایتمندی خود را از زندگی بیشتر و بیشتر کنیم تغییراتی در اندیشه و در زندگی نیازمندیم که قرآن کریم این تغییرات را به خوبی برای ما بیان می کند. چرا که بعضی فکر می کنند همه چیز در زندگی پول و اقتصاد حلاصه شده است و بعد از اینکه سال ها برای بدست اوردن آن تلاش و کوشش می کنند وقتی آن را بدست آوردند و از نظر اقتصادی در وضعیت خوبی قرار می گیرند باز مشاهده می کنند که هنوز رضایت کامل از زندگی را ندارند و با کمبود های فروانی در زندگی خود مواجه هستند . برای اینکه رضایت مندی خود را از زندگی بیشتر کنیم و در سایه این رضایتمندی از زندگی خود لذت ببریم قرآن کریم روش های خوبی را برای ما بیان کرده است که با عمل به این نسخه های طلایی میتوانیم بیشترین رضایت از زندگی را داشته باشیم .
1) چشم و همچشمی ممنوع
متاسفانه چشم و همچشمی جزئی از زندگی بعضی از افراد است اما این مقایسه نه تنها هیچ سود و فایده ای ندارد بلکه این ضرر بزرگ را به دنبال دارد که هیچ وقت این افراد از زندگی خود احساس رضایت نمی کنند و همیشه در حسرت نداشته های خود هستند و طمع و زیاده خواهی هایی که در پرتو این چشم و هم چشمی به وجود می آید در بسیاری از موارد به بحران های جدی در زندگی مشترک ختم میشود .
خداوند متعال در سوره مبارکه تکاثر به این صفت اشاره کرده است و نمونه ای از مردمی که دنبال چشم و هم چشمی بودند را برای ما بیان می کند که برای اینکه کمبودهای خود را جبران کنند و برتری خویش را بر دیگران ثابت کنند تنها به جمع آوری ثروت و .. اکتفا نمی کردند بلکه مردگان خود را نیز شمارش می کردند تا زیاد بودن جمعیت خود را نیز به رخ دیگران بکشند .
یک داستان:
واقعاً از زندگی خود رضایت داری؟
مردی خردمند و زیرك، تابلویی مقابل خانه خود زده بود. روی تابلو، این جمله به چشم میخورد: «این ملك به فردی اهدا میشود كه واقعاً از زندگی خود رضایت دارد.
روزی كشاورزی ثروتمند از آن منطقه عبور میكرد كه ناگهان توجهش به آن تابلو جلب شد. اسبش را نگه داشت و با خود گفت:حالا كه صاحب این خانه قصد دارد ملكش را اهدا كند، بهتر است قبل از آنكه سر و كلة فرد دیگری پیدا شود، من مدعی شوم كه از زندگیام رضایت دارم تا اینجا را از آن خود سازم. به هر حال ثروت روی ثروت میرود و من مرد ثروتمندی هستم كه هرچه بخواهم به دست میآورم. پس قطعاً واجد شرایط هستم. با این فكر، در خانه را به صدا در آورد و علت آمدنش را به مرد خردمند گفت. مرد پرسید: «آیا تو واقعاً از زندگیات رضایت داری؟» كشاورز پاسخ داد: «بله واقعاً رضایت دارم، چون هرچه اراده كنم، میتوانم به دست آورم. مرد خردمند خندة ریزی كرد و پاسخ داد: «پس دوست من اگر از زندگیات رضایت كامل داری، این ملك را برای چه میخواهی؟
2) بیش از اندازه به پول اهمیت ندهید :
هیچ کسی منکر این نیست که پول و اقتصاد نقش مهمی در زندگی دارد اما برای اینکه از زندگی خود حداکثر رضایتمندی را داشته باشید پول را در فهرست اولویت های خودتان قرار ندهید. به همین خاطر است که در قران کریم بارها و بارها دستور به زهد داده است تا با رعایت این صفت نیکو رضایتمندی ما از زندگی بیشتر و بیشتر شود :«لِكیلا تَأسَوا عَلی مَا فَاتَكُمْ ولا تَفرَحوا بِما ءاتكُم» (حدید 23)
امیرمؤمنان (علیه السلام) نیز در ذیل همین آیه میفرماید: زهد بین دو كلمه از قرآن است كه خدای سبحان فرمود) تا بر آنچه از دست شما رفته حسرت نخورید و به آنچه به شما رسیده شادمان مباشید) كسی كه بر گذشته افسوس نخورد، و به آینده شادمان نباشد، همه جوانب زهد را رعایت كرده است(نهج البلاغه كلمات قصار 439 – ص 735)
این دو جمله كوتاه میتواند یکی از بزرگترین مشکلات بشر را حل می کند چرا كه انسان همیشه در جهان هستی با مشكلات و گرفتاریها و حوادث ناگواری روبرو است و اگر پول و اقتصاد را در اولویت اول خود قرار ندهد و بداند که ممکن است روزی باشد و روزی نباشد میتواند کمک بسیار مهمی به او کند .
3)اهداف معنادار داشته باشید
همیشه شنیدیم که زندگی باید هدف دار باشد و هدف برای زندگی یک اصل اساسی از زندگی را تشکیل میدهد اما اینجا این سوال به وجود می آید که به چه دلیل باید زندگی هدفمند باشد و اصلا چه نیازی به هدف دار بودن زندگی احساس می شود ؟
با اندکی دقت میتوان دریافت، هدفی که ما برای زندگی خود در نظر میگیریم همه زندگی ما را تحت تأثیر قرار میدهد، به تعبیر دیگر، به زندگی ما جهت و معنی میدهد و در نتیجه سبب رضایتمندی ما از زندگی میشود .
قران کریم دو هدف مهم و کلی را برای زندگی انسان ها بیان می کند تا هدف های جزئی خود را نیز در راستای این اهداف کلی برنامه ریزی و عملی کنیم :
1)عبادت
(وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ: و جنّ و انس را نیافریدم جز براى آنكه مرا بپرستند.)(56 ذاریات )
2)آبادانی زمین و توسعه اقتصادی
(هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِیهَا: اوست كه شما را از این زمین و شما را در آن زندگانى داده و آباد كردن آن را از شما خواسته است )(هود 61)
4)دوست پیدا كنید و به خانواده خود اهمیت دهید
افرادی که رضایتمندی بیشتری از زندگی خود دارند معمولاًخانواده دوست و روابط بهتری دارند پس برای ایجاد رضایت از زندگی ناچاریم به اینکه دوستانی برای خود انتخاب کنیم .
بهترین دوستان آدمی کسانی هستند که وی را به کارهای پسندیده و نیکو دعوت کند و با کارها و کنش ها و واکنش های درست و اخلاقی و هنجاری زمینه کارهای خوب را در آدمی تقویت نماید.
از این روست که دوستان خوب را خداوند متعال پیامبران ، صالحان و درستکاران و راستگویان و اهل صداقت ( همان ) بر می شمارد.
(وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِیقًا
و كسانى كه از خدا و فرستادهاش اطاعت نمایند آنان (در دنیا و آخرت) همراه كسانى هستند كه خدا بر آنها نعمت بخشیده از پیامبران و صدّیقان و شهیدان و گواهان اعمال و شایستگان، و آنها نیكو رفیقانى هستند.( نساء آیه 69)
5) لبخند بزنید، حتی زمانی كه حالش را ندارید.
بهنظر ساده میرسد اما بسیار مؤثر است. افراد راضی امكانات موجود، فرصتها و موفقیت را میبینند. وقتی آنان به آینده نگاه میكنند، خوش بین هستند و وقتی گذشته را مرور میكنند، معمولا گزینههای مثبت را میبینند.
استاد قرائتی در یکی از خاطرات خود نقل می کند که :
یكی از مراجع كه مریض شده بود. دكتر گفته بود یك كسی بیاید آقا را بخنداند. و اگر آقا بخندد مشكلش حل میشود. كما اینكه گریه، گریه هم درمان است. خیلی افراد وقتی گریه میكنند یك خرده احساس میكنند، سبك شدند. یعنی هم گریه درمانی داریم، هم خنده درمانی. و قرآن هم هردو را قبول دارد.
«وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَ أَبْكى: و اوست كه خنداند و گریاند (این دو صفت را در هر زنده مستعد ایجاد كرد)(نجم 43)(درس هایی از قرآن در تاریخ 23/05/90)
امین ادریسی
بخش قرآن تبیان