60 درصد افزایش زندانیان مهریه

هر روز بر تعداد آمار زندانیان مهریه افزوده می شود زندانیان مهریه نسبت به سال گذشته 60 درصد افزایش داشته اند این موضوع نگران کننده دست آویزی شد برای مباحثه .

پیمان حاج محمود عطار حقوقدان و وکیل پایه یک معتقد است: ما در این باره ضعف قانونی نداریم و مشکل ما در نحوه اجرا است چون زنان برای جدایی از همسرشان اولین کاری که می کنند مهریه را اجرا می گذارند و با این کار قصد انتقام گیری دارند. در حالیکه نباید هیچ شخصی را برای بدهی حالا چه چک باشد چه مهریه به زندان انداخت چون به لحاظ شرعی و آسیبهای اجتماعی به مصلحت نیست.

در ادامه هم عباس کشانی مدیر استانهای ستاد دیه می افزاید: تحقیقی که مددکاران زندان انجام دادند نشان می دهد که مهریه های نامعقول در خانواده های غیرمذهبی بیشتر است و این موضوع در شهرهای صنعتی وضعیت بدتری دارد.

امسال بیش از 50 درصد به زندانیان دیه ما افزوده شده در حال حاضر  چقدر زندانی دیه داریم ؟

متاسفانه  مهریه سن تبدیل به یک معضل اجتماعی شده است و افزایش تعداد زندانیان برای ما نگران کننده است، چون جامعه به سمتی سوق یافته که جوانان مولد به دلیل اجرا گذاشتن مهریه و نا توانی در پرداخت روانه زندان می شوند. در این زمینه باید آگاه سازی و فرهنگ سازی شود.

طباطبایی نژاد: فلسفه تعیین مهریه ایجاد محبت و الفت بین همسران، استحکام خانواده و پشتوانه اقتصادی زن در زمان جدائی و یا بعد از مرگ شوهر است و دو ملاک شرعی برای تعیین مهریه وجود دارد. یکی همان که از آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام به دست می آید که برای تعیین مهریه، مهرالسنه حضرت زهرا سلام الله علیها؛ مهریه ایست که پیامبر صلی الله علیه و آله برای تمام همسران خود معین کرده و حضرت زهرا‌ سلام الله علیها نیز با همان مقدار به عقد ازدواج امیرالمؤمنین علیه السلام درآمدند ومقدار این مهریه، 500 درهم نقره برابر با حدود 5/262 مثقال نقره بوده است. و دیگری مهریه دختران حضرت شعیب است.

اماممکن است گفته شود در این زمان مهرالسنه حضرت زهرا سلام الله علیها بسیار ناچیز است و کسی حاضر نیست دختر خود را با چنین مهریه ای به ازدواج فردی درآورد و برای همین قرآن ملاک دیگری در اختیار مسلمین قرار می دهد و آن مهریه دختر شعیب است. وقتی حضرت موسی قصد کرد با دختر شعیب ازدواج کند حضرت شعیب به عنوان مهریه دخترش به او گفت باید هشت سال برای من کار کنی و اگر دوست داشتی تا 10 سال بمانی در اختیار خود توست.

این سخن حضرت شعیب نشانگر این است که مهریه دختر باید به اندازه ای تعیین شود که داماد بین هشت تا 10 سال بعد از ازدواج بتواند آن را پرداخت کند نه اینکه مهریه ای معین کند که تا پایان عمر، قدرت پرداخت آنرا نداشته باشد. با در نظر گرفتن این ملاک، مهریه برای افراد مختلف، متفاوت می شود. اگر داماد شغل پردرآمدی داشت مهریه او بیشتر و اگر درآمد چندانی نداشت باید طبق درآمدش مهریه مشخص شود. به بیانی دیگر برای تعیین مهریه باید شأن و موقعیت افراد در نظر گرفته شود و هر فردی طبق شؤون خود مهریه معین کند.

ما روایات متعددی داریم که مهریه باید کم باشد حتی در زمان پیامبر (ص) که قبیله کندی مهریه سنگین داشتند حضرت فرمودند "نباید جزو کسانی باشید که مهریه سنگین دارند".و ایشان یکی از ویژگیهای زن خوب را مهریه کم می دانستند.

فکر نمی کنید در شرایط کنونی به دلیل کمبود قانون حمایت از زنان، زنان مهریه را ابزاری برای فشار بر مرد می دانند. به نظر شما بهتر نیست قوانین در این زمینه تغییر کند به گونه ای که هم از زنان حمایت شود و هم زنان از مهریه به عنوان یک اهرم فشار استفاده نکنند؟

طباطبایی نژاد:ما 24 ماده قانونی برای حمایت از زنان و مهریه در قانون اساسی داریم. در ماده 1883 آمده که اگر زن مهریه خود را درخواست کند و مرد توان پرداخت نداشته باشد باید به طور اقساطی یا مدت دار پرداخت شود و مطابق همین ماده اگر پرداخت نشود به زندان می رود.

عطار : متاسفانه فلسفه وجودی مهریه در طول زمان تغییر کرده و با فرهنگ غربی که وارد کشور ما شده وسیله ای برای چشم و هم چشمی شده است. بنابراین من تصور می کنم ما در این باره ضعف قانونی نداریم و مشکل ما در نحوه اجرا است چون زنان برای جدایی از همسرشان اولین کاری که می کنند مهریه را اجرا می گذارند و با این کار قصد انتقام گیری دارند. در حالیکه نباید هیچ شخصی را برای بدهی حالا چه چک باشد چه مهریه به زندان انداخت چون به لحاظ شرعی و آسیبهای اجتماعی به مصلحت نیست.

به هرحال پرداخت مهریه به گردن مرد است و اگر زندان نباشد شما چه راهکاری برای پرداخت آن پیشنهاد می کنید؟

طباطبایی نژاد:اگر مرد به زندان برود که دیگر امکان پرداخت مهریه برای زن وجود ندارد چون مردان ادعا می کنند باید بیرون باشند و کار کنند تا بتوانند بدهی خود را بپردازند.در زمان تعیین مهریه ها خانواده ها باید به این موضوع توجه کنند که مهریه معلوم باشد چون متاسفانه برخی مهریه ها مجهول هستند مثلا در بازدیدی که من از زندان داشتم یک فردی به خاطر مهریه گل رز زندان بود. تعداد شاخه های گل یادم نیست اما می دانم قیمت آن بالا بود و مرد توان پرداخت آن را نداشت.

مهریه باید واجد شرایط زیر باشد: مهر باید حتما ارزش مالی داشته باشد. ازنظر شرع وقانون قابل انتقال ومعامله باشد. انجام عمل یا حرفه آموزی هم می تواند مهریه باشد. مثل آموختن قرآن یا آموختن رایانه به زوجه می تواند موضوع مهر باشد.

کشانی: تحقیقی که مددکاران زندان انجام دادند نشان می دهد که مهریه های نامعقول در خانواده های غیرمذهبی بیشتر است و این موضوع در شهرهای صنعتی وضعیت بدتری دارد. در مناطقی که قومی و محله ای هستند کمتر مشکل مهریه سنگین وجود دارد.همچنین سطح تحصیلات زنان و اشتغال هم تاثیر فراوانی در مهریه دارد.بنابراین این موضوع مختص تهران نیست و در شهرهای بزرگ هم این مشکل وجود دارد.

بنابراین شاید اگر برخی قوانین را تغییر کنیم دیگر مهریه موضوعی برای اهرم فشار نباشد و مانند کشورهای دیگر در هنگام طلاق اموال نصف شود تا زنانی که از مهریه به عنوان پشتوانه برای زندگیشان استفاده می کنند تنها به مهریه فکر نکند و این راهی برای کم کردن مهریه های سنگین باشد.

در مهریه های سنگین پدرو مادرها مقصرند برخی خانواده ها بدون اینکه به فکر فرزندشان باشند مهریه بالا تعیین می کنند و به قولی از جیب خلیفه می بخشند.

برای حل بحث بحران مهریه و جلوگیری از افزایش زندانیان چه راهکاری دارد؟

طباطبایی نژاد:سیره عملی معصوم برای ما حجت است.زمانی که حضرت علی (ع) با حضرت فاطمه ازدواج می کرد پیامبر پرسیدند برای مهریه چه داری که ایشان گفتند زره و شمشیر. پیامبر فرموند شمشیر را که لازم داری زره را بفروش و مهر کن و بعد با پول آن پیامبر جهیزیه دخترش را خریدند. بنابراین پول مهریه باید خرج جهیزیه شود.ما هم قصد داشتیم که سقفی برای مهریه تعیین کنیم و در لایحه حمایت از خانواده این موضوع را مطرح کردیم اما مخالفت شد و شورای نگهبان اعلام کرد که نمی توان برای مهریه شرط گذاشت لذا آن را حذف کردیم.

ساری: متاسفانه افزایش رشد طلاق رشد زندانیان مهریه را به همراه داشته است بنابراین باید کاری کرد که آمار طلاق کاهش یابد و باید این موضوع در جامعه آسیب شناسی شود. خوب است که به این موضوع هم اشاره کنم که تعداد کمی هم از زندانیان ما هم کسانی هستند که مثلا 30 سال پیش مهریه همسرشان 50 هزار تومان بوده که با نرخ تورم امروز رقم میلیونی می شود و برای همین زندان هستند.

منبع : خبر آن لاین- مریم صدرالادبایی – زهرا تالانی