این عکس کجای عالم است!

خیال و علم؛ گرچه در نگاه اول این دو از هم جدا هستند اما مانند دو بال پرنده در طول تاریخ توانسته اند انسان را تا جایگاهی که اکنون در آن قرار دارد به پیش ببرند و به پیش خواهند برد. گاهی اوقات علم در مقابل خیال سرکشی کرده و بعضی مواقع این خیال بوده است که بر علم چیره گشته. اما شکوفایی هر دو زمانی اتفاق افتاده است که در کنار یکدیگر بودند و با هم حرکت کرده اند.

حال شما نیز قوه تخیلتان را به پرواز دربیاورید و به دو تصویر پیش رو با دقت نگاه کنید:

به نظر شما دو تصویر بالا مربوط به چه چیزی یا چه مکانی هستند؟ آیا می توانید حدس بزنید که نخستین عکس چه چیزی را نمایش می دهد؟ نظرتان درباره دومین عکس چیست؟ لطفا قبل از خواندن شرح کامل تصاویر، حدس های خود را در قسمت نظرات وارد کنید تا ما و دیگران با تراوشات ذهنی شما بیشتر آشنا شویم!

فراموش نکنید که درست یا غلط بودن حدس های شما مهم نیست آنچه که ارزشمند است تنها تفکر بر روی خالق این زیبایی هاست.

تصویر اول: انگشتان صخره‌ای سفید بر روی مریخ

چه چیزی باعث شکل‌گیری این صخره‌های روشن غیرعادی بر روی مریخ شده است؟ تا پیش از این، این احتمال مطرح بود که عوارض فوق می‌تواند بستر یک دریاچه خشک شده باشد،  اما مطالعه‌ی دقیق‌تر این انگشت‌ها اکنون نشان‌دهنده‌ی یک احتمال خاکی‌تری است: خاکستر آتشفشان. مطالعه رنگ‌های دقیق شکل‌گیری، نشان از منشا آتشفشانی احتمالی می‌دهد. ماده روشنی که در ظاهر نسبت به ناحیه اطرافش فرسایش پیدا کرده است، یک ماده کم چگال است. تضاد زیاد رنگ میان صخره‌ها و شن‌های اطرافش حاصل از تیرگی غیرعادی شن‌هاست. تصویر بالا به وسیله‌ی سیستم تصویربرداری امواج حرارتی که بر روی فضاپیمای ادیسه مریخ سوار است، گرفته شده است. این فضاپیما اکنون به دور مریخ در حال گردش است. اندازه این تصویر 10 کیلومتر است و از داخل یک دهانه برخوردی بزرگ‌تر گرفته شده است. 

ماموریت اصلی ادیسه دو هدف را دنبال می کرد: تعیین ساختار موادی که سطح مریخ را پوشانده اند و اندازه گیری میزان تشعشعات سیاره سرخ به منظور تخمین ایمنی سیاره سرخ برای اجرای ماموریتهای آینده انسانها به مریخ، همچنین دوام طولانی مدت ادیسه بر مدار مریخ به دانشمندان این امکان را داده است تا تغییرات فصلی سالانه مریخ را کنترل کنند.

ادیسه در ابتدا برای ماموریتی سه ساله طراحی و ساخته شده بود اما ناسا تا به حال سه بار طول عمر این مدارگرد را افزایش داده است. همچنین احتمال افزایش مدت ماموریت این مدارگرد به منظر پشتیبانی از لابرتوار علمی ناسا که قرار است در سال 2012 بر روی مریخ فرود آید نیز وجود دارد.

تصویر دوم:  شبحِ شعله قیفاووس

این طرح‌های شبح‌وار در این گستره‌ی پر ستاره در صورت‌فلکی قیفاووس شناورند. البته این طرح‌ها ابرهایی کیهانی از غبارند که در بازتاب نور ستاره‌ها به سختی دیده می‌شوند. بسیار دورتر از زمین، این ابرها در لبه‌های مجموعه‌ی ابر مولکولی شعله‌ قیفاووس در فاصله‌ی 1200 سال نوری هستند. سحابی شبح‌وار و نسبتاً جدا افتاده‌ی گلبول بُک تقریباً 2 سال نوری وسعت دارد و در مرکز تصویر است. این سحابی به نام‌های vdB 141 و Sh2-136 نیز شناخته می‌شود. هسته‌ی ابر تاریکِ راست تصویر فروریخته است و شبیه به منظومه‌ای دوتایی است که تازه در مراحل نخست شکل‌گیری قرار دارد.

در باره سحابی ها خوب است بدانید که:

در جهان علاوه بر ستاره‌ها مقادیر زیادی گرد و غبار و گاز وجود دارد که مابین کهکشان ها پراکنده شده است. سحابی توده ای از ابر یا هر چیز دیگری است که از گرد و غبار و گاز میان‌ستاره‌ای تشکیل شده است. سحابی‌ها‌ی تابان ابرهایی گازی هستند که به علت نور ستارگان مجاور خود قابل رویت هستند. بعضی از سحابی‌های تاریک بوده و تنها هنگامی که مانع عبور نور ستارگان یا سحابی‌های تابان از  پشت‌شان می‌شوند، می‌توان آنها را دید. بسیاری از اجرام سماوی در گذشته سحابی نامیده می‌شدند، چراکه در نظر ستار‌ه شناسان ساختارهای ابر مانند مه آلود بودند، ولی بعدا ستاره شناسان با بهبود تلسکوپ‌ها توانستند این به ظاهر سحابی‌ها را به عنوان کهکشان یا خوشه‌های ستاره‌ای شناسایی کنند.

منبع:

پایگاه ماهنامه نجوم