تبیان، دستیار زندگی
معلمین با ذوق و اشتیاق، کار را شروع می‌کنند ولی کار آنها به مرور، به یک کار خسته‌کننده و تکراری تبدیل می‌شود و استرس فراوانی را به آنها وارد می‌کند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تربیت اثربخش در مدرسه (3)

تربیت اثربخش در مدرسه 3

الگوی ارتباط مؤثر معلم - شاگردی

معلمین با ذوق و اشتیاق، کار را شروع می‌کنند ولی کار آنها به مرور، به یک کار خسته‌کننده و تکراری تبدیل می‌شود و استرس فراوانی را به آنها وارد می‌کند. واقعاً مشکل در کجاست؟

اشکال را از نگاه معلمان می‌توان در موارد زیر جستجو کرد:

- آنها از استادان و مشاوران انتقاد می‌کنند که آموخته‌های آنها با دنیای واقعی فاصله دارد.

- وجود این نگرش که بچه‌های امروزی عوض شده‌اند یا مدارس عوض شده‌اند.

- مدیران را، به خاطر جمعیت زیاد کلاس، کمبود شرایط مطلوب و درآمد، سرزنش می‌کنند.

- خود را سرزنش می‌کنند که برای حرفه معلمی ساخته نشده‌اند.

پاسخی که می‌توان به این اشکالات داد:

- اساتید و مشاوران، شرایطی را تجربه کرده‌اند، نمی‌توانند کاملاً انتقال دهند زیرا هر کس باید زندگی مدرسه را، با توجه به ویژگی‌های شخصیتی خود، تجربه کند.

- بچه‌های زمان ما عوض شده‌اند زیرا طبیعت بشر تغییر نمی‌کند بلکه نقش آنها تغییر کرده است.

- مدیران مدرسه هم خود درگیر همین مشکلات بوده و هستند و مقصر نمی‌باشند.

- شرایط کاری و درآمد مالی هم مسأله نیست زیرا معلمین با شرایط کاری ایده‌آل و کلاس‌های کوچک و درآمد خوب به همان اندازه، احساس یأس و نارضایتی می‌کنند.

اسطوره معلم خوب

تربیت اثربخش در مدرسه 3

تعریف معلم ایده‌آل، براساس افسانه مورد باور عموم در مورد معلم و معلمی است. بعضی از این اسطوره‌های معلم خوب عبارتند از:

- آرام بودن، آشفتگی‌ناپذیر، دارای اخلاق همیشه یکنواخت، هرگز خونسردی خود را از دست نمی‌دهند، هرگز هیجانات شدید اظهار نمی‌کنند.

- احساسات خود را، از دانش‌آموزان پنهان می‌کنند.

- همیشه محیط آموزشی هیجان برانگیز، برانگیزاننده، آرام، ساکت و منظم ایجاد می‌کنند.

- ثبات اخلاقی دارند، تغییر نمی‌کنند، جهت‌گیری نمی‌کنند، چیزی را فراموش نمی‌کنند، دارای احساس غم و شادی نیستند، اشتباه نمی‌کنند.

- به همه دانش‌آموزان به یک چشم نگاه می‌کنند.

- پاسخ همه سؤالات را می‌دانند و عقل و خردی بیشتر از دانش‌آموزان دارند.

- از انسان‌های معمولی، بهتر، فهمیده‌تر، دانشمندتر و کامل‌تر و به تمام معنا فاضل هستند.

بر طبق این اسوره‌ها، معلم باید بشر بودن خود را انکار کند و نقش بازی کند وقتی معلم‌ها خود را اینگونه ارزیابی می‌کنند در نتیجه خود را کم می‌بینند.

نظر یک معلم شرکت کننده در دوره «تربیت اثربخش در مدرسه»

- تنها زمانی که خودم بودم، می‌توانستن تدریس کنم.

- همیشه ترس از سبک شدن یا از دست دادن کنترل وضعیت داشتم.

- نقشی که هنگام تدریس داشتم با زمانی که می‌خواستم نظم برقرار کنم، سازگاری نداشت.

- وقتی رابطه خوبی بین معلم و شاگرد برقرار شود، دانش‌آموز احساس آزادی برای یادگیری دارد.

شرایط رابطه خوب معلم - شاگرد

1- ارتباط باز و شفاف باشد یعنی هر دو طرف در ارتباط صادق و مستقیم باشند.

2- اهیمت دادن یعنی هر یک از دو طرف برای دیگری ارزشمند باشد.

3- همبستگی یعنی بدون داشتن وابستگی، با هم ارتباط داشته باشند.

4- جدا بودن یعنی به یکدیگر برای رشد و توسعه در زمینه فردیت، خلاقیت، یگانگی اجازه دهند.

5- برای داشتن یک رابطه خوب باید مهارت‌ها را یاد گرفت تا رابطه ارضاکننده‌تر باشد.

تربیت اثربخش در مدرسه 3

چگونگی نگریستن به رابطه معلم - شاگرد

هنگامی که معلم یک نظریه کارآمد در مورد روابط بین اشخاص نداشته باشد و بدون ذهنیت مشخص و کارآمدی وارد کلاس شود، اشکال در روابط به وجود می‌آید. برای داشتن نگاهی مؤثر و کارآمد مراحل زیر را انجام دهید.

1- یک چهارضلعی رسم کنید.

2- تمام رفتارهایی که شاگرد در حضور معلم انجام می‌دهد یا می‌گوید و تمام رفتارهایی که احتمال وقوع دارند را لیست کنید.

تمام رفتارهای شاگرد با شما

3- چهارضلعی را به دو قسمت رفتارهای قابل پذیرش و غیرقابل پذیرش تقسیم کنید.

4- از روی فهرستی که تهیه کرده‌اید، رفتارهای قابل پذیرش و غیرقابل پذیرش را در دو قسمت چهارضلعی بنویسید.

5- با توجه به تفاوت‌های فردی معلم‌ها، از بسیار قابل پذیرش تا بسیار غیرقابل پذیرش، دارای درجات متفاوتی است.

رفتارهای قابل پذیرش

رفتارهای غیرقابل پذیرش

تفاوت بین مربیان غیرپذیرنده و مربیان پذیرنده

ویژگی‌های غیرپذیرنده‌ها:

تمایل به انتقاد

دارای حد مطلوب بالا حتی برای دیگر مردم هستند.

از رفتارهای غیرمرسوم و غیرعادی لذت نمی‌برند.

در مورد درست و غلط، انعطاف‌ناپذیرند.

تربیت اثربخش در مدرسه 3

رفتارهای قابل پذیرش

رفتارهای غیرقابل پذیرش

ویژگی‌های پذیرنده‌ها:

رفتارهای بسیاری را پذیرا هستند.

کمتر تمایل به قضاوت کردن دارند.

انعطاف‌پذیرند.

دارای تحمل بیشتر

نیازی به صحبت در مورد درست و غلط ندارند.

در تمام روابط انسانی بسیار پذیرنده‌اند.

مردم به دنبال هم‌صحبتی با آنها هستند.

رفتارهای قابل پذیرش

رفتارهای غیرقابل پذیرش

ادامه مطلب را در مقاله بعد بررسی خواهیم کرد.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: اکرم محمدزاده فرهانی

تنظیم: نسیم گنجی منش