ابزارهای کشت میکروبی

دانش پژوهان عزیز، از وسایل های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه های آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد، ابزارهای کشت میکروبی است و یکی از مهارت های لازم نحوه ی کار با آنها است که در زیر توضیحاتی در مورد آن ها ارائه می شود.

برای رشد دادن باکتری‌ها از ابزارها و محیط‌ کشت‌های گوناگونی استفاده می‌شود. انواع محیط‌کشت با توجه به هدف کشت تعیین می‌شوند و برای آشنایی با آن‌ها می‌توانید به مطلب مرتبط آن در سایت تبیان و منابع دیگر مراجعه کنید. کاربردی‌ترین ابزارهای کشت شامل ابزارهای هستند که برای برداشتن باکتری استفاده می‌شوند.

لوپ

وسیله‌ای‌ست با دسته‌ی عایق گرما و یک سر مفتولی که در انواع سوزنی صاف و انواع معمولی در انتها به صورت حلقه درآمده است. لوپ سوزنی را برای کشت در عمق محیط ‌کشت جامد و لوپ معمولی را برای کشت خطی، چندمرحله‌ای یا معمولی در سطح محیط جامد یا کشت کلنی در محیط مایع استفاده کنید. سر مفتولی حرارت شعله‌ی مستقیم را تحمل می‌کند و پس از چند دقیقه قرمز می‌شود. برای برداشتن باکتری باید سر آن را سرد کرد. برای سرد کردن، سر لوپ را در گوشه‌ای از محیط‌کشت استریل یا با جدار درونی لوله‌ی آزمایش سرد کنید.

  

سوآپ

یک چوب بلند و باریک است که در سر خود دارای پنبه‌ی استریل است.

چیزی شبیه گوش پاک‌کن یک‌سر. هنگام استفاده باید در کیسه یا لوله‌ی سوآپ را کنار شعله باز کرده و بدون دست زدن به پنبه یک عدد سوآپ را با احتیاط بیرون بکشید و در آن را بلافاصله ببندید.

سوآپ برای:

پخش‌کردن نمونه باکتری روی محیط جامد،

گرفتن نمونه زیستی از بدن افراد و انتقال باکتری بدون اهمیت دادن به مقدار آن مناسب است.

اما برای آزمایش‌هایی که مقدار باکتری در آن‌ها مهم است، اصلاً مناسب نمی‌باشد. هم‌چنین سوآپ را بعد از یک‌بار استفاده بایستی دور بیندازید.

سمپلر

برای برداشتن نمونه‌های مایع با حجم مشخص استفاده می‌شود.

    

پیپت و قطره‌چکان‌های درجه‌بندی‌شده نیز می‌توانند این کار را انجام دهند. اما کار با آن‌ها، برداشت اندازه‌ی دقیق و استریل‌کردن آن‌ها سخت یا غیرممکن است. سمپلرها وسیله‌هایی با قابلیت تنظیم با دقت بالا و متنوع بوده و دارای سرهای پلاستیکی استریل و یک‌بارمصرف می‌باشند.

  

پخش‌کننده (Spreader)

وسیله‌‌ای با دسته‌ی بلند و سر پهن و بی‌گوشه است که برای پخش‌کردن باکتری‌ها روی محیط‌کشت‌ جامد مناسب است. سر پخش‌کننده باید طوری باشد که محیط‌کشت ژله‌ای ما را پاره نکند. پخش‌کننده را می‌توان به راحتی با پیپت شیشه‌ای پاستور درست کرد. روش ساختن پخش‌کننده‌ی شیشه‌ای در شکل‌های زیر نشان داده شده است. عیب این وسیله ناتوانی آن در تحمل حرارت مستقیم شعله است. انواع فلزی نیز وجود دارد که در شکل زیر نشان داده شده است.

پخش‌کننده‌ی فلزی با قابلیت استریلیزاسیون به کمک حرارت مستقیم شعله

شکل شماتیک پخش‌کننده تهیه‌شده از پیپت شیشه‌ای پاستور

تصویری از پیپت پاستور پیش و پس از خم شدن

مراحل تهیه‌ی پخش‌کننده از پیپت پاستور

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مریم علویه یزدان پرست

تنظیم: نسرین صادقی