شیر جایگزین دارد؟
اگر شیر نخوریم یا از فرآوردههای لبنی اندکی مصرف کنیم، از چه چیزی میتوان به عنوان جایگزین شیر استفاده کرد؟ آن جایگزین چیست؟
بسیاری از افراد برای هضم شیر مشکل دارند. این در حالی است که شیر ـ و فرآوردههای حاصل از آن ـ حاوی مقادیر قابل توجهی کلسیم و دیگر مواد معدنی ضروری برای ساخت مناسبِ توده استخوانی و پیشگیری از پوکی استخوان است.
چرا برخی افراد در هضم شیر مشکل دارند؟
شیر حاوی لاکتوز است؛ لاکتوز قندی است که برای جذب شدن به آنزیمی به نام لاکتاز نیاز دارد. در صورت وجود نقص در این فرآیند، شیر خوب هضم نمیشود و مشکلات گوارشی ایجاد میکند. میدانیم که با افزایش سن، توانایی دستگاه گوارش برای هضم لاکتوز کاهش مییابد و اگر به طور منظم شیر مصرف نکنیم، منطقی است که با افزایش سن، کمتر و کمتر میتوانیم این ماده غذایی را هضم کنیم.
در عوض باید بدانید که ماست امتیاز ویژهای دارد و آن این است که قابل هضم است. زیرا تخمیر آن باعث تبدیل لاکتوز به اسید لاکتیک میشود. این ویژگی در پنیر هم وجود دارد.
به جز مشکلاتی که در هضم شیر برای برخی افراد وجود دارد، دیگر مضرات شیر چیست و البته چه فوایدی هم دارد؟
فواید فرآوردههای لبنی به مقدار کلسیم فراوان آنها برمیگردد. لبنیات در پیشگیری از پوکی استخوان نیز نقش دارد. درباره مضرات شیر باید میزان بالای فسفر و چربیهای نامناسب (اشباع و ترانس) را ذکر کرد که هر دوی این عناصر باعث کاهش جذب رودهای منیزیم خواهند شد. اسیدهای چرب، شیر را بسیار پرکالری میکنند؛ به حدی که فرآوردههای لبنی به طور کلی به خاطر عدم تحمل غذایی، حساسیتزاها، دیابت کودکان، اضافهوزن و حملات قلبی عروقی مقصر شناخته میشود.
چه چیزی را جایگزین شیر کنیم؟
برای کسانی که شیر دوست دارند، یا برای کسانی که انتخاب دیگری ندارند، چه چیزی میتواند جایگزین شیر و لبنیات (به طور کلی یا جزئی) شود تا نیاز به کلسیم را برآورده کند؟
توجه داشته باشید توصیههایی که از این پس بیان میشوند، مختص بزرگسالان هستند. جایگزینهایی كه در ادامه برای شیر ذکر میشود، بدون تجویز پزشک برای کودکان خطرناک است.
آب معدنی میتواند حاوی پانصد تا ششصد میلیگرم کلسیم در لیتر باشد.
شیرسویا (به شرطی که غنی از کلسیم باشد؛ هزارودویست میلیگرم در لیتر آن مانند شیر گاو مفید است)
شیربرنج غنیشده با کلسیم یا شیربادام
توفو
ساردینهای کامل (360 mg/100g)
فرآوردههایی بر پایه بادام، گردو و گردوی برزیلی
انجیر خشک
زیتون
سبزیجاتی مانند اسفناج، تره، چغندر، رازیانه، شاهی، کرفس، شلغم، شنگ و گیاهان چلیپایی (بروکلی، کلم، خوراک یا ترشی کلم...)
خزههای دریایی مانند کمبو، واکام (سیزده برابر غنیتر از شیر)، نُری و اولو
گیاهان تازه یا پودرشده: مرزنگوش، ریحان، آویشن (بیست برابر غنیتر از شیر)، مریمگلی، اکلیل کوهی، ترخون، رازیانه و دارچین
و اما کره، به جای کره حیوانی میتوانید مارگارین روغن زیتون و یا کلزا را جایگزین کنید
به جای خامه تازه هم میتوانید از "سویای آشپزی" استفاده کنید
توجه داشته باشید که جذب و تثبیت کلسیم بستگی به دریافت میزان کافی ویتامین D دارد. بنابراین ضروری است که به طور منظم در معرض نور آفتاب قرار بگیرید
منبع: سلامت