مرگ؛ كسب و كاری پر درآمد

سنجاق شدن كلمه «اولین» به كارگردان اثر می‌تواند جای خوبی باشد تا صاحب اثر ضعف‌های فیلمش را با آن بپوشاند و به قولی بتواند خود را پشت این توجیه كه این «اولین» ساخته اوست پنهان كند، اما برای امیر ثقفی كارگردان فیلم «مرگ كسب و كار من است» این اتفاق نیفتاده است. او همچنان از فیلمش دفاع می‌كند و با این كار اطمینانی به مخاطبش می‌دهد كه با اثری قابل تامل رو به روست. هر چند ریتم كند فیلم با قصه‌ای كه در برخی جاها به سردرگمی می‌رسد، شاید قابل دفاع به نظر نرسد اما كلیت فیلم آنقدر خوب و البته متفاوت هست تا برای دیدنش چندان به این نكته كه این اولین ساخته ثقفی است، دقت نكنیم.

این فیلم هم در جشنواره بیست و نهم فیلم فجر و هم در جشن خانه سینما توانست نظر منتقدان و سینماگران را به خود جلب كند و نام كارگردانش را به عنوان سینماگری خوش‌آتیه مطرح ساخت و این موضوع زمانی كه اغلب سینماگران ترجیح می‌دهند به سمت فیلم‌هایی بروند كه از موفقیتشان در گیشه مطمئن باشند، قابل تقدیر است. هرچند استقبال چندانی از این فیلم در زمان اكران نشد اما باید اذعان كرد كه این فروش حداقلی هم با توجه به موضوع و محتوای اثر قابل پذیرش است.

در اكران فیلم‌های خاص (كه البته چندان به این لقب اعتقادی ندارم) موانع بسیاری پیش روست و همواره باید این موانع را در ساخت و تولید اثر نیز لحاظ كرد، گرچه طیف افرادی كه معتقدند این موضوع نباید در حاصل كار برای مخاطب به عنوان معیاری مهم تلقی شود كم نیستند، اما در روزگاری كه حجم فیلم‌های بزن در رویی كه تنها به بازگشت چندین برابری سرمایه فكر می‌كنند كم نیستند، اكران فیلمی چون «مرگ كسب و كار من است» كه صادقانه به پرداخت و روایتی اخلاقی می‌پردازد، اتفاقی مهم است. البته ایرادهایی نیز به فیلم وارد است كه شاید مهم‌ترینش این باشد كه فیلم جایی برای مخاطبان عامی كه چندان به دنبال پیام‌های تنیده شده در لایه‌های زیرین فیلم نیستند، ندارد و تنها مخاطبی را طلب می‌كند كه تیزهوشانه روند داستان و اتفاقات فیلم را دنبال كند. در روایت داستان هم فیلم دچار همین مشكل می‌شود و در برخی از صحنه‌ها همان مخاطب خاص را دچار خستگی می‌كند. وجود نماهای طولانی مبارزه دو شخصیت اصلی فیلم در سرمای زمستان و میان برف‌های كوهستان جز جذابیت‌های فراوان بصری كه تنها در سینما لذتبخش است هیچ كمكی به روند فیلم ندارد. با این حال «مرگ كسب و كار من است» یكی از آثار آبرومندی است كه انتظار را برای ساخت فیلم‌های بعدی كارگردانش دوچندان می‌كند.