یک گام به سمت سازش

داستان اختلافات میان مسئولان معاونت سینمایی و هیأت مدیره خانه سینما دیگر داستانی فرسایشی است و افزودن هر سطر به آن جز ملال به همراه ندارد. اما زمانی که از این میدان مجادله نسیمی از سازش و حرکت به سمت رفع سوءتفاهمات به مشام می‌رسد خواه ناخواه آدم را به وجد می‌آورد. از همین دست بود اظهارات اخیر محمد مهدی عسگرپور درباره سرانجام این مجادلات. اظهاراتی که باید منتظر ماند و دید واکنش مدیران سینمایی به آن چه خواهد بود. محمدمهدی عسگرپور که از سال 87 به این سو ریاست خانه سینما را برعهده داشته در تازه ترین گفتگویش که با رادیو نمایش انجام شده ضمن تایید تلویحی این مساله که در درگیری صورت گرفته میان خانه سینما و معاونت سینمایی، خانه سینما هم اشتباهات خود را داشته است از معاونت سینمایی خواست که پدری کرده و  از مواضعش کوتاه بیاید و به خانه سینما کمک کند تا معضلات سینما بیشتر از این نشود.

سینما حال و روز خوبی ندارد

عسگرپور با تأکید بر اینکه «واقعیت این است که سینمای ایران این روزها حال و روز خوبی ندارد و این مساله برآمده از اقتصاد و فرهنگ کشور است.» گفت: سینما در اوایل انقلاب اوضاع خوبی داشت اما رفته رفته مشکلاتی پیش آمد که با ادامه یافتن، شرایط را به امروز رساند. مدیرعامل خانه سینما برای آسیب‌شناسی این روند افزود: یکی از مشکلات سینما آن است که برای مدیریت آن روش درستی درنظر گرفته نشده! به نظر میرسد مدیریتی که در سینما در پیش گرفته شده بیشتر مناسب حال تلویزیون است. تلویزیون چون به طور مستقیم در تولید پروژه هایش سرمایه گذاری میکند برای همین دائما تاکید دارد که سیاستهایش را وارد پروسه تولید کند؛ دقیقا همین شیوه مدیریتی است که در سینما هم در پیش گرفته شده و نتیجه آن این است که مدیران سینمایی به طور مرتب در جهت محدود کردن پیش می‌روند.

فیلم‌های پرفروشی که قابل دفاع نیستند

عسگرپور معتقد است: اوضاع اکران در سینمای ایران خوب نیست و فیلمهایی پرفروش میشوند که اصلا قابل دفاع نیستند. کافی است آثار پرفروش پنج سال اخیر را مرور کنیم تا ببینیم بخش عمده فیلمهای پرفروش حتی مورد دفاع مدیران دولتی هم نیستند. جالب اینجاست که در همین اوضاع با پدیده ای روبرو میشویم مثل فیلم فرهادی که تا آستانه توقیف هم پیش میرود ولی وقتی اکران میشود فروشی میلیاردی را تجربه کرده و حتی در جهان هم افتخارآفرین می‌شود! وی افزود: اگر بخواهیم منصفانه به قضیه نگاه کنیم مشکل سینمای ایران به مدیران امروز ارشاد برنمی گردد بلکه به زیربنای هنر در کشور ما برمیگردد. اقتصاد هنر به دولت وابسته است و دقیقا برای همین است که از مدتها پیش دولتها فکر میکرده اند چون به لحاظ اقتصادی سینما را تامین میکنند بنابراین می بایستی وظایف خود در حوزه سینما را نیز جدی تر بگیرند و به همین دلیل مراقبت از سینما مساوی شده با نظارت پشت نظارت! در این میان حتی نهادهای صنفی مثل خانه سینما هم با همراهی دولت بوده که کار خودشان را شروع کرده و امتداد داده اند برای همین به این نهادها هم به مانند نهادهای مستقل نگاه نمیشود.

اصلاح خانه سینما

مدیرعامل خانه سینما تأکید کرد: امروز بحث تخریب نهاد صنفی خانه سینما و جایگزین کردن آن با چیزی دیگر مطرح است شاید برای اینکه خانه سینما اصلاح شود. برای اصلاح خانه سینما، مشارکت در حوزه تولید و اکران را از خانه سینما سلب کرده اند و زمزمه هایی میشنویم برای انحلال شورای داوری خانه سینما. یکی از نهادهای خانه سینما شورای داوری است که در این شورا به اختلافاتی که میان سینماگران درباره امور سینمایی پیش می آید رسیدگی میشود. کافی است این شورا منحل شود تا بسیاری از دست اندرکاران امور سینمایی برای حل اختلافات سینمایی خود ساعتها وقت خود را در دادسراهای قصایی بگذرانند. عسگرپور افزود: متاسفانه با قطع بودجه خانه سینما مهر و محبتی که مابین معاونت سینمایی و خانه سینما وجود داشت، از بین رفت و خانه سینما با یک بدهی اساسی مواجه شد اما همکاران سینمایی خانه سینما را تنها نگذاشتند و با کمک مالی به این نهاد کاری کردند که رفته رفته مشکلات مالی این نهاد برطرف شود.

دولت مانند پدر خانه سینما است

عسگرپور افزود: به صراحت می‌گویم وقتی مابین دو نهاد سوء تفاهم به وجود می‌آید هر یک از این دو طرف بحث را از زاویه دید خودشان می‌بینند و طرف مقابل را خاطی فرض می‌کنند. مطمئنا ما نیز در خانه سینما در مسیر انجام فعالیت‌هایمان دچار اشتباهاتی شده‌ایم اما نگاه پدرانه دولتی‌ها را خواستاریم تا مشکلات پیش آمده رفته‌رفته حل شود. به عقیده مدیرعامل خانه سینما: اقتصاد هنر در کشور ما وابسته به دولت است، پدری حکم می‌کند دولت به ما به چشم فرزند خود نگاه کرده و ما را از کمکهای خودش محروم نکند. خانه سینما یک نهاد کاملا کوچک است و این کوچک بودن از ابعاد سالن همایشهای آن که بیش از 90 نفر گنجایش ندارد، مشخص است! پس اینکه فکر کنیم با تعویض مدیرعامل خانه سینما، مشکلات آن حل خواهد شد، درست نیست. یک بار به یکی از مقامات دولتی گفتم شما برای اینکه دریابید مشکلات خانه سینما تا چه حد است فقط ده روز یکی از نیروهای خود را به عنوان مدیر خانه سینما بگمارید تا بفهمید مشکلات خانه سینما تا چه حد است.

مشکل بزرگ سینمای ایران، تهیه‌کنندگی است

عسگرپور می‌گوید: بسیاری از مخاطبان گمان می‌کنند مشکل اصلی سینمای ایران، ضعف فیلمنامه است اما من فراتر از اینها به قضیه نگاه میکنم و تصورم این است که مشکل بزرگ سینمای ایران، تهیه‌کنندگی است یعنی پروسه تهیه‌کنندگی در ایران جریان طبیعی خود را ندارد و برای همین مشکلات مختلفی در سینما به وجود آمده‌است. کافی است تهیه‌کنندگی جریان درست خود را داشته باشد تا در همه حیطه‌های سینمایی نیروی متخصص به وجود آید. یادتان باشد مشکل تهیه‌کنندگان آن است که انگیزه‌ای برای استفاده از فیلمنامه‌های خوب ندارند. فیلمنامه‌های بسیار خوبی داریم که شرایط تولید برایشان فراهم نمیشود. پدیده‌های سینمای ایران هم برآمده از جریان طبیعی سینمای ایران نیستند و برآمده از استعداد شخصی افرادند. وی تصریح دارد: بزرگترین آرزویم برای سینما این است که خودمان در درون از خودمان راضی باشیم و اگر کسی هم از بیرون به سینمای ایران نگاه کند فکر کند فرهنگ امروز ما امتداد منطقی فرهنگ ایرانی-اسلامی غنی ماست.