تبیان، دستیار زندگی
میدانِ مغناطیسی می‌تواند بر بار متحرّك نیرو اعمال كند. آزمایش‌ها این موضوع را نشان داده‌اند كه مقدار نیرو مستقیماً متناسب است با (١) مقدار بار و (٢) مولفه سرعت عمود بر میدان مغناطیسی.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تعریف میدانِ مغناطیسی

تعریف میدانِ مغناطیسی

اكنون ما می‌دانیم كه میدانِ مغناطیسی می‌تواند بر بار متحرّك نیرو اعمال كند. آزمایش‌ها این موضوع را نشان داده‌اند كه مقدار نیرو مستقیماً متناسب است با (1) مقدار بار و (2) مولفه سرعت عمود بر میدان مغناطیسی.

تعریف میدانِ مغناطیسی

تعریف میدانِ مغناطیسی

بدین ترتیب ما می‌توانیم روشی برای تعریف شدّت میدان مغناطیسی بیابیم. دقت كنید ما از قبل مفاهیم بار، سرعت و نیرو را تعریف كرده‌ایم.

به یاد بیاورید كه میدان الكتریكی در هر نقطه برابر نیروی وارد بر بارآزمون واحد q0 (كه در آن نقطه قرار دارد) تعریف گردید. به بیان دیگر، برای تعیین میدان الكتریكی E ما مقدار نیرو F  را بر بار q0  تقسیم می‌كنیم.

تعریف میدانِ مغناطیسی

در تعریف میدان مغناطیسی، بارآزمون باید در حال حركت باشد و نیروی نه تنها به مقدار بار q0 بستگی دارد بلكه مقدار مولفه سرعت عمود بر میدان مغناطیسی تعریف میدانِ مغناطیسی نیز مهم است.

بنابراین برای تعیین اندازه میدان مغناطیسی، ما مقدار نیروی مغناطیسی را نه تنها بر q0  بلكه بر تعریف میدانِ مغناطیسی نیز تقسیم می‌كنیم.

تعریف میدانِ مغناطیسی

بنا به تعریف اندازه میدان مغناطیسی B  در هر نقطه از فضا از رابطه زیر به‌دست می‌آید:

تعریف میدانِ مغناطیسی

به‌طوری‌كه F اندازه نیروی مغناطیسی وارد بر بار مثبتv, q0 سرعت بار و تعریف میدانِ مغناطیسی زاویهتعریف میدانِ مغناطیسی بین میدان و سرعت می‌باشد.

B یك كمیت برداری است و جهت آن توسط عقربه قطب نمای كوچك تعیین می‌شود.

واحد SI  میدان مغناطیسی برابر تعریف میدانِ مغناطیسی یا تعریف میدانِ مغناطیسی است. این واحد به افتخار نیكولا تسلا مهندس كِروواتی ( 1943-1856 ) به عنوان تسلا (T) شناخته می‌شود.

بنابراین یك تسلا شدّت میدان مغناطیسی است كه اگر یك بار یك كولنی با سرعت یك متر بر ثانیه عمود بر میدان حركت كند نیروی مغناطیس یك نیوتنی بر آن وارد گردد.

ازآنجاكه كولن بر ثانیه معادل آمپر است تعریف میدانِ مغناطیسی بنابراین یك تسلا اغلب به صورتتعریف میدانِ مغناطیسینوشته می‌شود.

در اغلب موارد، شدّت میدان مغناطیسی كمتر از یك تسلا است. به عنوان مثال شدّت میدان مغناطیسی در نزدیكی سطح زمین در حدود تعریف میدانِ مغناطیسیاست.

تعریف میدانِ مغناطیسی

در این شرایط شدّت میدان مغناطیسی با واحدی به نام گوس (G) سنجیده می‌شود. اگر چه گوس واحدSI نیست ولی واحد مناسبی است كه در اغلب اندازه گیری‌های میدانِ مغناطیسی كاربرد دارد. رابطه بین گوس و تسلا در زیر آمده است:

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مجید محسنی

تنظیم: نسیم گنجی منش