آماده‌کردن پرسشنامه
چارچوب پرسشنامه
پرسش‌نامه‌ها مجموعه‌ای از پرسش‌ها هستند که با هدف سنجش یک یا چند متغیر در یک جامعه‌ی آماری طراحی می‌شوند. برخی از متغیرهای گوناگون در علوم مختلف با پارامترهای ویژه‌ی خودشان شناخته می‌شوند. در حالی که برای بسیاری دیگر از متغیرها، پژوهش‌گر پارامترهای موردنظر خودش را طرح می‌کند. برخی از متغیرها دارای مجموعه پرسش‌های استانداردی است.
برخی از متغیرها دارای چند استاندارد هستند که توسط پژوهش‌گران برتر آن زمینه‌ی تخصصی طراحی شده‌اند. پرسش‌نامه‌های مربوط به سنجش هوش، اضطراب و منطق ریاضی یا محاسباتی از این جمله‌اند.
تست استاندارد بِک یکی از آزمون‌های معروف سنجش افسردگی می‌باشد که می‌توانید در لینک زیر آن را مشاهده کنید.
یک نمونه پرسش‌نامه‌ی استاندارد برای سنجش سلامت روان را می‌توانید در لینک زیر مشاهده کنید:
هدف پرسشنامه: نخستین گام طراحی یک پرسشنامه بیان هدف شامل متغیرها، جامعه‌ی آماری و پارامترهای سنجش می‌باشد.
مثال:
2. بررسی فراوانی شهروندانی که به هر نحو از خشونت خانگی رنج می‌برند و مقایسه‌ی پارامترها بین دو گروه مردان و زنان
در مثال اول تنها یک متغیر وجود دارد و آن میزان رضایت است. این متغیر می‌تواند با پارامترهایی مانند زمان صرف شده برای تماشای شبکه، برتری‌دهی به شبکه نسبت به سایر برنامه‌ها، میزان مفیددانستن شبکه، میزان سرگرم‌کنندگی شبکه و ... سنجیده شود. جامعه‌ی آماری در این مثال بینندگان تصادفی در نظر گرفته شده‌اند. اگر هدف پرسشنامه مقایسه‌ی نظرات بین گروه‌های سنی مختلف هم باشد، این متغیر باید طبق نظر پژوهش‌گر در پرسشنامه گنجانده شود.
در مثال دوم دو متغیر وجود دارد. اولی فراوانی گروه خاصی است و دومی انواع تعاریف خشونت خانگی است. جامعه‌ی آماری از ابتدا با هدف مقایسه‌ی بین دو گروه (زن و مرد) تعریف شده است.
بخش‌های ثابت پرسشنامه: هر پرسشنامه از چند بخش کلی تشکیل می‌شود. به‌تر است پرسشنامه تا جای ممکن کوتاه باشد. کادر زیر را به عنوان یک برگه‌ی پرسشنامه در نظر بگیرید. بخش‌های مختلف با توضیحات‌شان در این کادر نشان داده شده‌اند.
شروع و معرفی: در این بخش می‌توانید: - مقدمه‌ای کوتاه از هدف خود برای اجرای این پرسشنامه بگویید - از خواننده بخواهید پرسش‌ها را با دقت و راستی پاسخ دهد - اگر شرایط خاصی لازم است هنگام پرکردن پرسشنامه رعایت شود آن را ذکر کنید مثلاً چگونه پاسخ‌ها علامت زده شود یا در چه شرایط روحی/وقتی/جسمی/... باشد - از خواننده تشکر کنید |
دستورکار: در این بخش روش پرکردن پرسشنامه را توضیح دهید مثلاً: - درجه‌بندی گزینه‌ها را تعریف کنید - موارد خاص را توضیح دهید - بازه‌ها را بیان کنید یعنی بگویید منظور شما از کم/زیاد/اغلب/گاهی/... چیست - مواردی که پاسخ نامعلوم است چگونه جواب داده شود مثلاً با عبارت نمی‌دانم/خط تیره/خالی گذاشتن/شامل من نیست/... |
ویژگی‌های مصاحبه‌شونده: در این قسمت مشخصات فردی مصاحبه‌شونده که در کار شما دارای اهمیت است را بپرسید. توجه داشته باشید که ناشناس ماندن فرد مصاحبه‌شونده منظور گردد یا از این جهت به فرد اطمینان داده شود. مشخصات با توجه به هدف پرسشنامه تعیین می‌شود مثل: سن تعداد افراد خانواده تعداد خواهر و برادر جنس شغل مادر و پدر فرزند چندم خانواده تحصیلات رشته تحصیلی وزن |
پرسش‌ها را در این بخش بپرسید. می‌توانید پرسش‌های‌تان را به شیوه‌های گوناگونی مطرح کنید که در بخش‌های بعدی این روش‌ها را توضیح خواهیم داد. |
منابع بیش‌تر:
می‌توانید بخش‌های شرح داده شده را در پرسش‌نامه‌ی زیر بیابید.
______________________________________________________________________
بسمه تعالی
بررسی وضعیت هویت ملی کارکنان دولتی استان
پاسخگوی گرامی:
با عرض سلام و تقدیم احترام
پرسشنامه حاضر مربوط به یک کار تحقیقاتی است. می دانیمکه در عصر حاضر فرایند جهانی شدن به نوعی فرهنگ ملتها را به چالش فراخوانده است. از سوی دیگر برای برنامه ریزی های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی اطلاع از کم و کیف هویت ملی مردم به ویژه کارکنان دولت از اهمیت بیشتری برخوردار است،لذا هدف ما شناخت وضعیت هویت ملی کاکنان بخش دولتی است.
همکاری شما در پاسخ به سوالات کمک بزرگی در شناخت صحیح موضوع خواهد نمود. امیدواریم با صداقت و دقت نظر در پاسخ گوئی به سوالات،ما را در دستیابی به نتایج دقیق و واقعی یاری نمایید. بدیهی است در تکمیل پرسشنامه ذکر نام و نام خانودادگی ضرورتی ندارد.
با تشکر صمیمانه از همکاری شما
در اینجا برخی از نظرات افراد مختلف در زیر آمده است،لطفاً نظر خود را در مورد هر یک از آنها با علامت * مشخص نمایید.
1- من به سرزمین ایران عشق می وررزم.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
2- برایم فرقی نمی کند که در چه سرزمینی و با چه فرهنگی زندگی کنم. آنچه مهم است رفاه من است که باید تأمین شود.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
3- من به ایرانی بودن خود بیش از هر چیز می بالم.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
4- اگر امکانات فراهم شود حاضر نیستم یک لحظه هم در ایران بمانم.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
5- فرهنگ ایرانی در تمام جهان شناخته شده است و این خود باعث افتخار ماست.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
6- به هر جای جهان بروم در سرم هوای ایران است و باز هم به فکر ایران و ایرانی خواهم ماند.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
7- خیلی وقتها به خود می گویم که ای کاش در ایران به دنیا نیامده بودم.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
8- تمدن کهن ایرانی در پیشرفت تمدن بشری سهم مؤثری داشته است و این برای ما افتخار آفرین است.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
9- گاهی فکر می کنم که نسبت به مردم ایران احساس مثبتی ندارم.
کاملاً موافقم موافقم بی نظرم مخالفم کاملاًموافقم
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان،تهیه: مریم علویه یزدان پرست
تنظیم: نسرین صادقی
