پیشگیری از مسمومیت غذایی در تابستان
در تابستان و فصول گرم شرایطی فراهم می گردد که بیماری های فصلی مانند اسهال، وبا و مسمومیت های غذا از طریق مواد غذایی منتقل شده و به شکل وسیع گسترش می یابد.
بررسی ها نشان می دهد، در فصل تابستان آمار مراجعین به مراکز درمانی و اورژانس بیمارستانی، که دارای ناراحتی های گوارشی مانند دل درد، استفراغ و ... در اثر مصرف مواد غذایی آلوده، در نتیجه مسمومیت غذایی می باشند زیاد شده و در طول تابستان شدت می یابد.
یکی از مهم ترین عوامل بروز مسمومیت های گوارشی عدم رعایت مسائل بهداشتی در زنجیره ی تهیه ی مواد غذایی تا مصرف (توزیع و نگهداری) به ویژه بی دقتی در نگهداری صحیح مواد غذایی در منازل می باشد.
همه ی مواد غذایی در تابستان خطرناک نیستند، بلکه برخی از مواد غذایی در اثر شرایط به وجود آمده مانند گرما، نوع ماده ی غذایی و ...، امکان آلودگی و فساد بیشتری دارند. به طور عموم هر نوع ماده ی غذایی که دارای آب بیشتری باشد ، بیشتر در معرض آلودگی و فساد قرار می گیرد(مانند گوشت، شیر و مواد لبنی و...).
روش های نگهداری مواد غذایی
گرمای 20 تا 40 درجه در تابستان بهترین دما برای رشد میکروب ها بر روی مواد غذایی و در نتیجه فساد آنها می باشد. پس برای جلوگیری می توان از روش نگهداری در دمای پایین استفاده نمود که از دیرباز انسان ها از این روش استفاده می کردند. پس می توان از یخچال و فریزر در نگهداری مواد غذایی استفاده کرد.
علاوه بر سرما از گرما نیز می توان برای از بین بردن شرایط ایجاد فساد در مواد غذایی استفاده نمود. به این صورت که با پختن و جوشاندن مواد غذایی در دمای بالای 70 درجه مانند جوشاندن غذاهای کنسرو شده، پاستوریزه کردن شیر و .. می توان آنها را به شکل مطمئن مصرف نمود.
نکته: باید توجه نمود که آن دسته از مواد غذایی که در منزل تهیه می شوند باید به صورت سرد در یخچال نگهداری گردند و یا قبل از مصرف در حرارت بالا پخته و گرم شده و سپس به مصرف برسند.
از روش های مناسب دیگر برای جلوگیری فساد مواد غذایی و سبزی جات و میوه جات، نمک سود کردن و ترش نمودن میوه ها (ترشی ها) می باشد که با ایجاد محیط اسیدی و قلیایی بالا از رشد میکروب ها بر روی مواد غذایی جلوگیری می کند. به همین دلیل توصیه می شود که هنگام مصرف برخی از مواد غذایی از آب لیمو ترش استفاده گردد؛ چون این ترشی و نیز مصرف غذاهای ترش باعث می شوند که دستگاه گوارشی اسیدی شده و میکروب ها نتوانند در دستگاه گوارش رشد کرده و باعث مسمومیت شوند.
در تابستان باید توجه نمود که مواد غذایی در معرض هوا قرار نگیرند و حتماً دارای پوشش مناسب باشند. حتی درون یخچال نیز باید روی مواد غذایی پوشانده شوند تا زود فاسد نگردند و یا در معرض آلودگی از طریق حشراتی مانند سوسک و مگس قرار نگیرند.
روش خشک کردن نیز از راه های دیگر نگهداری مواد غذایی در طولانی مدت می باشد.
تاریخ مصرف مواد غذایی باید مورد توجه قرار گیرد (به ویژه در تابستان). چون ماندگاری مواد غذایی رابطه ی تنگاتنگی با تاریخ مصرف مواد غذایی دارد، پس هر چه دما بالا رود، ماندگاری مواد غذایی کمتر شده و زودتر فاسد می گردند. در هنگام خرید و مصرف مواد غذایی به تاریخ تولید و انقضای آن حتماً توجه گردد. از خرید و مصرف مواد غذایی فاقد نشانه های ذکر شده و علائم استاندارد و هم چنین به صورت فله ای خودداری شود.
پیشگیری از مسمومیت غذایی :
برای جلوگیری از مسمومیت های غذایی نکات زیر را به خاطر بسپارید:
- قبل و بعد از تهیه مواد غذایی دست های خود را به خوبی بشوئید؛
- هفته ای یک بار یخچال را تمیز کنید؛
- در استفاده از مواد غذایی که دوره ی مصرف کوتاه داشته و بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند مانند غذاهای گوشتی، تخم مرغ ، سالاد الویه، سس، انواع کنسروها، شیرینی تر و شیر و... شتاب کنید؛
- درهنگام تهیه مواد غذایی در منزل تمام لوازم آشپزخانه را که با مواد غذایی تماس دارند به صورت کامل بشوئید؛
- مواد غذایی تازه را پس از کشیدن روکش مناسب بر روی آن، در یخچال نگهداری نمایید و در ضمن به خاطر بسپارید که قسمت میانی یخچال با دمای 4 تا 5 درجه بهترین قسمت برای نگهداری پنیر، ماست و دیگر مواد لبنی و غذاهای پخته است. بخش بالای یخچال با دمای حدود 2 درجه بهترین قسمت برای نگهداری گوشت، کالباس و ماهی است و درنهایت بخش پائینی یخچال با دمای حدود 7 درجه بهترین مکان برای نگهداری سبزیجات و میوه ها می باشد؛
- برای جلوگیری از بروز مسمومیت های غذایی، هیچ وقت غذا را به صورت نیمه گرم مصرف ننمایید، بلکه غذا را یا به صورت سرد یا گرم مصرف کنید؛
- در تابستان باید به تاریخ مصرف و تولید، مجوز بهداشت (پروانه بهداشت)، پروانه ی ساخت و علامت استانداردی که بر روی بسته بندی مواد غذایی به ویژه بستنی، آب میوه، محصولات لبنی و گوشت قید شده است توجه نمود که در غیر این صورت امکان بروز مسمومیت و بیماری وجود خواهد داشت؛
- در مسافرت های تابستانی باید از خرید هر گونه غذاهای آماده ی غیربهداشتی (از دست فروش ها و دوره گردها) جداً خودداری شود؛
- کنسرو مواد غذایی را قبل از مصرف، باید به مدت 20 دقیقه در آب کاملاً جوش، جوشاند و سپس مورد مصرف قرار داد.
در خاتمه ضمن آرزوی داشتن ایامی خوش در کنار خانواده ، باید گفت که رعایت مسائل بهداشتی و آموزش آن به فرزندانمان تضمین کننده ی تابستانی خوب برای ما خواهد بود.
*مطالب مرتبط :
- چگونگی نگهداری و مصرف غذا در تابستان (1)
- چگونگی نگهداری و مصرف غذا در تابستان (2)
