روایت نامه‌های سر به مهر

انتظار به پایان رسید و هنگامی كه با دست اندركاران مجموعه تماس گرفتم، مطلع شدم حمید لبخنده قرار است آن را كارگردانی كند.

اینچنین شد كه با خاطره مجموعه‌های به یاد ماندنی این كارگردان همچون «مهر و ماه» و «در پناه تو» روانه محل تصویربرداری این مجموعه در عمارت باغی حوالی تجریش شدم.

نامه‌ها در 30 قسمت 45 دقیقه‌ای در ژانر اجتماعی ساخته می‌شود و توسط نویسندگان مختلفی همچون نادر برهانی‌مرند، محمد یاراحمدی، زهرا رفیعی‌گیلوانی، فرهاد نقدعلی، آرش پارساخو و... نوشته شده و اصغر عبداللهی بازنویسی تعدادی از متن‌ها را به عهده داشته است.

یكی از شب‌های سرد پاییزی، كوچه پس‌كوچه‌های خیابان شریعتی را برای یافتن لوكیشن گروه تولید طی می‌كنم و در نهایت انتهای كوچه‌ای بن‌بست وارد یك خانه باغی می‌شوم كه به نظر آشنا می‌آید.

داخل محوطه همه چیز آشناتر است. سال‌ها پیش، اینجا محل تصویربرداری مجموعه «خانه پدری» بوده است.

داخلی ـ شب ـ لیله الرغائب

یك اتاق كوچك سمت چپ عمارت قرار دارد كه به نظر محل استقرار عوامل است. محمد طلایی، مدیر تداركات مجموعه، اطلاعاتی درباره تولید این مجموعه در اختیارم قرار می‌دهد و با راهنمایی او به داخل ساختمان قدیمی باغ می‌روم.

گروه كارگردانی پشت مونیتور نشسته و قرار است ضبط شروع شود. دیدن حمید لبخنده پس از سال‌ها دوری از تلویزیون باعث خوشحالی است. او با گروهش سرگرم تبادل نظر است.

این هشتمین قسمت از مجموعه است كه به‌صورت اپیزودیك تولید و پخش خواهد شد و در هر قسمت، یك داستان مجزا را توسط بازیگران مختلف به تصویر خواهد كشید.

پیش از این، از زبان رضا حامدی‌خواه یكی از تهیه‌كنندگان این مجموعه روایت شده بود كه داستان نامه‌ها درباره تعدادی نامه است كه بر اثر حادثه‌ای ناپدید و سال‌ها بعد به دست صاحبانش می‌رسد و داستان هر نامه شامل یك اپیزود 45 دقیقه‌ای خواهد بود كه لیله‌الرغائب عنوان این اپیزود با بازی مهوش افشارپناه، محمود بهروزیان، ساسان بهروزیان و اتهمی است.

داستان این اپیزود، زندگی یك زوج سالمند را به تصویر می‌كشد كه فرزند جوانشان در زمان جنگ تحمیلی مفقود شده و آنها هنوز انتظارش را می‌كشند و نامه‌ای از فرزندشان كه پس از 20 سال به دستشان می‌رسد.....

خانه شامل دو اتاق تو در تو به سبك خانه‌های سال‌های قدیمی است كه آكسسوار خاطره‌انگیزی دارد.

رنگ دیوارها، سماوری كه روی یك میز كوچك قرار گرفته، فرش‌ها، تاقچه‌ها، پشتی‌های دستباف، پنجره‌ها و پرده‌ها همه و همه یادآور خانه‌هایی است كه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های ما در آنها زیسته‌اند.

مادر همیشه منتظر

مهوش افشارپناه، با لهجه جنوبی‌اش در خاطرمان آثاری چون زینت، به خاطر هانیه، و خانه در انتظار را تداعی می‌كند. در این اپیزود، نقش زن میانسالی را بازی می‌كند كه با همسرش سال‌هاست در انتظار فرزندشان هستند.

او از این‌كه دوباره با لبخنده كار می‌كند، خوشحال است و داستان لیله‌الرغائب را متفاوت می‌داند و می‌گوید: قصه خوبی داشت و پذیرفتم در این اپیزود كنار سایر بازیگران حضور داشته باشم.

نقشی كه من بازی می‌كنم، تصویری از یك مادر منتظر، اما امیدوار است كه هر روز به امید بازگشت فرزندش چشم می‌گشاید.

و پدری كه امیدوار است

محمود بهروزیان، بازیگر نقش پدر گریمی قابل‌باور دارد. «آیینه خیال» از جمله آثار او در تلویزیون است كه در خاطر ماندنی شد.

وی درخصوص نقشش در این مجموعه می‌گوید: من كنار مهوش افشارپناه زندگی زوج میانسالی را بازی می‌كنیم كه به معنای واقعی امید و انتظار را توامان تجربه می‌كنند. در این میان، هراس‌ها و نگرانی‌های همسرم را به جان می‌خرم تا شب موعود.

او از همكاری با لبخنده در سال‌های دور خاطرات خوبی دارد و معتقد است ایشان كارگردانی كاربلد و فهیم هستند.

چهره‌پردازی از جنس كارگردان

گروه همچنان سرگرم تصویربرداری است. كار با یك دوربین ضبط می‌شود. لبخنده با دقت و آرامشی خاص با دستیارش مشغول كار هستند.

گریم بازیگران یك روتوش كوچك لازم دارد. آنچه از اخبار این مجموعه به گوش رسیده در اپیزودهایی، برش‌های زمانی هم وجود داشته و به نظر می‌رسد طراحی چهره‌پردازی برای نامه‌ها یكی از اركان مجموعه باشد.

عوامل مجموعه تله‌تئاتر نامه‌ها

تهیه کننده: رضا حامدی‌خواه

کارگردان: حمید لبخنده

متن نهایی: اصغر عبداللهی

تصویربردار: امین جعفری

صدابردار: ناصر شكوهی

محصول گروه فیلم و نمایش شبكه 4 سیما

الهام صالحی، طراح چهره‌پردازی این مجموعه كه در كارنامه هنری خود، مجموعه‌هایی چون «بی‌گناهان» و «افزونه خواه كوچك» را دارد، می‌گوید: بیشتر فضاهای این مجموعه در زمان حال اتفاق می‌افتاد كه با توجه به كاراكتر‌ها، طراحی انجام می‌شود ولی در برخی اپیزودها فلاش بك داشتیم كه كار را كمی دشوار كرد.

به عنوان مثال در یكی از اپیزودها، شهروز ابراهیمی نقش پدرش را در 20 سال پیش بازی كرد و ما مجبور شدیم برای ایشان در دو مقطع زمانی چهره‌پردازی كنیم. در مجموع تجربیات قبلی‌ام با این كارگردان باعث شده سلیقه ایشان را بدانم و كار با تفاهم بیشتر جلو برود.

صالحی در تیم اجرای گریم مجموعه در پناه تو با لبخنده همكاری داشته و با سلیقه این كارگردان بخوبی آشناست و امیدوار است این مجموعه نیز همچون آثار قبلی ایشان با اقبال عمومی روبه‌رو شود.

تولید نامه ها و جا به جایی محل تصویربرداری

مهناز انزهایی، مدیر تولید این مجموعه به محل فیلمبرداری آمده است. برای دیدن و گفت‌وگو در خصوص تولید این تله‌تئاتر به محوطه باغ می‌روم.

هوا سردتر از چند ساعت پیش است و سوزی كه می‌آید، نوید یك شب برفی را می‌دهد. به اتاق تولید می‌رویم.

چند خانم جوان نابازیگر نیز آمده‌اند تا برای ایفای نقش انتخاب شوند، انزهایی از تولید سنگین می‌گوید و آن را كاری پربازیگر می‌داند وی در ادامه به نامناسب بودن این عمارت قدیمی اشاره می‌كند و می‌گوید: پیش تولید این مجموعه خیلی فشرده انجام شد، ولی با گروه تولید خوبی كه داشتیم و همیاری علی‌اكبر جناغی و رضا حامدی ‌خواه، دو تهیه‌كننده، كار كلید خورد. در حال حاضر هشتمین اپیزود از این مجموعه را در حال ضبط داریم اما صدای رودخانه‌ای كه مسیرش از كنار این باغ می‌گذرد، كار صدابرداری را مشكل كرده است و تصمیم بر این شد در فاصله اتمام این بخش تا شروع اپیزود بعدی به عمارت مناسب‌تری نقل مكان كنیم و پس از تحقیقات زیاد موفق شدیم باغ زاویه را برای ادامه كار در منطقه نیاوران انتخاب كنیم و گروه ما بزودی یك جابه‌جایی سنگین را تجربه خواهد كرد.

وی به تغییرات در هر اپیزود اشاره می‌كند و اعتقاد دارد برای هر اپیزود به اندازه یك فیلم مستقل ملزومات نیاز داشت و پیش‌تولید هر اپیزود در فاصله 10 روز از پایان كار قبلی باید فراهم شود.

رنگ‌هایی از جنس انتظار

فریبرز قربان‌زاده كه خود را بیشتر تئاتری می‌داند، آثاری چون «لاك‌پشت‌ها هم پرواز می‌كنند» را در كارنامه سینمایی خود دارد و در تلویزیون طراحی مجموعه‌های فراربزرگ، بوی گل‌های وحشی، مردان خدا و هفت پرده در مشروطه را انجام داده است اما كفه ترازوی آثارش به سمت تئاتر سنگینی می‌كند.

وی در خصوص طراحی صحنه و لباس مجموعه نامه‌ها می‌گوید: ما برای شروع هر اپیزود متن را می‌خوانیم و با توجه به هر داستان، جلسات متعددی با كارگردان داریم و در نهایت به یك جمع‌بندی واحد می‌رسیم اما در طول ضبط و بعد از دكوپاژ هم لبخنده نظراتش را به ما منتقل می‌كند باید اعتراف كنم برای ضبط هر اپیزود به اندازه یك فیلم سینمایی كار انجام می‌شود، از طراحی لباس تا تهیه لوازم صحنه و دكور‌ها با توجه به این‌كه همه داستان‌ها در یك لوكیشن ثابت می‌گذرد، عملا كاری سنگین است، ولی ماحصل كار، خستگی را از تن همه می‌زداید.

بیشتر فضاهای این مجموعه رئال است، اما متفاوت بودن داستان هر اپیزود در دل یك موضوع واحد كه همان پیدا شدن نامه‌هاست، این پروژه را از بسیاری از آثار تلویزیونی متفاوت ساخته كرده و امیدوارم مورد توجه مخاطبان قرار گیرد.

او در پایان به طراحی صحنه و لباس برای اپیزود لیله الرغائب اشاره و اظهار می‌كند: فضای حاكم بر این داستان، یك محیط سالمندی بود، اما امید و انتظاری كه در این خانه هنوز رنگ نباخته بود، باعث شد یك طراحی تلفیقی انجام دهیم. به نوعی كه در زندگی این زوج سالمند، رنگ‌هایی از جنس امید بگنجانیم و با نزدیك شدن به پایان داستان، رنگ‌ لباس‌ها نیز تغییر كرد تا بیننده امید را بیش از پیش در این داستان لمس كند.

حرف‌های لبخنده برایم شنیدنی است، اما وی تمام تمركزش را برای ضبط به كار گرفته و عقیده دارددر زمان پخش این مجموعه به گفت‌وگو بنشیند.