عارفی فرزانه از دیار اشتهارد

طلوع خورشید

میرزا حبیب الله در سال 1310ه. ق(1) در یك خانواده ای مذهبى، متعهد و دوستدار اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، دیده به جهان گشود.

پدر و مادرش با دیدن چهره فرزند خویش خشنود شدند و نام او را حبیب الله نهادند . پس از گذراندن درس های ابتدائی و علاقه وافرش به ادامه تحصیلات حوزوى، تصمیم گرفت كه برای ادامه تحصیلات به سوى نجف اشرف رهسپار شود.

میرزا حبیب الله در حوزه مقدس نجف با علاقه فراوان نزد اساتید بزرگ به تحصیل دروس سطح و خارج مشغول شد. و تا سال 1340ه. ق (حدود پانزده سال) در آنجا به تحصیل دروس سطح و خارج حوزوى ادامه داد.

آیت الله میرزا حبیب الله در نجف، از درس خارج فقه و اصول دو استاد بزرگ حوزه علمیه نجف اشرف، آیت الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانى، و آیت الله شیخ الشریعه اصفهانى بهره های علمی فراوانى برد.

آیت الله سید اسماعیل مرعشى از شاگردان آیت الله آقا میرزا حبیب الله اشتهاردى در شهر سامرّا، مى‏فرمود:

به درس سطح عالى آقا میرزا حبیب الله اشتهاردى مى‏رفتم، روزى در درس اصول، در بحث الفاظ سخن از معنى حرفى به میان آمد كه چندان ثمره فقهى نداشت. ایشان فرمودند: استاد ما شریعت اصفهانى وقتى كه درباره معنى حرفى - كه یك بحث كم فایده است. - بحث مى‏كرد، فرمود: خارجى‏ها هواپیما ساخته‏اند و اكنون (در جنگ جهانى اول) عراق را بمب باران مى‏كنند و ما در این جا مى‏خواهیم چند روز درباره معنى حرفى، به بحث كم فایده بپردازیم و چند روز وقت خود را در این مورد بگذرانیم و شب سرمان را روى متّكا نهاده و با این فكر مى‏خوابیم!(4) منظورش این بود كه نباید وقت عزیز را در امور غیر لازم گذراند...

اجتهاد و كمالات علمى

فرزند میرزا حبیب الله اشتهاردى، میرزا على عسكرى مى‏گفت:

چهار نفر از علما و مراجع نجف اشرف، به آقا میرزا حبیب الله اجازه اجتهاد دادند و یكى از آنها، آن اجازه اجتهادى است كه آیت الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانى(ره) به میرزا حبیب الله در سنّ جوانى داده است.(5)

وى در آغاز اجازه اجتهاد، آیت الله اشتهاردى را به عنوان عَلَمُ الأعلام، عُمدة العلماء الِظام، مَصْباحُ الظّلام یاد مى‏كند و گواهى مى‏دهد كه ایشان در نجف اشرف و سامرّا در كمال جدیت مشغول افادات علمى است.

حكایت رحلت

آیت الله میرزا حبیب الله عسگری پس از سال ها دوری از وطن به ایران بازگشت و تصمیم گرفت در قم ساكن شود و در حوزه علمیه قم به درس و بحث پردازد، لذا در قم خانه‏اى در نزدیكی خانه حضرت امام خمینى (ره) اجاره كرد.

حدود شش ماه از سكونتش نگذشته بود كه بیمار و بسترى شد و تحت نظر مرحوم دكتر مدرّسى - دكتر مخصوص آیت الله العظمى بروجردى(ره) - به درمان پرداخت، ولى درمان‏ها مؤثر واقع نشد و سرانجام در شب 24ربیع الثّانى سال 1373ه. ق، مطابق با اول آذر سال 1322ه. ش، دعوت حق را لبیّك گفت و به لقاء الله پیوست و شاگردان، آشنایان و مردم فضل پرور اشتهارد را داغدار كرد و همگان را غمگین ساخت.

تشییع جنازه باشكوه با حضور آیت الله بروجردى

در قم جنازه مطهّر او را با تشییع بسیار عظیمى با حضور آیت الله العظمى بروجردى(ره) مشایعت كردند. حضرات آیات، امام خمینى، آیت الله العظمى گلپایگانى و علما و طلاب بى شمارى در تشییع جنازه مطهر او شركت داشتند و از مقام علم و تقواى آن رادمرد الهى تقدیر كردند.

اما چون گمنام بود، مردم با دیدن آن تشییع وسیع از هم مى‏پرسیدند:

این آقا كیست؟

همچنین نقل مى‏كنند، آیت الله العظمى بروجردى(ره) به احترام رحلت این عالم والامقام، سه روز درس خود را تعطیل كرد.

پس از رحلت آیت الله میرزا حبیب الله عسكرى اشتهاردى، حضرت آیت الله العظمى بروجردى(ره) براى خانواده آن مرحوم چنین پیام داد: شما در مورد خانه و مخارج زندگى نگران نباشید. خانه را براى شما خریدارى مى‏كنم... ولى نظر به اینكه پسران آن مرحوم در سامرّا بودند، همسر ایشان در قم نماند و به سامرّا رفت.

مرقد مطهّر و نوشته روى سنگ قبر

مرقد مطهر ایشان در قبرستان شیخان قم، كنار دیوار شمالى، روبروى مقبره زكریا بن آدم(ره) با فاصله حدود سیزده مترى، در روى زمین قرار گرفته است.

در روى سنگ قبر او چنین نوشته شده است:

اَلنّاسُ مَوْتى وَ اَهْلُ الْعِلْمِ اَحْیاءٌ، مضجع منوّر مرحوم حجّة الاسلام، آیت الله عظمى، علّامه محقّق، فقیه نحریر، زاهد مجاهد، آقا میرزا حبیب الله اشتهاردى مدرس عسكرى طاب ثراه، كه كافّه عمر خود را در نجف اشرف و ناحیه مقدّسه سامرّا، به تربیت حوزه علمیه، و تدریس روحانیّین، به انجام رسانید، و اخیراً بر حسب تقدیر و قسمت، وفات ایشان در بلده طیّبه قم در 24ربیع الثانى 1373قمرى، مصادف با اول ماه آذر سال 1332شمسى اتفاق افتاد. قُدّس سرّه و طابَ ثَراه.

در سوگ این عالم ربّانى، مجالس عزادارى و مجالس بزرگداشت و ترحیم متعددى تشكیل شد، چند روز پیاپى مردم اشتهارد به عزادارى و سینه زنى پرداختند، نگارنده به یاد دارم كه تابوت صورى را (به عنوان این كه جنازه آقا میرزا حبیب الله اشتهاردى در آن است.) بر دوش گرفتند و جمعیت بسیارى به دنبال آن به صورت عزادار و سینه زنى حركت مى‏كردند، و در همه محله‏هاى اشتهارد عبور كرده و فریاد مى‏زدند:

رفت زدار فنا حجّت اسلام ما

مهدى صاحب زمان برس به فریاد ما

سلام و درود همه كرّوبیان و پیامبران و امامان(ع) و اولیاء خدا بر او باد كه:

پاك زاد و پاك زیست و پاك مرد.

منابع:

كتاب ستارگان حرم

طبقات اعلام الشیعه

تهیه و فرآوری : سید مهدی موسوی ، گروره حوزه علمیه تبیان