تبیان، دستیار زندگی
وقتی ذرّه بارداری در میدان مغناطیسی حركت می‌كند همیشه متحمّل نیرویی كه عمود بر میدان است می‌گردد. در مقابل نیروی حاصله از میدان الكتریكی در راستای میدان الكتریكی است. نیروی مغناطیسی همواره در جهت عمود بر حركت بار اعمال می‌گردد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

میدان مغناطیسی زمین

همان طور كه ملاحظه نمودید وقتی ذرّه بارداری در میدان مغناطیسی حركت می‌كند همیشه متحمّل نیرویی كه عمود بر میدان است می‌گردد. در مقابل نیروی حاصله از میدان الكتریكی در راستای میدان الكتریكی است.

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

به‌واسطه این تفاوت در نیروی اعمالی توسط میدان‌های الكتریكی و مغناطیسی، كار انجام شده توسط این میدان‌ها بر ذرّه باردار نیز متفاوت است. در درس آینده با این موضوع بیشتر آشنا می‌شویم.

در فیلم زیر میدان الكتریكی نیرویی بر ذرّه باردار مثبت اعمال می‌كند و در نتیجه مسیر ذرّه در جهت نیرو خمیده می‌شود. ازآنجاكه مولفه‌ای از جابه جایی در جهت نیروی الكتریكی است بنابراین نیرو بر روی ذرّه كار انجام می‌دهد بنا به قضیه كار و انرژی این نیرو انرژی جنبشی را افزایش می‌دهد و در نتیجه سرعت ذرّه زیاد می‌شود.

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.

بر خلاف حالت فوق، وقتی ذرّه باردار در میدان مغناطیسی (همانند فیلم زیر) حركت می‌كند. هیچ كاری روی آن انجام نمی‌شود.

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی

برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید. 

این واقعیت از آنجا ناشی می‌شود كه نیروی مغناطیسی همواره در جهت عمود بر حركت بار اعمال می‌گردد. در نتیجه جابه جایی ذرّه متحرّك هرگز مولفه‌ای در راستای نیرو نخواهد داشت. پس میدان مغناطیسی نمی‌تواند كار انجام دهد و در نتیجه انرژی جنبشی ذرّه باردار ثابت می‌ماند. البته این نیرو قادر به تغییر جهت حركت است.

كار انجام شده بر روی بار متحرك در میدان مغناطیسی


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مجید محسنی

تنظیم: نسیم گنجی منش