تبیان، دستیار زندگی
لغت نه خیلی راحت و سریع به زبان می آید و بسیار تأثیرگذار است. ولی آن¬چه که اهمیت دارد این است که والدین باید طوری به فرزندشان نه بگویند که واقعاً خود او نیز نه را بپذیرد و آن کار را انجام ندهد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کودکی که نمی‌تواند نه بشنود

والدین

لغت "نه" خیلی راحت و سریع به زبان می‌آید و بسیار تأثیرگذار است. در طی روز شما و فرزندتان این کلمه را بارها به یکدیگر می‌گویید. ولی آن‌چه که اهمیت دارد این است که والدین باید طوری به فرزندشان نه بگویند که واقعاً خود او نیز نه را بپذیرد و آن کار را انجام ندهد. « همین الان آن را می خواهم » . جمله ای است که شما بارها آن را از زبان فرزندتان شنیده اید . آن چه که کودکان و اغلب بزرگسالان با آن مواجه هستند، این است که وقتی خواسته‌ای دارند فقط از شما پاسخ « بله » می‌خواهند، بدون توجه به این که شاید آن زمان، موقع مناسبی برای انجام کار مورد نظرشان نباشد .

بعضی از کودکان مرتباً چیزهای مختلفی را درخواست می‌کنند. در مورد خواسته خود پافشاری می‌کنند و آن را همین الان می‌خواهند! اگر آن را بدست نیاورند، لگد می‌زنند، جیغ می‌کشند واین کار را تا بدست آوردن چیزی که می‌خواهند، ادامه می‌دهند. با این که خواستن برای تمام ما امری  طبیعی است، تسلیم شدن باعث می‌شود که به زودی خواسته‌ها به تقاضاها و فرامینی تبدیل شود که بر زندگی شما به عنوان والدین، حکمفرمایی خواهد کرد. خوب است به تقاضاهای کودکتان گوش دهید و برای پاسخ به آن‌ها تصمیم‌های سنجیده‌ای بگیرید. اگر جواب شما «نه» باشد، بهتر است «نه» بگویید، نه «شاید». از سوی دیگر، اگر دلیلی وجود ندارد که درخواست کودک را برآورده نکنید و نمی‌توانید آن را پاسخگو باشید، چرا جواب مثبت ندهید؟

همیشه مخالفت کردن و همیشه تسلیم شدن، پی‌آمدهای سنگینی دارند. این که چرا یک کودک پیوسته چیزهای مختلفی را تقاضا می‌کند، دلایل متعددی دارد. شیرینی در مغازه، چیزی برای خوردن، توجه مداوم شما، یک اسباب بازی جدید، یک کتاب داستان ـ و اگر آنها را نگیرد، جنجال راه می اندازد. دلیل اصلی، این است که او به خوبی می داند که باید آنقدراعصاب شما را خرد کند تا تقاضاهایش اجابت شوند. گاهی او صرفاَ به این دلیل «می خواهد، می خواهد، می خواهد» که همیشه به او «داده شده است، داده شده است، داده شده است». گاهی کودکان نفوذ خاصی بر روی والدین خود برخوردار است. اگر رفتارشما طوری است که در پله دوم به کودک می گویید برایت آبنبات نمی خرم و در پله چهارم می گویید:« خیلی خوب بابا، می خرم!» به این دلیل کـه نمی توانید بیش از این در مقابل فشار کودک  مقاومــت کنید، در نهایت، پافشاری کودک را تقویت کرده اید. برای حل کردن چنین مواردی، باید یاد بگیرید که وقتی منظورتان نه است، « نه» بگویید و دیگر نظرتان را عوض نکنید. این کار آسان نیست؛ به ویژه برای والدینی که مشغله شان زیاد است و آن قدر که دوست دارند، نمی توانند با کودکشان باشند. ولی این کار شدنی است.

خارش سر کودک

اگر کودک بداند که شما سرانجام، پاسخ مثبت خواهید داد، دیگر مهم نیست که ده بار هم گفته باشید «نه!». او آنقدر گریه می کند، نق می زند، خودش را به  زمین می‌کوبد و بد اخلاقی می کند تا سرانجام، تسلیم شوید و او به هدفش برسد. چنین کودکی به تجربه آموخته است که اگر پشتکار داشته باشد و خوب جیغ بکشد! در نهایت، برنده می شود.

تنها راه حل برای این مسأله آن است که کودک دریابد که نظر شما تغییر نمی کند و با کسی شوخی ندارید. اگر «نه!» گفتن شما همیشه باعث دردسر می شود و کودک عادت کرده در مقابل «نه!» شما گریه کند، تأکید می کنیم به عقب برگردید و اعمال خودتان را مـــروری کنید و آنجا که اشکال را یافتید کارتان را اصلاح کنید و جداً تلاش کنید که از آن « به بعد طوری رفتار کنید که کودک این عادت را ترک کند. این عادت، می تواند در بزرگسالی باعث ایجاد مشکلات جدی برای فرزند شما بشود. از همین رو کودکتان در هر سنی که هست از همین امروز به اصلاح رفتار او بپردازید.

پیش از حرف زدن، بیندیشید.

مراقب باشید که وقتی کودک تقاضایی می کند، به طور خودکار نگویید: «نه!». چند بار شده که منظورتان از «نه» این بوده که: «بعداً!»؟ بهتر است درباره پاسختان بیندیشید و تا آنجا که مقدوراست، کمتر «نه!» بگویید. وقتی بگویید «نه!» که منظورتان واقعاً «نه!» و «به هیچ وجه» باشد. البته، این بدان معنا نیست که همیشه به کودک پاسخ مساعد بدهید؛ ولی درست این است که به تقاضاهای کودک بیندیشید و بی علت پاسخ منفی ندهید. وقتی کودک از شما تقاضایی می کند، صبر کنید، بیندیشید و جواب را در ذهنتان تأکید کنید وسپس، پاسخ بدهید. اگر لازم است، به او بگویید: «بگذار یک دقیقـــه درباره این قضیه فکر کنم». وقتی تصمیمتان را گرفتید به هر شکل و از هر طریق، به روشنی به کودک اعلام کنید چه تصمیمی گرفته اید و نظرتان را تغییر ندهید.

پدر و کودک

تکلیف کودک را مشخص کنید و قاطع باشید     

این راه حل ها کمک خواهند کرد که کودک، بعد از شنیدن پاسخ به خودش زحمت بحث کردن با شما را ندهد.

- به طور پرسشی پاسخ ندهید. «مامان میشه یه بستنی بخورم؟»

«عزیزم فکر نمی کنی نزدیک شامه؟» بدین ترتیب، شما از فرزندتان سوال می کنید، هیچ وقت سوال نکنید، پاسخ بدهید: بله! یا نه!

- به کودک فرصت ندهید که توجیه کند. اگر وارد بحث نشوید از مجادله پرهیز خواهید کرد. پاسخی ساده بدهید، درباره آن توضیح بدهید. در غیر این صورت، کودک با یک یک دلایل شما مبارزه خواهد کرد و کار به بحث و جدل می‌کشد.

تجربه کودک را عوض کنید

مهم نیست که چرا کودک انتظار دارد شما بلافاصله درخواست او را برآورده کنید. قدم اول شما این است که تجربه ای را که مبنای چنین انتظاراتی شده است ، تغییر دهید.

برای تغییر رفتار کودک برنامه ریزی کنید.

اگر می خواهید کودک رفتارش را تغییر دهد، باید ابتدا رفتار خودتان را تغییر دهید.

از پیش فکر کنید. هنگامی که جنجال شروع شد هرکجا که هستید برای پاسخگویی به خواستن های کودک اماده باشید . در درجه اول از مکان های عمومی که در انها چنان مضطرب می شوید که نمی‌توانید با وجود نق‌نق کودک در مقابل خواسته‌های کودک مقاومت کنید، بپرهیزید. کودک باید بداند که شما جدی هستید. بنابراین، طرح جدید خود را در منزل شروع کنید. سپس قبل از رفتن به فروشگاه به کودک بگویید که در آنجا تنها اشیا موجود در فهرست را خریداری خواهید کرد. از او بخواهید که یک یا دو خوراکی دلخواهش را پیشنهاد کند و ان ها را به لیست اضافه کند. سپس در راه فروشگاه مشارکت او را تحسین کنید.·   به گفته خود عمل کنید. قبل از رفتن به مغازه، قانون را تکرار کنید: بجز موارد موجود در فهرست، خرید دیگری انجام نخواهد شد. اگر کودک تقاضای خوراکی دیگری می‌کند، چند ثانیه مکث کنید تا تقاضا را بررسی کنید و سپس دلیلی ارائه دهید، مثلا" نه ، برای تو خوب نیست."  حرف خود را عوض نکنید.

·   همیشه تصمیم خود را به طور واضح به کودک بگویید که چه چیزهایی را می‌توانید بخرید و چه چیزهایی را نمی‌توانید بخرید.کودک توقع بیش از حد دارد

·   تسلیم نشوید. هنگامی که تصمیم خود را گرفتید و به کودک گفتید، به آن پایبند باشید! حتی در صورتی که کودک داد و فریاد می‌کند و یا به این سو و ان سو لگد می‌زند. تسلیم نشوید. مقاومت خود را محک بزنید. و وقتی کودک به راحتی پاسخ نه شما را می‌پذیرد، دقت کنید که این کار او را تحسین و تقویت کنید.

گاهی اوقات، به جای " نه گفتن، از جملات جانشین استفاده کنید".

نه، کلمه‌ای است که خیلی راحت و سریع به زبان می‌آید ، ولی نباید زیاد از این کلمه استفاده کرد، چون نتیجه عکس دارد. کودکان باهوش با زیاد شنیدن «نه» دیگر به حر‌ف‌های شما توجهی نشان نمی دهند و کار خود را دنبال می‌کنند. بنابراین از جملات جایگزین برای «نه» استفاده کنید، تا او نسبت به این کلمه اعتنا و بی‌توجه نشود.

منبع:

چگونه با کودکم رفتار کنم؟، دکتر سهامی

سایت مهد کو دک فرشتگان

سایت پرشین پرشیا


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: اکرم محمدزاده فرهانی

تنظیم: نسیم گنجی منش