تبیان، دستیار زندگی
یكی از خلاء های جدی قانونون صدا وسیما در خصوص حجاب و عفاف و مسایل مربوط به آن است ؛در همین راستا و با عنایت به تقدیم طرح جدید اداره صدا وسیما به مجلس شورای اسلامی تلاش می كنیم طی یك سلسله مقالات این موضوع را بررسی و خلاء های قانونی مربوطه را گوشزد نماییم
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : رضا زهروی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فیلم های جنسی و فاسد!

بررسی خلاء های قانونی صدا وسیما در خصوص حجاب و حیا (4)


یكی از خلاء های جدی قانون صدا وسیما در خصوص حجاب و عفاف و مسایل مربوط به آن است ؛در همین راستا و با عنایت به تقدیم طرح جدید اداره صدا وسیما به مجلس شورای اسلامی تلاش می كنیم طی یك سلسله مقالات این موضوع را بررسی و خلاء های قانونی مربوطه را گوشزد نماییم .


تاكید و سفارش اساسی رهبر معظم انقلاب اسلامی در حكم تمدید دوره ریاست سازمان صدا و سیما در مورخ 16/آبان/1388، مبنی بر نزدیك كردن و رساندن صدا و سیما به عنوان رسانه‌ای فرهنگ‌ساز، به طراز رسانه ای كه دین و اخلاق و امید و آگاهی،  بارزترین نمود آن باشد و انتظار مشاهده نشانه‌های این تحول در اولین سال پس از انتصاب مجدد ریاست كنونی[1] از یكسو و ملاحظه بند دوازدهم مصوبه 12/7/138 شورای عالی انقلاب فرهنگی كه مقرر می دارد: «سازمان صدا و سیما در حوزه روابط خصوصی و اجتماعی به كاهش حساسیت‌های جامعه در رعایت حدود و مسائل شرعی و ترویج گناه دامن زده است» از سوی دیگر ، معضلی واقعی را در این خصوص نمایان می كند.

تلویزیون

بدین ترتیب یكی از خلاء های جدی قانون صدا وسیما در خصوص حجاب و عفاف و مسایل مربوط به آن است ؛در همین راستا و با عنایت به تقدیم طرح جدید اداره صدا وسیما به مجلس شورای اسلامی تلاش می كنیم طی یك سلسله مقالات این موضوع را بررسی و خلاء های قانونی مربوطه را گوشزد نماییم .

پس از این مقدمه ضروری، در این مقاله  تلاش می كنیم بررسی مصوبه 26/8/1371 شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص " بررسی سیاست‌های سینما، تئاتر صدا و سیما"  و نیز سیاستهای توزیع و نمایش فیلم‌های سینمایی و مواد سمعی و بصری خارجی مصوب پانصد و هفتادمین جلسه مورخ 27/07/138 شورای عالی انقلاب فرهنگی را تقدیم  می نماییم .

مصوبه 26/8/1371 شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص " بررسی سیاست‌های سینما، تئاتر صدا و سیما" ،

در این مصوبه نیز هرچند به صراحت از موضوع عفاف و حجاب حمایت نشده است لیكن با عنایت به پرداختن آن به صدا و سیما و سیاست‌های آن از یك سو و در نظر گرفتن  و طرح صریح مساله تهاجم فرهنگی به‌عنوان محوری‌ترین موضوع این مصوبه، می‌توان آن را گامی هرچند باز هم كلی و غیرقابل ارزیابی و سنجش دقیق اما قابل توجه به‌شمار آورد كه النهایه مجددا ضرورت  هرچه بیشتر تدوین قانون جامع عفاف و حجاب ، واجد شاخص های كمی و كیفی جهت ارزیابی و ضمانت اجرای قوی كه  مانع  اعمال سلیقه‌ ها گردد را نمایان تر می‌نماید .

فیلمهایی كه به طور مستقیم یا غیرمستقیم به تأیید یا تبلیغ صهیونیسم جهانی و رژیم غاصب اسرائیل می‌پردازند

و چنانكه در مقدمه اشاره شد ضرورت این خلاء های مربوط به حجاب و عفاف در خصوص  صدا وسیما در طرح جدید صدا وسیماهنوز ملاحظه می‌گردد .

سیاستهای توزیع و نمایش فیلم‌های سینمایی و مواد سمعی و بصری خارجی مصوب پانصد و هفتادمین جلسه مورخ 27/07/138 شورای عالی انقلاب فرهنگی

هرچند این مصوبه مقدمه جالب و مواد متعدد و مفیدی را به خود اختصاص داده است اما خودش هیچ ضمانت اجرایی را پیش بینی نكرده است و  صرفا مقرر داشته است كه عالیترین مقام اجرایی در هر یك از دستگاههای ذی‏ربط (صدا و سیما برای نمایش آثار در شبكه‏های تلویزیونی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نظارت بر عرضه و نمایش آثار در سطح كشور) مسئول اجرای مفاد این مصوبه خواهند بود!!

برخی از مواد  این مصوبه را مرور می كنیم : 

دقت در گزینش آثار سینمایی خارجی به نحوی كه این آثار از لحاظ كمیت در حدی نباشند كه توجه به آثار سینمایی و سمعی و بصری داخلی در قیاس با آنها كاهش یابد.

ـ توجه به رعایت نسبت معقول در گزینش آثار از میان تولیدات كشورهای مختلف.

ـ تلاش برای انتخاب آثاری كه از حداقل تعارض یا مخالفت با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی و ارزشهای اخلاقی مورد قبول جامعه، برخوردار باشند.

ـ توزیع و نمایش فیلم‌های زیر ممنوع بوده و مراجع ذیربط موضوع این سیاستها موظفند از توزیع و نمایش آنها اجتناب و جلوگیری نمایند:

ــ فیلمهایی كه به تبلیغ مكاتبی چون سكولاریسم، لیبرالیسم، نهیلیسم یا فمنیسم می‌پردازند و فرهنگهای اصیل جوامع شرقی (دینی) را تخریب و تحقیر می‌كنند.

فیلمهایی كه به تصریح به تبلیغ نظامهای سلطنتی می‌پردازند یا می‌كوشند نظامهای دیكتاتوری وابسته به استعمار را مشروع و محبوب نشان داده یا نهضت‌های رهایی بخش ضد استعماری را منفور جلوه می‌دهند

ــ فیلمهایی كه به تلویح یا تصریح، حاكمیت دین در زندگی دنیوی را نفی نموده و نظامهای غیردینی را برتر از نظامهای دینی معرفی می‌كنند.

ــ فیلمهایی كه به تصریح به تبلیغ نظامهای سلطنتی می‌پردازند یا می‌كوشند نظامهای دیكتاتوری وابسته به استعمار را مشروع و محبوب نشان داده یا نهضت‌های رهایی بخش ضد استعماری را منفور جلوه می‌دهند.

ــ فیلمهایی كه هر نوع تبعیض نژادی را تبلیغ می‌كنند؛ بویژه آثاری كه افراد غربی را برتر از سایر نژادها، ملیتها یا اقوام معرفی می‌كنند یا دخالتهای آنان در مناطق دیگر جهان را محق جلوه می‌دهند.

ــ فیلمهایی كه به تلویح یا تصریح به تبلیغ نظام حاكم بر آمریكا و نهادهای اصلی آن (مانند رئیس جمهور، مجالس نمایندگان و سنا، دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی، ارگانهای نظامی مانند پنتاگون، وزارتخانه‌های سیاسی، احزاب دوگانه اصلی) می‌پردازند.

ــ فیلمهایی كه اعتماد به نفس مخاطبان را در مقابل توانائیهای علمی و فنی غرب (بویژه آمریكا) خدشه‌دار ساخته و سعی در تحقیر علمی و فرهنگی دیگر جوامع دارند.

2012

ــ فیلمهایی كه به طور مستقیم یا غیرمستقیم به تأیید یا تبلیغ صهیونیسم جهانی و رژیم غاصب اسرائیل می‌پردازند.

ــ فیلمهایی كه مروج انواع معنویت‌های بی‌ریشه و خرافات قدیم و جدید به شمار می‌آیند.

ــ فیلمهایی كه با ایجاد هیجانهای كاذب مانع درك صحیح مخاطبان از مضامین و محتوای فیلمها می‌شوند.

ــ فیلمهایی كه به تبلیغ هر گونه رفتار غیر اخلاقی می‏پردازند یا مروج خشونت هستند یا مصرف موارد مخدر و مشروبات الكلی را توجیه و تبلیغ می‏كنند.

ــ فیلمهایی كه از لحاظ فرهنگی و هنری فاقد كیفیت هستند و ترویج آنها تدریجاً به پائین آمدن سطح ذوق و سلیقه مخاطبان می‏انجامد.

 مراجع ذیربط و ضمانت اجراء از منظر این مصوبه شورای عالی عبارتند از :

عالیترین مقام اجرایی در هر یك از دستگاههای ذی‏ربط (صدا و سیما برای نمایش آثار در شبكه‏های تلویزیونی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نظارت بر عرضه و نمایش آثار در سطح كشور)

 نقطه ضعف مهم  دیكر این مصوبه :

تشخیص مصادیق مربوط به هر یك از مواد موضوع بند ب این مصوبه بر عهده عالیترین مقام مسئول در هریك از دستگاههای فوق‌الذكر است. مقام مذكور می‏تواند انجام این امر را بر عهده هیئت یا هیئت‏های كارشناسی مرتبط با تشكیلات تابعه خود واگذار نماید.

نتیجه گیری

هرچند به‌لحاظ كمیت قوانین و مصوبات مختلفی را در خصوص صدا و سیما  و وظایف آن در حوزه عفاف و حجاب شاهد هستیم اما به‌لحاظ كیفیت عدم جامعیت و عدم شفافیت لازم و از همه مهم‌تر عدم ضمانت اجرا (حتی از نوع تخلفات اداری) دچار نقص جدی هستیم .

در این مقاله گردید خلاء قانونی مربوطه به موضوع عفاف و حجاب در   مصوبه ذیل بررسی گردید:

مصوبه 6/12/1376 شورای عالی انقلاب فرهنگی "اصول و مبانی و روش های گسترش فرهنگ عفاف"

نظریه مورخ 15/11/79 شورای محترم نگهبان در خصوص منع صدا و سیما از تأمین كسری‌بودجه از طریق افزایش بی ‏رویه پخش آگهی‌های مغایر فرهنگ عفاف و حجاب و سایر موازین اسلامی .

پراکندگی قوانین و مصوبات در این خصوص برخلاف اصول حقوقی و منطق قانونگذاری است  و این امر سازمان صدا و سیما را برآن داشته تا راسا اعمال سلیقه نموده و به ظاهر ضوابطی را توسط مركز طرح و برنامه‌ریزی صدا و سیما تعیین نموده كه متأسفانه فاقد هرگونه ضمانت اجرا نیز هست و در آخرین سطرش به صراحت نقض هریك از ضوابط را ( بدون استثنا ) حق مدیر محترم شبكه به شمار آورده است! مساله ای كه می تواند یكی از خلاء های طرح تقدیم شده به مجلس شورای اسلامی به شمار آید و ضرورت بررسی طرح را در صحن مجلس و نه صرفا در قالب  اصل 85 و كمیسیون فرهنگی  تاكید نماید .

 ادامه دارد...

پی نوشت:

.[1] .... از تجربه های موفق یا ناموفق دوره ی پنجساله ی باید برای رساندن این رسانه به این کیفیت برتر سود ببرید و با زمانبندی برنامه ها و تعیین شاخصهای قابل اندازه گیری، حرکت مجموعه را تکمیل یا تصحیح نمائید. انتظار دارد نشانه های این تحول در اولین سال مسئولیت جنابعالی مشاهده شود ....سید علی خامنه‌ ای 16/آبان/1388

رضا زهروی/مدرس حوزه و دانشگاه

بخش حقوق تبیان


منابع  و مآخذ .

1-   قانون اساسی،

2-   مصوبه 27/12/1358 شورای انقلاب اسلامی،

3-  قانون اداره صدا و سیما 8/10/1359،

-  قانون خط مشی  و اصول برنامه‌های صدا و سیما 17//1361،

5-   قانون اساسنامه سازمان صدا و سیما 27/7/1362،

6-مصوبه 26/8/1371 شورای عالی انقلاب فرهنگی" بررسی سیاست‌های سینما، تئاتر صدا و سیما" ،

7- مصوبه 6/12/1376 شورای عالی انقلاب فرهنگی "اصول و مبانی و روش های گسترش فرهنگ عفاف"

8- نظریه مورخ 15/11/79 شورای محترم نگهبان در خصوص منع صدا و سیما از تأمین كسری‌بودجه از طریق افزایش بی ‏رویه پخش آگهی های مغایر فرهنگ عفاف و حجاب و...

9-مصوبه /5/138 شورای عالی انقلاب فرهنگی" راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف"،

10-مصوبه 12/7/138 شورای عالی انقلاب فرهنگی  "راهبردها و راهكارهای ارتقای فعالیت‌های سازمان صدا و سیما‌" .

11-مصوبه 13/10/138 شورای عالی انقلاب فرهنگی  "راهكارهای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب" ،

12- ضوابط فاقد ضمانت اجرای افق رسانه مدون سال های  138، 1385 و 1386.مركز طرح و برنامه‌ریزی صدا و سیما .

13-   قانون سامان دهی مد و لباس مصوب 12/10/1385

1- آیین نامه اجرایی مصوب 12/3/1387 هیات وزیران در اجرای ماده یازده قانون سامان دهی مد و لباس .

15- حكم رسمی رهبر معظم انقلاب در تمدید دوره ریاست سازمان صدا و سیما مورخ 16/8/1388.