سرطان حنجره؛ علائم و درمان
سرطان حنجره، رشد خارج از کنترل سلولهای بدخیم در حنجره و بافتهای اطراف آن می باشد.
حنجره، اندام تولید صدا در انسان است. حنجره یک عضو توخالی و متشکل از چندین غضروف، در جلوی گردن می باشد که تارهای صوتی را در خود جای داده است .
حنجره در نفس کشیدن، صحبت کردن و بلع غذا نقش مهمی ایفا می نماید.
تشخیص هر چه سریع تر سرطان حنجره در مراحل اولیه، باعث موفقیت بیشتر درمان و کاهش عوارض آن می گردد.
علائم هشدار دهنده سرطان حنجره
گرفتگی طولانی مدت صدا و یا تغییرات صدا بدون علت مشخص
احساس وجود تودهای در گلو
برآمدگی در ناحیه گردن
تنگی نفس در اثر فعالیت
سرفه مزمن
سختی و یا احساس درد هنگام بلع غذاسرفه همراه با خلط خونی
غدههای لنفاوی متورم و سفتی در گردن
احساس درد در هنگام لمس گلو
تنفس صدادار
گوش درد (بدون عفونت)
کاهش وزن
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا
- افراد با سن بالاتر از 55 سال
- مردان چهار برابر زنان در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- مصرف سیگار از اصلی ترین علل این بیماری است، به طوری که اغلب مبتلایان سابقه مصرف دخانیات دارند. سیگار علاوه بر ایجاد سرطان حنجره می تواند مسبب سرطان ریه، دهان، لوزالمعده، مثانه و مری نیز باشد. خطر ایجاد این سرطان ها با ترک مصرف دخانیات، به طور چشمگیری کاهش می یابد.
- مصرف الکل با افزایش احتمال ابتلا به سرطان حنجره همراه است، بخصوص اگر با مصرف سیگار نیز توام باشد.
- سابقه ابتلا به دیگر سرطان های سرو گردن
- کارگرانی که با غبار اسید سولفوریک، نیکل و آزبست تماس دارند
- بیماران مبتلا به ریفلاکس معده
- استنشاق گرد وغبار فلزات و چوب
- پولیپها (ضایعات) تارهای صوتی
- التهاب مزمن تارهای صوتی
- نژاد سیاه پوستان درصد بالاتری را نسبت به سفید پوستان در ابتلا به سرطان حنجره نشان میدهند.
راه های تشخیص سرطان حنجره
- معاینه ساده حنجره، غدههای لنفاوی و ناحیه گردن توسط پزشک
- پرتونگاری از حنجره با تابش اشعه ایکس
- رادیوگرافی از حنجره توسط دستگاهی بنام فلورسکوپ جهت بررسی شکل و حرکت ساختار حنجره
- معاینه سطح داخلی حنجره با استفاده از دستگاهی به نام لارنگوسکوپ
- عکسبرداری ساده قفسه سینه
- سی تی اسکن: در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن تعدادی عکس توسط اشعه ایکس، تصویری سه بعدی از بدن را نشان می دهد و از این طریق، محل و اندازه دقیق ضایعه و پراکندگی تومور به بخش های دیگر مشخص می شود.
- پرتونگاری با استفاده از تشدید میدان مغناطیسی : این آزمایش مشابه سی تی اسکن است، با این تفاوت که به جای تابش اشعه ایکس، از مغناطیس جهت عکسبرداری از اعضای بدن استفاده میشود. در این آزمایش، بیمار به مدت 30 دقیقه به طور ساکن درون اتاقک این دستگاه می ماند و تصاویر مقطعی از بدن او تهیه می شود.
- نمونه برداری بافت یا بیوپسی: بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت مورد نظر. این آزمایش بسیار مهم است زیرا مطمئن ترین روش برای تشخیص سرطان به حساب میآید.
درمان سرطان حنجره
- جراحی: شامل برداشت کامل یا نیمه کامل حنجره است. درمان در مراحل پیشرفته بیماری، مستلزم جراحی و خارج کردن تومور و بافتهای درگیر (لارنژکتومی) و پرتو درمانی پس از جراحی است . در صورت جراحی، پس از برداشتن تارهای صوتی، تکلم درمانی جهت آموختن نحوه صحبت کردن بدون تارهای صوتی ممکن است لازم باشد.
- پرتو درمانی : استفاده از اشعه ایکس یا گاما با انرژی بالا برای نابود ساختن سلولهای سرطانی. اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان بصورت پرتودرمانی یا برداشت تارهای صوتی با لیزر به صورت سرپایی قابل انجام است.
- شیمی درمانی : که اغلب در ترکیب با پرتودرمانی استفاده می شود.
امروزه متخصصین سرطان، در مواردی از سرطانهای حنجره میتوانند با استفاده از ترکیب پرتودرمانی و شیمی درمانی ، حنجره بیمار را حفظ و باعث کاهش عوارض ناشی از برداشت حنجره و بهبود کیفیت زندگی این بیماران گردند.
فراوری : زهره لطیفی
بخش سلامت تبیان
منابع :
سایت دکتر ابراهیم رزم پا- متخصص گوش و حلق و بینی، و جراح سر و گردن
سایت دانشگاه علوم پزشکی مشهد - دکتر علی تقی زاده، متخصص رادیوتراپی وانکولوژی
سایت آفتاب