شیر را با موز، خرما و یا عسل بخورید
امروزه، اکثر بچه‌ها قبل از رفتن به مدرسه اصلاً صبحانه نمی‌خورند، در عوض در زنگ‌های تفریح از انواع شکلات، کاکائو، چیپس و بیسکویت استفاده می‌کنند. در هنگام برگشت به خانه هم با آلوچه و لواشک، اشتهای خود را کور می‌کنند و جایی برای ناهار باقی نمی‌گذارند. به جای یک عصرانه‌ی مغذی به خوردن شیرینی‌جات می‌پردازند و کمتر از میوه، شیر و لبنیات و انواع سبزی‌های خام استفاده می‌کنند.
بعضی از بچه‌ها به دلیل بوی شیر، آن را دوست ندارند و اصلاً از این نوشیدنی استفاده نمی‌کنند در حالی که می‌توان به جای شیر، شیر موز، شیر کاکائو ( با کاکائوی کم ) و شیر هویج را به کودک داد. با این کار یک عادت بد به یک عادت خوب تبدیل می‌شود همچنین می‌توان با استفاده از ذرت بو داده ( پاپ کورن ) و انواع کیک‌های خانگی در کنار شیر یک عصرانه‌ی کامل برای بچه‌ها تهیه کرد.
مصرف فرآورده‌های لبنی نظیر شیر و ماست در دوران کودکی به دلیل پروتئین و کلسیم فراوانی که دارند، نه تنها مانع از بروز پوکی استخوان در سنین سالمندی می‌شود بلکه میزان قد را نیز افزایش می‌دهد، زیرا در صورتی که فرد استعداد بلندی قد را از نظر ژنتیکی نیز داشته باشد، عواملی چون عدم تأمین ریز مغذی‌ها و سیری زودرس ناشی از مصرف تنقلات مصنوعی در کوتاه قدی بسیار موثر است. با وجودی که روز به روز از شیوع بیماری‌های عفونی کم می‌شود ولی بر شمار مبتلایان به بیماری‌هایی افزوده می‌شود که با نحوه‌ی زندگی خصوصاً عادات روزانه‌ی ما ارتباط دارند.
مصرف موز با شیر کم چرب، چاق نمی‌کند
یک متخصص متابولیسم انرژی و پروتئین تاکید کرد: برخی از افراد گمان می‌کنند مصرف موز با شیر موجب بروز چاقی می‌شود اما باید گفت موز میوه‌ای است که چربی بسیار ناچیزی داشته و ضمن انرژی زایی خوبی که دارد موجب بروز چاقی در فرد نمی‌شود چون که کالری تولیدی ناشی از مصرف این میوه، در اثر فعالیت بدنی در مدت زمان کوتاهی سوخته و تبدیل به انرژی مصرفی می‌شود.
دکتر عزیز الله کمال زاده گفت: مصرف شیر با آب میوه‌های طبیعی و یا بعضی از انواع میوه‌ها مثل موز و یا همراه با عسل و خرما تأثیری در کاهش جذب کلسیم شیر ندارد اما افراد باید توجه داشته باشند، شیرموزهایی که تنها با افزودن شکر و اسانس تهیه شده باشند نه تنها مفید نیستند بلکه مضر بوده و موجب بروز عوارضی مثل چاقی و دیابت می‌شوند.
برخی از افراد گمان می‌کنند مصرف موز با شیر موجب بروز چاقی می‌شود اما باید گفت موز میوه‌ای است که چربی بسیار ناچیزی داشته و یک موز با اندازه متوسط، حدود 100 کالری انرژی دارد و کربوهیدرات آن در حدود 22 تا 25 گرم است که از نوع مناسبی است و کالری تولیدی ناشی از مصرف این میوه، در اثر فعالیت بدنی و تحرک معمول، در مدت زمان کوتاهی سوخته و تبدیل به انرژی مصرفی می‌شود و باید گفت موز میوه‌ای است که ضمن انرژی‌زایی خوبی که دارد موجب بروز چاقی در فرد نمی‌شود.
این متخصص متابولیسم انرژی و پروتئین خاطر نشان کرد: از طرفی یک موز با اندازه متوسط، حدود 2 گرم پروتئین همراه با ترکیب مناسب اسید آمینه و حدود 3 گرم فیبر دارد و تقریباً عاری از چربی، سدیم و بدون کلسترول است. به علاوه موز منبع خوبی از ویتامین‌های C، A، ویتامین‌های گروه B، پتاسیم، کلسیم و منیزیم است، پتاسیم موجب تسهیل رشد ماهیچه‌ای و هم چنین سوخت و مصرف انرژی می‌شود.
کمال‌زاده یادآور شد: شیر کم چرب و موز هر دو دارای اندیس شاخص گلیسمیک نسبتاً پایینی هستند و موجب افزایش قند خون نمی‌شوند و لذا اگر موز با شیر کم چرب مصرف شود با توجه به ترکیب مناسب آن‌ها، از نظر سلامتی برای افراد مفید است.
برای آن‌هایی که بو و طعم شیر را دوست ندارند
توصیه می‌کنیم شیر را با آب‌میوه‌های مختلف یا پوره میوه‌های فصل، مثلاً به صورت شیر با سیب، شیر موز و یا شیر هویج میل کنند که این، هم عدم توانایی لاکتوز را تعدیل می‌کند؛ هم خوردن آن را راحت‌تر می‌کند.
اگر کسی از بوی شیر بدش می‌آید، می‌تواند از میوه‌های تازه و آب‌گیری آن‌ها، آب میوه سالمی تهیه کند و با تلفیق آن‌ها با شیر جوشیده و خنک، نوشیدنی ارزشمندی را فراهم کند؛ چرا که میوه‌ها هم ارزش تغذیه‌ای بسیاری دارند اما افزودن یک قاشق مرباخوری کاکائو تحمل بعضی از افراد را به لاکتوز شیر افزایش می‌دهد.
در ضمن، گاهی با تبدیل شیر به شیربرنج، می‌توان عدم تحمل شیر ناشتا را تعدیل کرد.
آیا اضافه کردن مواد فوق به شیر در خواص آن خللی وارد نمی‌کند؟
خیر، به هیچ وجه! برای این که رژیم غذایی شما تنوع و تعادل داشته باشد و بدن‌تان نیازهای خودش را برطرف کند، باید از تمام گروه‌های غذایی استفاده کنید.
پروتئین مورد نیاز شما به دو صورت تأمین می‌شود: منابع حیوانی و گیاهی و البته ارزش بیولوژیکی این‌ها با مقایسه‌ی نسبت اسیدهای آمینه که پروتئین را تشکیل می‌دهند، مشخص می‌شود. اگر بخواهیم ارزش پروتئینی بالاتر برود، بهتر است نوع حیوانی را با گیاهی تلفیق کنیم؛ مثالی از این موضوع، مصرف شیر با غلات و شیر با حبوبات و انواع مغزها مثل شیر پسته و شیر بادام است که همدیگر را تکمیل کرده و ارزش بیولوژیکی آن‌ها را می‌افزاید.
مخلوط‌های شیر یا بورانی با ماست، نه تنها ارزش پروتئینی آن را کم نمی‌کند، بلکه عاملی برای افزایش ارزش بیولوژیکی است.
شیر داغ را با عسل بخوریم؟
دکتر خدیجه رحمانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیأت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره این سؤال که آیا مصرف شیر داغ و عسل به صورت هم‌زمان باعث آزاد شدن ترکیبات سمی و سرطان زا می‌شود چنین پاسخ می‌دهند:
باید گفت تاکنون هیچ اثر سویی در زمینه مصرف عسل همراه شیر داغ دیده نشده و به اثبات نرسیده است بلکه کاملاً برعکس، مصرف این دو با هم آثار مثبتی بر سلامت ما دارند. به طور مثال، مصرف شیر با یک قاشق عسل می‌تواند باعث خواب بهتر شود.
جالب است بدانید که خواص ضد میکروبی شیر و عسل نیز بر اثر ترکیب آن‌ها با هم افزایش می‌یابد و مصرف این ترکیب برای کسانی که در معرض عفونت قرار دارند، مفید است. ارزش تغذیه‌ای شیر نیز با افزودن عسل به آن افزایش می‌یابد و برای کسانی که سوءتغذیه دارند، مصرف این نوشیدنی بسیار موثر خواهد بود.
البته با وجود خواص فراوان و نکات مثبتی که این شیرین‌کننده در مقایسه با قند و شکر دارد، توصیه می‌شود که در مصرفش زیاده‌روی نشود زیرا در این صورت نیز می‌تواند زمینه‌های چاقی و اضافه وزن را به بار آورد یعنی اگر عادت به خوردن مخلوط شیر و عسل در پایان روز دارید آن را حساب شده و در جهت تکمیل انرژی مورد نیاز روزانه‌تان مصرف کنید.
تنها مشکلی که وجود دارد این است که نباید عسل همراه موم را به شیر داغ یا چای اضافه کرد زیرا موم عسل به دلیل این که جذب نمی‌شود، می‌تواند جذب ریزمغذی‌های شیر به خصوص کلسیم را کاهش دهد و این موضوع برخلاف هدف شما از خوردن شیر است.
در ضمن، نکته دیگر این که بهتر است قبل از یک سالگی به کودکان عسل ندهید زیرا احتمال بروز حساسیت در کودکان را افزایش می‌دهد.
شیر با خرما
مصرف یک تا دو لیوان شیر با یک تا دو عدد خرما در روز به شرطی که رژیم متعادلی داشته باشید نه تنها چاق کننده نیست بلکه مفید هم هست. شیر، کلسیم بدن شما را تأمین می‌کند و خرما حاوی آهن- پتاسیم- منیزیم ( برای عمل ماهیچه‌های ارادی لازم است )- گوگرد- مس- کلسیم و فسفر ( برای ساخت عضله و بافت‌های عصبی لازم است ) را تأمین می‌کند.
ویتامین‌های موجود در خرما شامل: ویتامین های B1 ،B2 ، A، بیوتین، اسید فولیک و ویتامینC است.
اما باید بدانید که مصرف زیاد هر ماده غذایی حتی شیر می‌تواند چاق کننده باشد برای لاغر شدن باید کالری کمتری از غذاها دریافت کنید.
فرآوری: معصومه آیت اللهی
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
سلامت
گروه اینترنتی نیک صالحی
دکتر سیدضیاءالدین مظهری- فارسیکا
صدای سلامت- فرناز زرساز مشاور تغذیه و رژیم درمانی
سلامت نیوز
اگر می‌خواهید با کارشناسان تغذیه‌ی سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
مطالب مرتبط:
باورهای غلط درباره شیر و لبنیات
آشنایی با خواص شیر و انواع فرآورده‌های حاصل از آن
