جهان در سبد خرید شما
طی سالهای گذشته، شبکه اینترنت روش خرید و فروش را تغییر داده است. امروزه بیشتر افراد برای اکثر خریدهای خود به نوعی از اینترنت و خدمات آن استفاده میکنند. حتی اگر به طور مستقیم از اینترنت خرید نکنید، قبل از خرید احتمالا در اینترنت راجع به آن تحقیق میکنید.

به زبان ساده، تجارت الکترونیک یعنی خرید و فروش کالا و خدمات به وسیله اینترنت. با توجه به آمارهای منتشرشده، بیش از 70 درصد افراد بالغ در آمریکا حداقل یک بار از اینترنت خرید کردهاند. اما اگر تعریف تجارت الکترونیک را گسترش دهید و تحقیق راجع به محصولات را بدون خرید آنها از طریق اینترنت نیز در این تعریف جای دهید، تعداد افراد بالغی که در آمریکا به نوعی با تجارت الکترونیک سروکار دارند، به بیش از 95 درصد میرسد.
حتی با وجود بحران اقتصادی حال حاضر در دنیا، نرخ خردهفروشی آنلاین به صورت ثابت در حال رشد است. به گزارش Forrester Forecast تا سال 2014 فروش سالانه خردهفروشی آنلاین در آمریکا به 250 میلیارد دلار میرسد. سال 2009 این رقم 155 میلیارد دلار بود که بیش از 44 درصد سهم این بازار را محصولات رایانهای، پوشاک و الکترونیک در دست داشتند.
در دهههای اخیر، پیشرفتهای چشمگیری در تکنولوژی شبکهها و رایانه به وجود آمده است. رایانههای شخصی و سرورها به شبکه جهانی متصل شدهاند که دورهای جدید با ایدههای اجتماعی و اقتصادی نو را به همراه آوردند و این تازه شروع کار است.
آغاز تجارت الکترونیک
از دهه 60، از رایانهها و شبکهها برای انجام تراکنشهای مالی استفاده میشد. با استفاده از تبادل دادههای الکترونیک (EDI) یک شرکت میتواند اسناد تجاری، فاکتورها، فرمهای سفارش و بقیه اسناد را با شرکتی دیگر به اشتراک بگذارد. در آغاز، هر شرکت برای ارسال و دریافت این دادهها، استاندارد خود را تعریف کرد، اما سال 1979 انستیتو ملی استانداردسازی آمریکا ( ANSI) استانداردی برای این منظور طراحی و آن را ASC X12 نامگذاری کرد.

قبل از آن و در اواخر دهه 60 ارتش آمریکا شبکه ARPAnet را توسعه داد تا از انتقال ایمن دادههای حیاتی در زمان حملههای هستهای اطمینان حاصل کند. شبکه ARPAnet اصلی 4 دانشگاه تحقیقاتی بزرگ آمریکا را به یکدیگر متصل میکرد و به وسیله رایانههای بزرگ و نسبتا پیشرفته اداره میشد. سال 1971، محققان پردازشگر رابط پایانه (TIP) را طراحی کردند که به وسیله آن از طریق پایانه یک رایانه از خارج شبکه به آن متصل میشدند. اما بزرگترین انقلاب در شبکه ARPAnet ، سال 1982 با استفاده از پروتکلهای TCP و IP به وجود آمد که امروزه شبکه اینترنت از همین پروتکلها استفاده میکند.
اوایل دهه 80، کاربران رایانههاکه بیشتر آنها در دانشگاههای تحقیقاتی بزرگ حضور داشتند، از خدماتی مانند پست الکترونیک و شبکههای اشتراک فایل مانند BITNET و USENET استفاده میکردند. یکی از اولین و محبوبترین خدمات شبکه برای کاربران خانگی رایانههای شخصی CompuServe نام داشت که به کاربران خود خدماتی مانند پست الکترونیک و اتاقهای گفتوگو را ارائه میکرد. اواسط دهه 80، CompuServe گزینه جدیدی را به خدمات خود اضافه کرد و آن را بازار الکترونیک نامید که در آن کاربران میتوانستند از 110 فروشنده آنلاین مستقیما خرید کنند. با این که بازار الکترونیک CompuServe موفقیت چندانی به دست نیاورد، اما یکی از اولین پیشگامان تجارت الکترونیک امروزی به حساب میآید.
سال 1990، مارک اندرسن از مرکز ملی کاربرد ابررایانه (NCSA)، اولین مرورگر اینترنت را که توزیع فراوانی در بین کاربران رایانه و شبکه داشت معرفی کرد و آن را Mosaic نامید. Netscape 1.0 که سال 1994 معرفی شد، پروتکل امنیتی جدیدی را دربر داشت كه به آن SSL میگویند که به وسیله آن پیامهای ارسال و دریافت شده بین 2 طرف یک معامله را کدگذاری میکردند. SSL با محافظت از اطلاعات شخصی و مهم مانند اسامی، نشانیها و شماره کارتهای اعتباری، ارسال آنها در شبکه اینترنت را امن میکرد.
در سالهای 1994 و 1995، اولین شرکتهای واسطه برای در دستگرفتن فرآیندهای خرید و فروش از کارتهای اعتباری به وجود آمدند که First Virtual و CyberCash ، 2 نمونه از محبوبترین آنها بودند. همچنین سال 1995، شرکتی به نام Verisign محصولاتی مانند هویت دیجیتال یا گواهینامههایی که هویت یک تجارت الکترونیک را تصدیق میکرد، ارائه داد. کمیبعد Verisign کارش را روی گواهیکردن امنیت سرور تجارت الکترونیک یک وبسایت متمرکز کرد.
پدران تجارت الکترونیک

جولای 1995، جفبزوس اولین کتابش را در سایت Amazon.com به فروش رساند. طی 30 روز اول کارش، این سایت که به گفته خودش بزرگترین کتابفروشی جهان بود، در 50 ایالت آمریکا و 45 کشور دیگر کتابهایش را به صورت آنلاین به فروش میرساند. با آمازون، بازار تجارت الکترونیک رنگ و رویی تازه به خود گرفت. کتابهای آن با قیمتی کم قابل حمل بودند و براحتی میتوانستند آنها را سفارش بدهند. در آن زمان، ناشران مختلف فهرست کتابهایشان را به صورت دیجیتال روی CD ذخیره کرده بودند که به آسانی قابل انتقال به سایت آمازون بود.
آمازون استانداردی جدید برای سایتهای تجارت الکترونیک مشتریگرایانه به وجود آورد. از این طریق کاربران میتوانستند تیتر کتابها را با کلمات کلیدی، اسم مولف یا موضوع آن در سایت جستجو کنند. آنها میتوانستند کتابها را با توجه به نوع موضوع و خصوصیات دیگر دستهبندی کنند. کاربران حتی میتوانستند با یک کلیک به صورت ایمن و سریع کتابهایی را که انتخاب کردهاند خریداری کنند، اما بهترین و بارزترین ویژگی سایت آمازون گزینه نقد خوانندهها بوده است. در آمازون هر کاربر ثبتشده میتواند درباره یک کتاب نقد بنویسد و آن را منتشر کند و از سوی دیگر کاربران مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد و به آن نمره بدهند. اجتماع به وجود آمده در سایت آمازون علاوه بر تخفیفهای مناسب این سایت، از دلایل مهم محبوبیت آن است.
سال 1995 وقتی جف بزوس در حال فروش کتابهایش بود، پییر امیدیار که یک برنامهنویس بود، شروع کرد به نوشتن کد برای یک سایت ساده که آن را AuctionWeb نامید. امیدیار میخواست بداند آیا مردم برای قیمتگذاری روی اجناس یکدیگر از اینترنت استفاده میکنند یا خیر. او که در جستجوی وسیلهای برای فروش بود، یک تفنگ لیزر خراب را در سایتش به فروش گذاشت و در طول یک روز آن را به قیمت 14/83 دلار به فروش رساند. آقای امیدیار به خریدار آن با یک پست الکترونیک اطلاع داد که مطمئن باشد او میداند اشارهگر او خراب است و خریدار در جواب گفت: «من یک کلکسیونر اشارهگرهای لیزری خراب هستم.» و این گونه بود که eBay به وجود آمد.
با ورود این سایت به بازار، سطحی نو در تعاملات تجاری در شبکه اینترنت به وجود آمد. لزومی نداشت که شما یک کارآفرین اینترنتی یا تاجر باشید تا بتوانید محصولی را که میخواهید آنلاین به فروش برسانید. شما میتوانستید بدون هیچ محدودیتی هرچه را که میخواستید در این سایت به فروش بگذارید و به احتمال زیاد شخصی در گوشهای از دنیا پیدا میشد برای وسایل کهنه شما هزینه کند. سال 1996 شرکت eBay با دو کارمند تمام وقت، توانست 7/2 میلیون دلار کالا را به فروش برساند و در سال 97 این رقم به 95 میلیون دلار رسید. در سال 2007 این سایت 52/5 میلیون دلار حاصل فروش حراجش بود و بیش از 220 میلیون کاربر ثبتشده و 13 هزار کارمند داشت.
منبع: jamejamonline