دانش آموز در هزاره سوم

آموزش و پژوهش گذشته را بازمی تاباند، از حال خبر می دهد و برای آینده زمینه سازی می کند، آموزش و پژوهش می تواند نقش بی همتایی در جامعه و به ویژه فرآیند مدرن سازی آن به عهده داشته باشد، بی شک نقش آموزش و پژوهش در رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی از طریق تربیت نیروی انسانی و ایجاد شرایط مناسب، فراهم ساختن زمینه های لازم برای حصول به توسعه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی از طریق گسترش و تعمیم آموزش عمومی، فنی و حرفه ای برای عموم جوامع پیشرفته و در حال پیشرفت مشهود و ملموس است.

با رسیدن به قرن بیست و یکم باید تمام کسانی که مدیریت های نظام های آموزشی و پرورشی فعلی را بر عهده دارند، به دقت تغییر و تحولات را ارزیابی نمایند تا برای آینده ای پر تحرک و تا حدی مطمئن آماده شوند. وجه ی مشخصه ی این آینده، تغییرات سریع و تکنولوژی پیشرفته و زیر سؤال رفتن همه جانبه ی الگوهای زندگی اجتماعی ـ اقتصادی موجود می باشد.

از دیگر مسائلی که در آموزش و پرورش هزاره ی سوم باید مدنظر قرار گیرد چهار رکن تعلیم و تربیت در قرن بیست و یکم است. این چهار رکن عبارتند از :یادگیری برای زیستن ، یادگیری برای دانستن ، یادگیری برای انجام دادن و یادگیری برای زیست با یکدیگر

در دنیای آینده ، ضرورت پرورش تفکر جانبی و تفکر خلاق در دانش آموزان است که خود مبین نگرش انتقادی به وضع موجود نظام های آموزش و پرورش است. در آموزش و پرورش امروز کشور ما معلم و کتاب درسی تصمیم گیرنده هستند. البته به علت ضعف علمی و همچنین تمرکز در سیستم آموزش و پرورش در واقع معلم نیز تنها توضیح دهنده ی کتاب درسی است و دانش آموز باید مسائل مطرح شده در کتاب و تحلیل های معلم را بپذیرد در حالی که یکی از رویکردهای جدید در آموزش و پرورش در جوامع پیشرفته تفکر خلاق است. دانش آموز خود باید تفکر کند ، خود مستقیماً تجربه نماید ، خود بسازد تا هم اعتماد به نفس کسب نماید و هم مستقیماً یاد بگیرد و هم خلاقیت وی رشد نماید.

همچنین تا وقتی نظام تربیت و آموزش نیروی انسانی و امر پژوهش در راس سایر نظام ها قرار نگیرد و متولیان این نظام تربیتی از مستعدترین، مدیرترین، داناترین و تواناترین نیروهای کشور نباشند، نمی توان به تحقق توسعه پایدار امیدوار بود.

مهارت ها، تخصص ها، دانش ها و توانایی های مورد نیاز دانش آموزان در هزاره سوم یا بهتر بگوییم در سال های ابتدای هزاره سوم به این شرح است، چرا كه با شتاب فزاینده دانش و تكنولوژی،تغییرات شدید و چشمگیر در این حوزه نیز قابل انتظار است.

- داشتن سواد اطلاعاتی و فناوری اطلاعات شامل مجموعه ای از دانش ها، مفاهیم، مهارت ها و نگرش ها در عصر اطلاعات

توانایی ایجاد و برقراری ارتباط با دیگران

توانایی انجام كار گروهی

توانایی خلق اثر و محصول

كیفیت تفكر خلاق

روحیه پژوهشگری

همانطوركه اشاره شد فناوری اطلاعات و ارتباطات تاثیر زیادی بر امر آموزش دارد.از آن جمله می توان به دسترسی آسان، سریع و وسیع (معلم و دانش آموز) به دانش، ارتقا و افزایش كیفیت آموزشی و كاهش هزینه های آموزش اشاره كرد.

    معلم در عصر جدید دیگر در فضای بسته كلاس درس قرار نمی گیرد بلكه وارد عرصه رقابت های علمی و پویایی های علمی، آموزشی و پژوهشی بین المللی می شود.

اما ما به عنوان یك كشور از این جهان پهناور و یك عضو از این پیكره در سال های ابتدای هزاره سوم از این موضوع مستثنی و بی نیاز نبوده ایم، اما ناگزیر از استفاده صحیح، دقیق، همگام و بهنگام از تكنولوژی اطلاعات و ارتباطات در جامعه خویش و بویژه در نظام آموزشی كشورمان هستیم.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان،تهیه: زهرا انصاری

تنظیم: نسرین صادقی