خطرات گازگرفتگی با مونوکسیدکربن در فصل سرما

منابع ایجاد کننده مونوکسیدکربن

این منابع عبارتند از: بخاری گازی، شومینه، کوره، اجاق چوب سوز، اگزوز ماشین، موتور با سوخت پروپان، وسایل گازوئیل سوز، جرثقیل چنگک دار، اره مخصوص برش بتن و جوشکاری در فضاهای بسته.

اثرات سمی مونوکسیدکربن

مسمومیت با این گاز باعث ایجاد عوارض زیر در بدن می‌شود:

بیماری‌های مغزی و یا قلبی عروقی

کاهش برون‌ده قلب

کم خونی و دیگر اختلالات خونی

کاهش فشار هوا

افزایش سرعت سوخت و ساز بدن

علائم مسمومیت

الف- علائم مسمومیت خفیف :

سردرد

سرگیجه

خستگی

این علائم غالبا با علائم سرماخوردگی، اشتباه گرفته می‌شوند، لذا تشخیص داده نمی‌شوند.

ب- علائم مسمومیت شدید :

روان پریشی

تهوع و استفراغ

ناهماهنگی عضلات بدن

بیهوشی

و در نهایت مرگ

 چگونه می‌توان فهمید که دچار مسمومیت خفیف شده‌ایم؟

• - اگر همه خانواده، به یکباره مریض شوند.
• هنگامی که گاز روشن است، علائم دیده شود.

- علائم شبیه علائم سرماخورگی باشد.

- کاهش علائم در صورت بیرون رفتن از خانه

- افزایش رطوبت پشت پنجره‌ها (عرق کردن پنجره)

تفاوت مسمومیت‌ها

- اگر افرادی را که دچار مسمومیت خفیف شده اند، فورا به محیط خارج و هوای آزاد ببریم، به سرعت بهبود می یابند.

- افرادی که دچار مسمومیت متوسط تا شدید شده اند، دچار عدم تمرکز، بی‌هوشی، درد قفسه سینه، تنگی تنفس و کما می‌شوند.

- افراد دچار مسمومیت شدید، غالبا می‌میرند. اما افرادی هم دیده شده‌اند که بعد از گذشت هفته‌ها، دچار کمبود حافظه، عدم هماهنگی و عدم کنترل ادرار گردیده‌اند.

تشخیص

آزمایش خون و اندازه‌گیری مونواکسید کربن در آن

نحوه تاثیر مونوکسیدکربن بر انسان

مونوکسیدکربن با هموگلوبین خون ترکیب شده و تبدیل به کربوکسی هموگلوبین می‌شود. در نتیجه میزان حمل اکسیژن در خون کم می‌شود. کاهش ظرفیت حمل اکسیژن در خون وابسته به مقدار کربوکسی هموگلوبین می‌باشد. لذا مقدار اکسیژن در بافت‌ها کم می‌شود (هیپوکسی بافتی).

تمام عواملی که موجب افزایش تنفس و گردش خون می‌شوند، به همان نسبت موجب افزایش سرعت تشکیل کربوکسی هموگلوبین می‌شود؛ مثل ورزش کردن، افزایش دما، ارتفاع بالا و کم خونی.

مونوکسید کربن می‌تواند از جفت عبور کند و برای جنین خطرآفرین باشد.

نوزادان و کودکان بیشتر از بقیه در اثر مونوکسید کربن مسموم می‌شوند.

در یک فرد سیگاری، مقدار کربوکسی هموگلوبین در حدود 4 تا 20 درصد می‌باشد.

جلوگیری از مسمومیت

- عدم استفاده از وسایل و دستگاه‌های سوخت در فضاهای بسته مثل گاراژ.

- هیچ گاه ذغال چوب را در داخل خانه، گاراژ، ماشین و یا چادر مسافرتی نسوزانید.

- هرگز ماشین را در گاراژ و یا در محیط بسته روشن نگذارید.

- هرگز از وسایل گازسوز بدون لوله بخاری برای گرم کردن خانه استفاده نکنید.

- اجاق گاز و فر را با کاغذ آلومینیومی نپوشانید. این کار باعث می‌شود گاز مونوکسید کربن ایجاد شود.

- هیچ گاه از وسایل گازسوز بدون لوله بخاری، در اتاق خواب استفاده نکنید.

- ردیاب گاز مونوکسید کربن را خریداری و در خانه خود نصب کنید.

- توسط یک شخص ماهر و مجرب، وسایل گرمایشی خانه را سالانه کنترل کنید.

- در طی بازسازی خانه، مطمئن شوید که دودکش‌ها باز هستند و بسته نیستند.