بهترین زمان خواب چه وقتی است ؟
بدان که خواب کردن بعد از طلوع صبح تا طلوع آفتاب و میان نماز شام و خفتن و بعد از عصر مکروه است و پیش از ظهر در وقت گرمی هوا و بعد از نماز ظهر تا عصر، خواب قیلوله است و سنت است .
بهترین زمان خواب در روز، چه وقتی است؟
آنچه در اسلام راجع به خواب روز سفارش شده، «خواب قیلوله» است و آن خوابیدن قبل از ظهر و بعد از نماز ظهر است. آنچه از سیره معصومین و بزرگان استفاده میشود این است که قسمت اول شب را میخوابیدهاند و قسمت آخر شب (یعنی از وقت سحر تا اول آفتاب) را به عبادت مشغول بودهاند. خواب بین اذان صبح و طلوع آفتاب مکروه است (مجلسی، محمدباقر، حلیةالمتقین، فصل اول در بیان اوقات خواب)گفتنی است که حدود 85 درصد خواب، باید در شب باشد و فقط 15 درصد آن در روز؛ زیرا خواب روز هرگز نمیتواند کیفیت خواب در شب را داشته باشد. البته بهترین خواب در روز، همان خواب قیلوله است و اگر برنامه خود را به گونهای تنظیم کنید که خواب در روز، منطبق با خواب قیلوله باشد، بسیار مناسب است؛ وگرنه بعد از نهار، کمی خواب و استراحت مطلوب است.(همان.)
بدان که خواب کردن بعد از طلوع صبح تا طلوع آفتاب و میان نماز شام و خفتن و بعد از عصر مکروه است و پیش از ظهر در وقت گرمی هوا و بعد از نماز ظهر تا عصر، خواب قیلوله است و سنّت است. از حضرت علی بن الحسین علیهالسلام منقول است که به ابی حمزه ثمالی فرمود که خواب مکن پیش از طلوع آفتاب که من از برای تو دوست نمیدارم، زیرا که حقتعالی روزی بندگان را در این وقت قسمت مینماید و هر که در این وقت در خواب است از روزی محروم میشود. از حضرت رسول صلّی الله علیه و آ له مروی است که زمین به سوی خدا ناله و فریاد میکند از سه چیز، از خون حرامی که بر آن ریخته شود، یا غسلی که از زنا کند بر روی آن، یا خواب کردن بر آن پیش از طلوع آفتاب.
از حضرت صادق منقول است که خواب بامداد شوم است و روزی را منع میکند و رنگ را زرد میکند و رو را قبیح متغیر میکند و این خواب شومی است، بدرستیکه حقتعالی روزی را مابین طلوع صبح تا طلوع آفتاب قسمت مینماید، پس زینهار که این خواب را نکنید و فرمود که مرغ بریان و ترنجبین بر بنی اسرائیل در این وقت نازل میشد، هر که در این وقت در خواب بود بهره او نازل نمیشد.
حضرت رسول فرمود که هر که در جای نماز خود بنشیند از طلوع صبح تا طلوع آفتاب خدا او را مستور گرداند از آتش جهنّم. در حدیث دیگر فرمود که مثل ثواب حج کننده خانه کعبه داشته باشد و گناهانش آمرزیده شود. اما در چند حدیث تجویز وارد شده است که اگر نماز بکند و قدری تعقیب بخواند و پیش از برآمدن آفتاب بخواند باکی نیست، چنانچه در حدیث صحیح منقول است که جناب امام رضا علیهالسلام به شخصی فرمود که: فردا بعد از طلوع آفتاب بیا که من بعد از نماز صبح خواب میکنم و از حضرت صادق علیهالسلام منقول است که به شخصی فرمود که چون نماز صبح کردی و ذکر خدا خواندی، اگر پیش از طلوع آفتاب بخواب روی باکی نیست.
از حضرت امام محمّد باقر علیهالسلام منقول است که خواب اول روز سفاهت است و خواب قیلوله نعمت است و خواب بعد از عصر حماقت است و خواب میان نماز شام و خفتن از روزی محروم میگرداند. از حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام منقول است که خواب کردن پیش از نماز طلوع آفتاب و پیش از نماز خفتن، پریشانی و فقر میآورد.
در روایت دیگر منقول است که شخصی به خدمت حضرت رسول صلّی الله علیه و آ له آمد عرض کرد که من حافظه قوی داشتم، اکنون فراموشی بر من غالب شده است، فرمود که آیا خواب قیلوله میکردی و الحال ترک کرده گفت بلی فرمود که باز خواب قیلوله بکن، چنان کرد حافظهاش برگشت.
در روایت دیگر وارد شده است که قیلوله کنید که شیطان قیلوله نمیکند و منقول است که نیکو یاوری است خواب قیلوله بر بیداری و عبادت شب.
وضو ساختن پیش از خواب
از حضرت صادق علیهالسلام منقول است که هر که وضو بسازد و بر رختخواب برود، برای او حکم مسجد داشته باشد و اگر در میان رختخواب به یادش آید که وضو ندارد، تیمم کند، اگر با وضو یا تیمم بخوابد تا به یاد خداست ، چنانست که نماز میخواند.
از حضرت امیرالمؤمنین منقول است که نخوابد مسلمانی ، در حالی که جنب باشد و نخوابد مگر با وضو و اگر آب نیابد برای غسل و وضو، تیمم کند به خاک ، زیرا که روح مؤمن را در وقت خواب به آسمان میبرند و حقتعالی او را قبول مینماید برکت بر او میفرستد، پس اگر اجلش رسیده است او را در گنجینه های رحمت خود میسپارد، اگر نرسیده است با امینان خود از ملائکه به بدن او برمیگرداند.
فرآوری : زهرا اجلال
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع : سایت حوزه - ابوالقاسم بشیری