دلایل ریزش مو
طاسی در نتیجه از دست دادن مقدار زیادی مو از پوست سر به وجود می آید و میتواند ارثی باشد. همچنین میتواند ناشی از داروی خاص و یا شرایط پزشکی خاصی باشد.
مو دارای دو مرحله رشد و استراحت میباشد. مدت این مراحل در هر فردی متفاوت میباشد. اما به طور معمول، دوره رشد موها که به نام "آناژن" خوانده میشود، 2 تا 3 سال به طول می انجامد. در طی این مرحله، مو کمتر از یک سانتی متر در ماه رشد میکند.
دوره استراحت به نام "تلوژن" خوانده میشود. این دوره 3 تا 4 ماه طول میکشد. در پایان دوره استراحت، مو میریزد و یک موی جدید در همان محل شروع به رویش میکند.
هنگامی که مو میریزد، مرحله رشد (آناژن) شروع میشود.
اگر تعداد موهای ریخته شده بیشتر از تعداد موهای رویش کرده باشد، ریزش مو ممکن است منجر به طاسی سر شود.
واژه پزشکی کم پشتی یا ریزش موها به نام آلوپسیا خوانده میشود.
در بیشتر مردم، 50 تا 100 تار مو در روز از سرشان میریزد. اما با حدود صدهزار تار مو در سر، این مقدار ریزش مو، قابل رویت نیست
انواع ریزش موهای سر
ریزش موی دائمی
- کچلی شکل مردانه (آلوپسیا آندروژنیک): برای مردان، طاسی زود شروع میشود، حتی زمانی که نوجوان و یا اوایل 20 سالگی هستند. به طور معمول، ریزش مو در شقیقه ها و بالای سر، نشاندهنده این نوع کچلی میباشد. نتیجه نهایی شامل طاسی کل و یا جزئی میباشد.
- کچلی شکل زنانه ( آلوپسیا آندروژنیک): زنان مبتلا به ریزش موی دائمی دارای موهای نازک در جلو، کنارهها و بالای سر میباشد. زنان معمولا موهای جلویی خود را حفظ میکنند و به ندرت ممکن است زنی طاس شود.
- آلوپسیای زخمی ( Cicatricial): وقتی عفونت موجب زخمی شدن فولیکولهای مو شود، ریزش موی دائمی رخ میدهد. در برخی مواقع، ریزش موی ناحیه ای باعث خارش و درد میشود.
ریزش موی موقتی
- آلوپسیای آرهآتا ( Alopecia Areata): ریزش مو معمولا کوچک، تکههای گرد و صاف میباشد. معمولا، این بیماری بیشتر از چند تکه خالی از مو را شامل میشود، اما میتواند باعث ریزش مو در هر ناحیه ای باشد از جمله: ابرو، مژه و ریش. در موارد نادر، این بیماری پیشرفت میکند و کل بدن را درگیر میکند.
- جریان تلوژن: این نوع ریزش مو به طور ناگهانی و بعد از یک بیماری و یا استرس رخ میدهد. هنگامی که موها را شانه میزنید و یا میشویید و یا دست به موهایتان میزنید، موهای زیادی در دستانتان پیدا میشود. این نوع، باعث نازک شدن مو میشود و تکههای طاسی در سرتان بوجود می آید.
- کشش آلوپسیا: این نوع طاسی تکه ای هنگامی رخ میدهد که شما موهای خود را در معرض کشش قرار دهید، مانند: دم اسبی کردن موها و یا فر کردن موها. ریزش مو بین ردیف ها و یا محل هایی که موها محکم کشیده میشود، روی میدهد.
دلایل ریزش مو
- طاسی (آلوپسیای آندروژنیک): در مردان و زنان طاس، دوره رشد مو کوتاهتر و موها نازکتر میشوند. ارث در این نوع، نقش اصلی را بازی میکند.
- آلوپسیای زخمی: این نوع ریزش موی دائمی، هنگامی که عفونت باعث تخریب و زخم شدن فولیکولهای مو شود، رخ میدهد و جلوی رشد موی جدید نیز گرفته میشود. این شرایط در برخی بیماری های پوستی دیده شده است، از قبیل: لوپوس اریتماتوز یا لیکن پلان. هنوز مشخص نیست که چه موادی موجب شروع و یا علل این التهاب می باشند.
- آلوپسیای آرهآتا: این جزو بیماری های خودایمنی میباشد، اما هنوز علت آن مشخص نشده است.
تعداد کمی از مبتلایان، از بیماری های خودایمنی از قبیل بیماری تیروئید رنج می برند.
برخی از دانشمندان بر این باورند که برخی افراد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آلوپسیا آرتا میباشند.
- جریان تلوژن: این نوع ریزش مو درنتیجه تغییرات در مراحل رشد و استراحت موها رخ میدهد.
ممکن است، شوک یا استرس روحی یا جسمی باعث شود ریشه موها وارد مرحله استراحت شوند؛ استرس های روحی (مانند مرگ یکی از عزیزان) و استرس های جسمی (مانند تب بالا، کاهش وزن ناگهانی، رژیم لاغری افراطی، جراحی و یا اختلالات متابولیک). بعد از درمان این استرسها، موها دوباره رشد میکنند.
در طی 1 تا 2 ماه، فولیکولهای مو دوباره فعال میشوند و موهای جدید شروع به رویش میکنند.
- کشش آلوپسیا: اگر قبل از ظهور زخم در سر و تخریب ریشه مو، کشش متوقف شود، دوباره موها رویش میکنند.
دیگر دلایل ریزش مو
- کمبود تغذیه ای: کمبود پروتئین و آهن در رژیم و یا سوءتغذیه باعث ریزش مو میشود.
- داروها: در برخی افراد داروهای نقرس، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی و فشار خون بالا؛ موجب ریزش مو میشوند. داروهای ضد بارداری نیز موجب ریزش مو میشود.
- بیماری: دیابت و لوپوس باعث ریزش مو میشوند.
- درمانهای پزشکی: شیمی درمانی و رادیوتراپی باعث ریزش مو میشوند. بعد از اتمام درمان، رشد موها آغاز میشود.
- تغییرات هورمونی: این تغییرات ناشی از بارداری، وضع حمل، مصرف قرصهای ضد بارداری، یائسگی و پرکاری و یا کم کاری غده تیروئید میباشد. ریزش مو ممکن است سه ماه بعد از تغییرات هورمونی رخ دهد و سه ماه بعد، موهای جدید شروع به رویش کنند.
عدم تعادل هورمونی و افزایش هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) باعث نازک شدن مو میشود. درمان عدم تعادل هورمونی باعث توقف ریزش مو میشود
- مواد شیمیایی برای رنگ کردن، سفید کردن، صاف و یا فر دار کردن مو باعث آسیب موها میشود.
- برس زدن بیش از حد نیز باعث ریزش مو میشود.
- عفونت پوست سر: عفونت قارچی به مو و پوست سر آسیب میرساند و منجر به ریزش مو میشود.
وقتی عفونت درمان شود، موها رویش خود را آغاز میکنند. عفونت قارچی با داروهای ضد قارچ خوراکی و یا موضعی درمان میشوند.
- کندن بیاختیار موها (تریکوتیلومانیا): یک نوع بیماری روانی است که مبتلایان، موهای خود را میکشند. این موها میتواند شامل: موی سر، ابرو و یا دیگر موها در مناطق مختلف بدن باشد. هیچ دلیل واضحی برای این بیماری هنوز پیدا نشده است.
تشخیص
- سابقه دارویی و سابقه خانوادگی در تشخیص مهم است.
- میزان ریزش مو و ظاهر مو را در تشخیص باید در نظر گرفت.
- پزشک، موها را میکشد تا ببیند موها چگونه از پوست سر بیرون می آیند.
- برای وجود و یا عدم وجود عفونت، از پوست یا مو نمونه برداری میشود.
- بیوپسی. در مورد آلوپسیا آرهآتا و یا آلوپسیای زخمی، بیوپسی انجام میشود. برای این کار پزشک، بخش کوچکی از لایههای عمیق پوست را برمی دارد.
- آزمایش برای تشخیص بیماری هایی که موجب ریزش مو میشوند، از قبیل: دیابت و بیماری تیروئید.
درمان
- مصرف داروهایی نظیر: کورتیکواستروئید، مینوکسی دیل و آنترالین تحت نظر پزشک.
- پیوند مو
- کاهش پوست سر. در مناطقی که طاسی رخ داده، آن مناطق را جراحی کرده و بر میدارند. خطرات جراحی برای درمان ریزش مو عبارتند از: عفونت و زخمی شدن پوست سر.
جلوگیری از ریزش مو
رژیم غذایی متعادل داشته باشید.
اجازه دهید تا موهای خیس، در هوای آزاد خشک شوند.
از مدلهای مو و یا دم اسبی کردن موها بپرهیزید.
از چرخاندن، مالیدن و یا کشیدن موها نیز بپرهیزید.