سینوس‌هایتان سرما نخورند
این روزها با فرا رسیدن فصل سرد سال، انواع بیماری‌ها همچون سینوزیت در میان افراد جامعه شیوع بیشتری می‌یابد؛ اما چه کنیم که کمتر به این بیماری مبتلا شویم؟
سینوزیت به معنای التهاب سینوس‌هاست و سینوس‌ها حفره‌هایی هوایی هستند که در داخل جمجمه قرار داشته و مهم‌ترین کارشان ایجاد مخاط سالم، تمیز و فرستادن آنها به داخل بینی است که اگر این مخاط دچار التهاب شوند، اصطلاحا به آن سینوزیت گفته می‌شود.
علائم این بیماری بر اساس این که حاد باشد یا تحت حاد و مزمن، متفاوت است، به همین دلیل هیچ گاه نباید در این بیماری به دنبال یک علامت مشخص گشت.
در سینوزیت حاد، بیمار سردرد گنگی دارد که بر اساس نوع سینوسی که گرفتار شده است، سردرد در جاهای مختلفی ایجاد می‌شود و در اغلب اوقات سردردها، یکطرفه و معمولا در ناحیه پیشانی و حتی پشت کره چشم است. ترشح از بینی، گرفتگی بینی، احتقان بینی و گاهی در موارد پیشرفته، تورم صورت از دیگر علائم آن است.
در سینوزیت مزمن و تحت حاد، بر خلاف سینوزیت حاد، بیمار می‌تواند ترشح پشت حلق داشته باشد.
در اشکالات آناتومی بینی و سینوس، به وسیله آندوسکوپی و عمل جراحی راه مسدود شده باز و بهبود پیدا می‌کند و عوامل عمومی سینوزیت، بیشتر به آلرژی‌ها برمی‌گردد، همانند افرادی که اختلال تمیز کردن مخاطی دارند که اصطلاحا به آن اختلال در حرکت مژک‌های مخاط بینی و اختلالات ایمنی گفته می‌شود.
گفتنی است، افرادی که دارای اختلال در ضعف ایمنی (ایدز) هستند، میزان دفعات ابتلای آنها به سینوزیت بیشتر است و همچنین عده‌ای نیز به دلیل عدم رعایت پوشش مناسب، دچار این بیماری می‌شوند.
وقتی سینوزیت حاد اتفاق بیفتد و فرد به خوبی درمان نشود و چندین مرتبه دچار سینوزیت شود، التهاب مدخل مجرا به وجود می‌آید که در موارد پیشرفته به پولیپ و انسداد ناحیه می‌انجامد.
معمولا سینوزیت‌ها با یک سرماخوردگی ویروسی (معمولی) شروع می‌شوند که سطح مخاط آزرده شده و اختلال حرکت مژک‌ها به طور موقت ایجاد می‌شود که اگر بعدها بیمار به استراحت و درمان نپردازد، می‌تواند یک عفونت باکتریال نیز به آن اضافه و سینوزیت ظاهر شود.
پس هر سرماخوردگی می‌تواند پایه‌ای برای بروز سینوزیت باشد، ولی قابل ذکر است این مساله در مورد همه اشخاص صدق نمی‌کند و ابتلا به آن عوامل مساعدکننده‌ای از قبیل آلرژی، ضعف ایمنی بدن و انحراف تیغه بینی را می‌طلبد.
سینوزیت یا...؟
وقتی سرماخوردگی بیش از سه روز به طول انجامد و درد در ناحیه صورت ایجاد شود و ترشحات چرکی داخل بینی مشهود باشد، سینوزیت یا التهاب داخل بینی (رینیت) اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات نیز رینیت و سینوزیت توام با هم به وجود می‌آیند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، همان طور که سینوزیت سبب گرفتگی و ترشحات بینی می‌شود، لوزه سوم نیز علائم مشابهی را ظاهر می‌کند که در بسیاری از کودکان، این دو مورد به سختی قابل تشخیص است که با معاینه دقیق پزشک، علت اصلی مشخص می‌شود.
اصولا لوزه سوم، در کودکان مشاهده می‌شود که معمولا از بدو تولد تا سنین یک تا دو سالگی حداکثر رشد را کرده و در سن 5 سالگی، شروع به کوچک شدن می‌کند.
از آنجایی که سیستم ایمنی اطفال در بدو تولد ضعیف است، این بافت‌های لنفاوی (لوزه) برای ایمنی فعال‌تر و بزرگ‌تر می‌شوند، حال اگر لوزه سومی خیلی بزرگ باشد، خود می‌تواند عفونی شده و عفونت را به نواحی دیگر منتشر و مقدار دفعات سینوزیت را بیشتر کند که اگر جراح رابطه‌ای بین سینوزیت و لوزه سوم پیدا کند، آن وقت اقدام به عمل جراحی لوزه سوم می‌کند.
تاثیر آلاینده‌ها بر سینوزیت
سیگار و آلودگی هوا را می‌توان از مواردی ذکر کرد که در بروز سینوزیت تاثیر فراوانی دارند؛ به‌گونه‌ای که بروز این بیماری در تهران، بیش از سایر مناطق مشهود است.
گازهای مونوکسیدکربن (CO) و دی اکسید کربن (2CO) حرکت مژک‌های مخاطی را کاهش می‌دهند، به همین دلیل، تخلیه طبیعی سینوس‌ها مختل شده و به دلیل باقی ماندن ترشحات، شانس عفونی‌شدن و ابتلا به سینوزیت بالا می‌رود.
برای پیشگیری لازم است...
پوشیدن لباس مناسب در فصل سرما و عدم در معرض قرار دادن سر و صورت در مجاورت هوای سرد از راه‌های پیشگیری این بیماری هستند. بهتر است افراد در فصول سرد سال، شب‌ها استحمام کنند و پس از آن موهای خود را خشک کنند.
گفتنی است، در چند سال اخیر، یکی از دلایل مهم به وجود آمدن سینوزیت، کولرهای روشن خودروهاست که بهتر است برای جلوگیری از بیماری، باد دریچه کولر را به سمت پایین هدایت کرد.
بخش سلامت تبیان
منبع : جام جم - دکتر فیروز ناظم، متخصص گوش و حلق و بینی
