نگرانی غرب از انتخاب امیرنایف
در حالی که پیش بینی می‌شد ظرف یکی دور روز ولیعهد جدید عربستان که بسیاری پیش بینی می‌کنند، امیر نایف باشد، معرفی شود، اما تا کنون این امر محقق نشده است. برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که اختلاف‌های سنگینی در درون هیئت حاکمه بروز کرده که این موضوع انتخاب ولیعهد را به چالش می‌کشد.
در حالی که پیش بینی می‌شد ظرف یکی دور روز ولیعهد جدید عربستان که بسیاری پیش بینی می‌کنند، امیر نایف باشد، معرفی شود، اما تا کنون این امر محقق نشده است. برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که اختلاف‌های سنگینی در درون هیئت حاکمه بروز کرده که این موضوع انتخاب ولیعهد را به چالش می‌کشد. این در حالی است که سه شنبه 25 اکتبر نماز میت و مراسم تدفین سلطان بن عبدالعزیز، ولیعهد سابق برگزار خواهد شد و گفته می‌شود احتمالا شماری از شاهزادگان عربستانی در اعتراض به روند تعیین ولیعهد در آن حاضر نشوند. مساله ای که نشان از اوج گیری اختلاف‌ها بر سر انتخاب جانشینی ملک عبدالله، پادشاه عربستان دارد.
روزنامه السفیر چاپ لبنان در یادداشتی به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: هنوز مشخص نیست که چه کسی قرار است جانشین ملک عبدالله شود. اگر حقایق موجود بر سر انتخاب ولیعهد را دریابیم، آن گاه متوجه می‌شویم که چرا انتخاب جانشین عبدالله این قدر مهم است که امریکایی‌ها از درگذشت سلطان بن عبدالعزیز ابراز تاسف می‌کنند و جو بایدن، معاون رئیس جمهوری امریکا را به اسم دادن تسلیت به خانواده سلطنتی و شرکت در مراسم تدفین به عربستان می‌فرستند. به ویژه که منطقه عربی در تکاپوی تحرکات مردمی‌است و هر لحظه بیم آن می‌رود که این تحرکات به عربستان نیز برسد.
در چنین فضایی که سلطان از دنیا رفته است، امریکایی‌ها از این که قدرت به فردی محافظه کار بیفتد به شدت نگرانند. آنها از انتخاب امیر نایف نگرانند چرا که او را فردی محافظه کار در عرصه سیاسی عربستان می‌دانند.
در ادامه این یادداشت آمده است: این درست است که ولیعهد سابق به دلیل وخامت بیماری اش دیگر توانایی قبول مسئولیت نداشت و در این اواخر زمان‌های طولانی ای را برای درمان در خارج سپری می‌کرد اما آن چه روشن است این است که با مرگ وی کشمکش بر سر تعیین جانشین او عیان شده است و این در سایه بیماری شدیدی که ملک عبدالله پادشاه عربستان که خود 87 سال دارد، دست به گریبان است بر اوضاع داخلی عربستان به شدت تاثیر می‌گذارد. به ویژه این که پرونده‌های مهمی‌هم چون یمن و بحرین همچنان روی میز حکام عربستان قرار دارد و این کش مکش قدرت می‌تواند در اداره این دو پرونده توسط عربستان سعودی تاثیر بگذارد. به همین دلیل است که در این کش و قوس نام امیر نایف به عنوان ولیعهد آینده عربستان بر زبان‌ها افتاده است.
در ادامه این یادداشت آمده است: سلطان بن عبدالعزیز در زمانی که ولیعهد بود و هم زمان وزیر دفاع نیز بود، مسئولیت‌های سنگینی را بر عهده داشت. از جمله در گسترش روابط عربستان با غرب به ویژه ایالات متحده امریکا بسیار تلاش کرد و در خرید سلاح‌های پیشرفته از کشورهای مختلف جهان به ویژه امریکا نقشی عمده داشت. نقش موثر او در گسترش این روابط باعث شد تا پس از حوادث 11 سپتامبر به رغم این که امریکایی‌ها از عربستانی‌ها بر سر حمایتشان از شبه نظامیان وابسته به القاعده و جریان‌های سلفی به شدت دلگیر بودند اما روابط استراتژیکشان را با عربستان همچنان حفظ کنند. از این رو بسیاری او را فردی محوری در هیئت حاکمه عربستان توصیف می‌کنند.
خدر این جا نویسنده به نگرانی‌های غربی‌ها به امیر نایف اشاره می‌کند و می‌نویسد: در چنین فضایی که سلطان از دنیا رفته است، امریکایی‌ها از این که قدرت به فردی محافظه کار بیفتد به شدت نگرانند. آنها از انتخاب امیر نایف نگرانند چرا که او را فردی محافظه کار در عرصه سیاسی عربستان می‌دانند. اگر چه امیر نایف نقشی فعال چه در داخل و چه در خارج عربستان در مبارزه با القاعده داشت اما بسیاری او را محافظه کاری می‌دانند که چهره پراگماتیک دارد و همواره تلاش کرده که در خدمت پادشاه و ولیعهد باشد. دیپلمات‌های غربی می‌گویند که او نقشی به سزا در پناهندگی زین العابدین به علی در عربستان داشته است. همچنین از کسانی بوده است که به شدت از اعزام نیروی نظامی‌به بحرین حمایت می‌کرده و بر سرکوب تظاهرات شیعیان در این کشور همسایه عربستان تاثیر مستقیم داشته است. آنها کمی‌که به گذشته رجوع می‌کنند، می‌بینند که وی صحبت‌های تندی بر زبان رانده که انتخابش به عنوان جانشین عبدالله باعث نگرانی آنها می‌شود. وی یک بار در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته بود، فایده ای در انتخاب اعضای مجلس شورا که 150 عضو دارد و پادشاه آنها را انتخاب می‌کند، نمی‌بیند. او حضور زنان در این شورا را نیز به شدت رد می‌کند. همواره نیز از فعالیت نیروهای امر به معروف و نهی از منکر که در عربستان چهره منفوری دارند و به بدرفتاری و سوء استفاده از قدرت مشهورند، دفاع کرده است.
نویسنده این یادداشت در ادامه به اظهارات سفیر سابق امریکا در عربستان اشاره می‌کند و می‌نویسد: روبرت گوردون، سفیر سابق امریکا در عربستان ضمن تایید همه این نگرانی‌ها می‌گوید: «با تمام این احوال اگر نایف به پادشاهی برسد به سمت یک نظام توافقی حرکت خواهد کرد و این بدان معنا است که اصلاحات اقتصادی و اجتماعی جزئی که ملک عبدالله آغاز کرده است را ادامه خواهد داد. این را در نظر بگیرید که ملک عبدالله نیز قبل از این که پادشاه شود همین گونه رفتار می‌کرد، تلاش داشت که خود را آدمی‌مذهبی جلوه دهد و وابسته به غرب نباشد اما بعدا نشان داد که او یک اصلاح طلب است.»
هنوز مشخص نیست که چه کسی قرار است جانشین ملک عبدالله شود. اگر حقایق موجود بر سر انتخاب ولیعهد را دریابیم، آن گاه متوجه می‌شویم که چرا انتخاب جانشین عبدالله این قدر مهم است که امریکایی‌ها از درگذشت سلطان بن عبدالعزیز ابراز تاسف می‌کنند
در پایان این یادداشت آمده است: با تمام این احوال عملکرد هیئتی که ملک عبدالله در سال 2006 تعیین کرد نیز نقشی به سزا در آینده و ثبات عربستان دارد. در گذشته پادشاه به طور سری توافق می‌کرد که چه کسی جانشین او شود ولی در نظام جدیدی که ملک عبدالله تاسیس کرده است، ولیعهد جدید باید به شورای بیعت معرفی شود و این شورا با نامزد ملک عبدالله برای این سمت موافقت کند. بر اساس رسم به جا مانده از دوران ملک عبدالعزیز، عبدالله باید از میان امیر نایف و امیر سلمان، امیر ریاض که فرزندان ملک عبدالعزیز هستند یکی را به شورای بیعت معرفی کند. اگرچه شانس امیر نایف بیش از همه است ولی در سایه اختلافات به وجود آمده شانس امیر سلمان نیز کم نیست.
منبع: دیپلماسی ایرانی
