گشت و گذاری در استان کرمانشاه (قسمت اول)

این شهرستان از شمال به استان

کردستان، از شرق به شهرستان صحنه، از غرب به شهرستان اسلام آباد و از جنوب به شهرستان هرسین محدود می شود. بر اساس سرشماری سال 1357 ش، کرمانشاه بالغ بر 681611 نفر جمعیت دارد که 346410 نفر آن مرد و 335201 نفر آن زن هستند. این شهرستان دارای چهار بخش به نام های مرکزی، فیروزآباد، کوزران و ماهیدشت و سیزده دهستان است.

شهر کرمانشاه، مرکز استان کرمانشاه، در فاصله 526 کیلومتری جنوب غربی

تهران و در مسیر راه اصلی تهران – خسروی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1322 متر است.

مراکز دیدنی:بافت قدیمی شهر کرمانشاه، بازار و سراهای متصل به آن، نقش برجسته های طاق بستان، شکارگاه خسرو پرویز، تکیه معاون الملک، تکیه بیگربیگی، مسجد عماد الدوله، مسجد حاج شهباز خان، حمام حاج شهباز خان، پل کهنه، مقبره آل آقا، مسجد جامع، مسجد فیض آباد، خانه رنده کش، مسجد دولت شاه، مسجد شاهزاده (شازده)، مسجد معتمد، مقبره فاضل تونی، بقعه سیده فاطمه، خانه خدیوی، خانه سیدین، پارک کوهستان، سراب قنبر، موزه مردم شناسی تکیه معاون الملک، خانقاه اخوت، خانقاه خاک، خانقاه گوران، حسینیه معتضد و ... .

اسلام آباد غرب

این شهرستان از شمال به اورامانات، از جنوب به ایلام، از شرق به شهرستان کرمانشاه و از غرب به شهرستان سر پل ذهاب محدود می شود. بر اساس سرشماری سال 1357 ش، شهرستان اسلام آباد بالغ بر 215392 نفر جمعیت دارد. از این تعداد 90727 نفر ساکن در نقاط شهری و 122503 نفر ساکن در نقاط روستایی و بقیه غیر ساکن هستند. این شهرستان دارای چهار بخش به نام های مرکزی؛ حمیل، کرند و گهواره و دوازده دهستان است.

شهر اسلام آباد مرکز شهرستان اسلام آباد غرب در شصت و سه کیلومتری جنوب غربی شهر کرمانشاه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریای 1346 متر است. این شهر در گذشته روستایی به نام هارون آباد بود. و بنای آن را به هارون الرشید عباسی (193-148ه.ق) نسبت می دهند. در سال 1314 ش، نام آن به «شاه آباد» تغییر یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اسلام آباد غرب نامیده شد.

مراکز دیدنی:محوطه تاریخی چغاگاوانه، طاق گرا، بنای فیروزآباد، ریجاب، مجموعه تاریخی قلعه یزدگرد، بابا یادگار، مجموعه طبیعی بان زرده، مقبره ابودجانه، گنبد طلایی، بان مزاران، سراب کرند، قبر سلطان، مسجد عبدالله بن عمر، گمه ملک، گور شیخ بایزی، کاروانسرای ماهیدشت، پل ماهیدشت و... .

پاوه

شهرستان پاوه از شمال به شهرستان مریوان، از شرق به شهرستان کامیاران، از جنوب به شهرستان های اسلام آباد و سرپل ذهاب و از غرب به کشور عراق محدود می شود. جمعیت این شهرستان بر اساس سرشماری سال 1375 ش بالغ بر 61918 نفر است. از این تعداد 25566 نفر ساکن در نقاط شهری و 36352 نفر آن ساکن در نقاط روستایی و بقیه غیر ساکن هستند. این شهرستان دارای سه بخش به نام های مرکزی، باینگان و نوسود و هفت دهستان است.

شهر پاوه مرکز شهرستان پاوه در یکصد و دوازده کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1485متر است. پاوه به علت داشتن آب و هوای مناسب و موقعیت خاص جغرافیایی از شهرهای زیبا و مناطق ییلاقی استان کرمانشاه به شمار می رود.

مراکز دیدنی:روستای هجیج، روستای شمشیر، روستای هولی، غار قوری قلعه، مسجد حضرت عبدالله، امامزاده کوسه هجیج، چشمه آب معدنی روستای هجیج، رودخانه سیروان، مسجد جامعه پاوه، مسجد زمستان و ...

ثلاث باباجانی

این شهرستان از شمال به شهرستان پاوه، از جنوب به شهرستان های اسلام آباد غرب و سر پل ذهاب، از شرق به شهرستان جوانرود و از غرب به کشور عراق محدود می شود و هفتاد و پنج کیلومتر مرز مشترک با آن کشور دارد. این شهرستان دارای دو بخش به نام های مرکزی و از گله، شش دهستان و 252 روستا و مرکز آن شهر تازه آباد است.

از مجموع جمعیت آن 75% اهل سنت و 25% نیز اهل حق هستند.

مراکز دیدنی:قلعه سنگی میرآباد، قلعه سنگی ده شیخ، قبرستان تاریخی درنه، سراب مایشان، باغ صید خان از گله، زیارتگاه میر عبدالله و ... .

جوانرود

این شهرستان از شمال و غرب به شهرستان پاوه، از جنوب به شهرستان های اسلام آباد غرب و سر پل ذهاب و از شرق به شهرستان مریوان محدود می شود.

شهرستان جوانرود بر اساس سرشماری سال 1375 ش بالغ بر 73317 نفر جمعیت دارد. این شهرستان دارای دو بخش به نام های مرکزی و جوانرود و شش دهستان است.

شهر جوانرود مرکز شهرستان جوانرود در هفتاد و نه کیومتری شمال غربی شهر کرمانشاه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1300 متر است.

مراکز دیدنی: قلعه جوانرود، سراب روانسر، تپه های سه گانه موسی روانسر، گور دخمه روانسر و ... .

سرپل ذهاب

این شهرستان از شمال به شهرستان جوانرود، از جنوب شهرستان گیلان غرب، از شرق به شهرستان اسلام آباد و از غرب به شهرستان قصر شیرین و کشور عراق محدود می شود.

شهرستان سر پل ذهاب بر اساس سرشماری سال 1375 ش، بالغ بر 27417 نفر جمعیت دارد که 13950 نفر آن مرد و 13468 نفر آن زن هستند. این شهرستان دارای یک بخش مرکزی و پنج دهستان است.

شهر سرپل ذهاب مرکز شهرستان سرپل ذهاب در یکصد و چهل کیلومتری جنوب غربی کرمانشاه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 550 متر است.

مراکز دیدنی:نقش برجسته های لولوبی ها در کوه میان کل، گور دخمه دکان داود، زیچ منیژه پاطاق، زیچ منیژه قلعه شاهین، برد عاشقان، نقش برجسته اشکانی میان کل، قلعه شاهین، زیجگه سراب، برج هزار گریه، قلعه مریم، مقبره احمد بن اسحاق، مقبره حزه قاری، آتشکده کویک، برج کل گارا، قلعه منیژه و ...

سنقر کلیایی

این شهرستان از شمال به شهرستان قروه، از جنوب به شهرستان صحنه، از شرق به شهرستان اسد آباد و از غرب به شهرستان کامیاران محدود می شود. بر اساس سرشماری سال 1375 ش، شهرستان سنقر بالغ بر 11214 نفر جمعیت دارد که 71164 نفر آن روستایی و 40848 نفر آن ساکن در نقاط شهری و بقیه غیر ساکن هستند.

چون دو قسمت سنقر و کلیایی این شهرستان را تشکیل دادند، بدین سبب آن را سنقر و کلیایی نامیده اند. این شهرستان دارای دو بخش به نام های مرکزی و کلیایی و نه دهستان است. شهر سنقر مرکز شهرستان سنقر کلیایی در هشتاد و پنج کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1700 متر است.

مراکز دیدنی:بقعه مالک، امامزاده احمد، سراب گز نهله و ... .

صحنه

این شهرستان از شمال به شهرستان سنقر و کلیایی، از غرب و جنوب به شهرستان هرسین و از شرق به شهرستان کنگاور محدود می شود بر اساس سرشماری سال 1375 ش، شهرستان صحنه بالغ بر 82043 نفر جمیعت دارد. از این تعداد 31048 نفر ساکن در نقاط شهری و 50945 نفر ساکن نقاط روستایی و بقیه غیر ساکن هستند. این شهرستان دارای دو بخش به نام های مرکز و دینور و هفت دهستان است.

شهر صحنه مرکز شهرستان صحنه در پنجاه و چهار کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه و در مسیر جاده همدان – کرمانشاه قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا 1380 متر است.

مراکز دیدنی: گوردخمه بزرگ دربند، گوردخمه کوچک دربند، صفحه تراشیده دربند، تخت تیمور، زیارت گاه شوق علی، سراب و آبشار صحنه، شهر تاریخی دینور، گورستان شیرخان دینور، پل دینور و ... .

منبع: سازمان میراث فرهنگی استان کرمانشاه

تهیه و تنظیم: زهره پری نوش