شبکه بازار، خوب یا بد؟
پخش آزمایشی شبکه تلویزیونی بازار هم زمان با عید سعید قربان آغاز شد. شبکه تلویزیونی بازار از روز پنجشنبه 30 شهریورماه با پخش تیزرهای تبلیغاتی شبکه بازار و معرفی خدماتی که این شبکه به مخاطبان خود ارائه میدهد، فعالیت خود را آغاز کرد. این شبکه عصر یکشنبه گذشته در حاشیه جلسه هیأت دولت و توسط رییسجمهور بطور رسمی راهاندازی شد.

صداوسیما در راستای گسترش شبکههای تخصصی خود مانند شبکههای خبر، قرآن، آموزش و مستند، شبکه تخصصی بازار را نیز راهاندازی کرد. شبکه بازار هم اکنون در تهران از کانال 16 پخش میشود و به تدریج از فرستنده دیجیتال سایر استانها نیز پخش خواهد شد.
حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان داخلی محور اصلی برنامههای شبکه تلویزیونی بازار است، به طوری که مصرفکنندگان میتوانند دانش خرید کالا و خدمات سرمایهگذاری و اقتصادی خود را از این شبکه دریافت کنند.
صرفهجویی در هزینهها، از دست ندادن فرصتهای اقتصادی و بالا بردن بهرهوری از جمله اهداف مهم راهاندازی این شبکه است و این فرصت استثنایی را در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار میدهد تا بتوانند کالاهای خود را در این شبکه معرفی کنند.
رونق اقتصادی در سال جهاد اقتصادی از دیگر اهداف افتتاح شبکه بازار است که باعث خواهد شد، تولیدکنندگان داخلی بخصوص بنگاههای کوچک فرصت مناسبی را برای شکوفا شدن در اختیار داشته باشند.
افتتاح شبکه بازار همچنین این فرصت را ایجاد خواهد کرد تا تولیدکنندگان بتوانند ارزانترین کالاهای خود را برای تمامی اقشار جامعه بخصوص محرومین ارائه نمایند و از سوی دیگر این فرصت را به دولت میدهد تا بتواند نظارت کاملتری در زمینه کنترل بازار داشته باشد.شبکه تلویزیونی بازار در حال حاضر در 20 استان کشور قابل دریافت است که به زودی قرار است در تمامی استانها از طریق سیستم دیجیتال پخش شود.این شبکه، در هفت بخش از جمله در زمینههای معرفی کالا و خدمات، پخش اخبار اقتصادی، گزارشها و آگهی، فروش مستقیم کالا و برنامههای آموزشی مرتبط با تجارت برنامه میسازد.
این شبکه که 24 ساعته به پخش تبلیغات کالاهای ایرانی اختصاص خواهد یافت، به گفته ضرغامی، رییس سازمان صدا و سیما با هدف اصلاح الگوی مصرف و تبلیغ کالاهای ایرانی برای ترویج فرهنگ مصرف کالای داخلی راهاندازی شده است
برای اولین بار عزتالله ضرغامی رئیس سازمان صداوسیما در همایش افق رسانه که روز شنبه 8 مردادماه برگزار شد، از افتتاح شبکه تلویزیونی «بازار» خبر داده بود. این شبکه به معرفی کالا و خدمات اختصاص دارد و با نام IRIB BAZAR TV روی گیرندههای دیجیتال قابل دریافت است
دکتر احمدی نژاد در مراسم افتتاح شبکه تلویزیونی بازار در حاشیه جلسه هیات دولت گفت: مردم ایران در انتخاب کالاها تعالی طلبند و همواره بهترین کالاها را انتخاب می کنند اما در این بازار75 میلیونی باید به گونه ای اطلاع رسانی شود که مردم در انتخاب هر کالایی نخست به سراغ کالای ایرانی بروند.
رئیس جمهور افزود: بازار 75 میلیون نفری ایران با ارزشی معادل هزار هزار میلیارد تومان باید بیشترین انتخاب کالایی خود را از بین کالاهای با کیفیت ساخت ایران انجام دهد.
وی گفت: زیر مجموعه دولت موظف است در تامین کالاهای مورد نیاز خود کالاهای ایرانی را در اولویت انتخاب قرار دهد. دکتر احمدی نژاد بر لزوم تبلیغ کالاهای با کیفیت و استاندارد در شبکه تلویزیونی بازار تاکید کرد و افزود: باید هیات قوی اقتصادی امین در این شبکه تشکیل شود تا به کالاهایی که از استانداردها و کیفیت لازم برخوردارند مجوز تبلیغ بدهد.
بازار 75 میلیون نفری ایران با ارزشی معادل هزار هزار میلیارد تومان باید بیشترین انتخاب کالایی خود را از بین کالاهای با کیفیت ساخت ایران انجام دهد
رییس جمهور با تاکید بر اینکه شبکه بازار نباید به دنبال سودآوری و درآمدزایی از طریق تبلیغات کالاها برود گفت: هرچند نمی توان انتظار داشت این سودآوری به صفر برسد اما دست کم نباید زمینه برای ایجاد رانت برای بعضی ها فراهم شود.
وی با تاکید بر موضوع آموزش روش زندگی ایرانی در این شبکه از آموزش شیوه طبخ غذاها ، تزیینات و لباس ایرانی و نیز رعایت بهداشت و سلامت به عنوان حکمت های عمیق انسانی و بهداشتی یاد کرد که به عنوان میراث کهن ایرانی باید در این شبکه مد نظر قرارگیرد.
در یک نگاه کلی نگر، هرچند خبر راهاندازی شبکه بازار توسط صدا و سیمای دولتی ایران، در کلیت خبری مسرتبخش برای اهالی اقتصاد است، همزمان بیمها و امیدهایی را به همراه دارد.
به عبارتی این شبکه که 24 ساعته به پخش تبلیغات کالاهای ایرانی اختصاص خواهد یافت، به گفته ضرغامی، رییس سازمان صدا و سیما با هدف اصلاح الگوی مصرف و تبلیغ کالاهای ایرانی برای ترویج فرهنگ مصرف کالای داخلی راهاندازی شده است.
رئیس رسانه ملی، کارکرد شبکه بازار را معطوف به حمایت از تولید کنندگان داخلی و مصرف کنندگان دانست و افزود: راهاندازی این شبکه در سطح اقتصادی کلان، موجب سرعت در افزایش شاخصهای ملی اقتصادی و در سطح خرد به شکوفایی بنگاههای کوچک و متنوع و متوسط منجر خواهد شد.

این مسأله قطعا یک ارزش در فضای اقتصادی کشور به شمار میرود، ولی جالب است که راهاندازی این شبکه صددرصد اقتصادی با هدف کمک به بخش خصوصی ایران مثل همیشه با امکانات دولتی و مدیریت دولتی صورت خواهد گرفت.
حال آنکه منطق اقتصادی، همواره بر کاهش بهرهوری در مجموعههای تحت مدیریت دولتی تأکید داشته است. آیا روا نبود، راهاندازی یا دستکم مدیریت این شبکه تلویزیونی به بخش خصوصی واگذار میشد تا این تریبون بزرگ رسانهای که قرار است به طور کامل در خدمت اقصاد و به ویژه بخش خصوصی کشور باشد، توسط کسانی اداره شود که با گوشت و پوست خود، دشواریها و نارساییهای اقتصاد ایران و مصایب تولید را درک کردهاند؟ نه مدیر دولتی که ذاتا با مشکلات بخش تولیدای کشور بیگانه است یا نهایتا هنرمند و یا خبرنگاری که در بهترین حالت، کار را از زاویه تخصصی خود میبینند.
سالهاست که راهاندازی رسانه دیداری یا شنیداری خصوصی در ایران به رغم داشتن متقاضی ممنوع است که خود جای بحث دارد، اما دادن تصدی بخشی از مدیریت یک رسانه دولتی به بخش خصوصی که ممنوع نیست!
مطمئنا به مزایده گذاردن اداره و بازاریابی آگهیهای چنین مجموعهای با استقبال شدید بخش خصوصی روبهرو شده و شیوههای نوین بازاریابی که بخش خصوصی برای افزایش سوددهی و موفقیت در حفظ پیمان یا مناقصه در دورههای بعد ناچار به استفاده از آن است، میتوانست درآمدزایی این شبکه را به میزانی بسیار بیشتر از برآورد بودجهای و عملکرد آتی مدیران دولتی در این مجموعه افزایش دهد.
همچنین این کار که هنوز برای اجرای آن زمان هست و دیر نشده، میتواند به تأثیرگذاری بهتر شبکه در هدفگذاریهای صورت گرفته مثل معرفی کالای ایرانی به خانواده ایرانی، مدیریت الگوی مصرف و آشنایی مصرف کننده ایرانی با کالاهای ارزان قیمت ایرانی و همچنین حذف عوامل واسطه و سوداگری بینجامد، زیرا این اهداف، هرچند ملی و به سود همه مردم ایران بوده، بیش از هر کسی بخش خصوصی را بهرهمند میسازد و کیست که در هدفگذاری برای نفع خود، بهترین راهکارها را نجوید؟!
حمایت از مصرفکننده و تولیدکنندگان داخلی محور اصلی برنامههای شبکه تلویزیونی بازار است، به طوری که مصرفکنندگان میتوانند دانش خرید کالا و خدمات سرمایهگذاری و اقتصادی خود را از این شبکه دریافت کنند
چنین شبکه ای، میتواند پتانسیلهای بسیاری را در عرصه حمایت از اقتصاد داخلی و رفع نواقص آن فعال ساخته و نقش یک حلقه گم شده را در عرصه اطلاع رسانی بازار و عملکرد سیستم قیمتها داشته باشد.
امید است که مدیران این شبکه با دراز کردن دست دوستی به سمت فعالان بخش خصوصی هم به رونق و شکوفایی این شبکه تلویزیونی کمک کنند و هم برخی نگرانی ها درباره ایجاد رانت در این شبکه را از بین ببرند. بدون شک ایجاد فرصت های برابر در تولید و معرفی کالا از یک طرف و توزیع و مصرف آن از طرف دیگر سهم به سزایی در سوددهی بنگاه های تولیدی و رفع رانت و تبعیض دارد.
در پایان و خلاصهوار در یک جمله، میتوان گفت که شبکه بازار از لحاظ رویکرد به سمت بخش خصوصی، یک فرصت بزرگ در اقتصاد است که به دلیل تأسیس و مدیریت دولتی آن از یک ماهیت تهدیدگونه برای اقتصاد برخوردار است. و برای رفع این خطر باید توجه ویژه به معرفی امکانات بخش خصوصی در آن صورت گیرد
فرآوری:ریحانه حمیدی فر بخش ارتباطات تبیان
منابع :خبرآفتاب/تابناک/پایگاه اطلاع رسانی دولت