خدایا در هجوم بیراهه ها مرا دریاب

چکنم با که توان گفت که او                     در کنار من و من محجورم

سالار شهیدان در ادامه مناجات عارفانه و سراسر معنی خود پس از شمردن تعدادی از اوصاف ذات احدیت با کلمه معبود و پروردگار و معبود پدر و جدّش محمد صلی الله علیه و آله و نازل کننده کتب آسمانی و سوره‌های مخصوص قرآن خواسته خود را بیان می‌کند و می‌گوید : أنت کهفی حین تعیینی المذاهب فی سعتها و تضیق بی الأرض بروحها ؛ تو پناهگاه منی هنگامی همگی که گمراه و سرگردان شوم،راه‌ها با وسعتی که دارند و زمین با آن گستردگی برای موجودات ،زندگی و راه سعادت را به من تنگ می‌کند .

کهف زاغه‌ای را گویند که از کوه تراشیده می‌شود و بهترین پناهگاه و امانگاه است در مقابل هر گونه حوادث حتی خطر بمب‌های مخرب .

"تعیینی" به معنی عجز و سرگردانی است و مذاهب و جمع مذهب به معنای راه و طریق است .

منظور امام علیه‌السلام  معنای وسیع آن است که راه و عقاید و دین و راه سعادت در زندگی را شامل می‌شود،با این معنا که : خدایا تو پناه منی و راهنمای منی هنگامی که راه‌های متعدد و مشتّت در مقابل من هستند ، اما سالک و راه رو نمی‌داند که کدامیک راه درست است و به مقصد من می‌رود و انسان در یک شهر و در مقابل بزرگ راه‌های متعدد قرار می‌گیرد که همه آنها بزرگ و شاه راه است و انسان در این حال با وجود راه‌های وسیع عاجز و متحیر است و بدون راهنما نمی‌تواند یکی را انتخاب کند حافظ گوید :

و همچنین انسان در عقاید و راه زندگی و انتخاب معلم و رفیق و همسر و مسکن و مکتب و روش زندگی و اقتصاد متناسب همیشه در بن بست اختلاف و راه دین و مکاتب و مقاصد قرار می‌گیرد و اگر خداوند دستش را نگیرد گمراه می‌شود .

قرآن کریم به این مضمون در آیه 13 سوره توبه اشاره دارد و می‌فرماید گاهی روی زمین با آن همه وسعت چنان بر انسان تنگ می‌شود که راه فرار و نجات پیدا نمی‌کند و گاهی فکر و عقل انسان چنان در محاصره و تنگنای شک و تردید قرار می‌گیرد که راه درست را نمی‌تواند تشخیص دهد ،مرحوم فیض کاشانی می‌گوید :

ای دوای درد بی درمان ما          وی شفای علت و نقصان ما

صد هزاران آفرین از جان و دل       باد هر دم فیض بر جانان ما

لو لا رحمتک لکنت من الهالکین ؛ اگر بخشایش تو نبود من از هلاک شدگان قرار می‌گرفتم ،

همچنین انسان در عقاید و راه زندگی و انتخاب معلم و رفیق و همسر و مسکن و مکتب و روش زندگی و اقتصاد متناسب همیشه در بن بست اختلاف و راه دین و مکاتب و مقاصد قرار می‌گیرد و اگر خداوند دستش را نگیرد گمراه می‌شود

فیض گوید :

گر تو برانی مرا جان ز فراقت دهم                  جان به وصالت دهم گر تو بخوانی مرا

و أنت مقیل عثرتی و لو لا سترک ای‌ لکنت من المفضوحین ؛ تویی دستگیر و آزاد کننده من در هنگام لغزش گناهان و اگر پوشش تو نبود رسوا می‌شدم .

امام علیه‌السلام به ما یاد آور می‌شود که‌ای کسانی که با آن همه  گناهی که از شما سر می‌زند و آسایش دارید این به خاطر لطف خداوند بلند مرتبه است که با پوشش مهر بر خطاهای ما پرده‌ای می‌افکند که سر افکنده و خوار نگردیم و اگر دستگیری خداوند متعال بعد از ارتکاب گناهان نبود حاشا که بتوانیم آسوده باشیم و در میان مردمان که کوچک‌ترین خطایی را بر نمی‌تابند زندگی کنیم ، دعای عرفه هر جمله‌اش اقیانوسی از حکمت است وقتی فرازی از آن را می‌خوانیم سراپا شور و اشتیاق می‌شویم و فراز بعدی ما را بالاتر می‌برد و قدری به وجود خاکی ما اوج می‌دهد که تا پایان دعا گویا دم مسیحایی حسین بن علی علیه‌السلام را حس می‌کنیم و سلول ،سلول وجودمان از کلام نورانی حضرتش جان می‌گیرد و زنده می‌شود .

خدایا ما همه با هم از تو می‌خواهیم و به آبروی حسین علیه‌السلام قسمت می‌دهیم بند بند این دعای شریف را در حق تک تک ما به اجابت برسان . آمین

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان