این بازی ،جدی است!!

از دنیای بچه های دیروز تا عصر متنوع و پویای امروز زمانی گذشته است و بازی ها نیز همانند جنبه های دیگر زندگی دچار تغییرات و تحولات خاصی شده اند. گرچه شیوه ها و اسباب بازی ها تغییر یافته اند بازی همچنان ضرورت دوران کودکی است. بازی کردن نیازی اساسی برای کودکان است. مدت هاست که نقش مهم بازی در کار آموزش کودکان مورد توجه قرار گرفته و به اهمیت آن در رشد، پیشرفت و یادگیری کودکان توجه شده است. کودکان هنگام بازی شکل می گیرند و می توانند مهارت های جدیدی را در حد تسلط بیاموزند. مفاهیمی که در بازی کودکان نهفته است بسیار فراتر از مفهوم واژه هایی چون تفریح و سرگرمی اند. اغلب اوقات والدین بازی را اتلاف وقت تلقی می کنند و از کودک می خواهند که به فعالیت های دیگر بپردازد. بدیهی است که این گونه والدین کودکان خود را از موقعیت های یادگیری بسیاری که برای رشد همه جانبه شخصیت آنها ضروری است محروم می کنند.

به گفته رابرت وایت: ساعت زیادی را که کودکان صرف بازی می کنند نمی توان به هیچ وجه تلف شده تلقی نمود. بازی ممکن است شادی بخش باشد  ولی در دوران کودکی یک کا جدی است. بدون تردید بازی بهترین شکل فعالیت طبیعی هر کودک محسوب می شود. بخش های خاصی از کروتکس مغز که مخصوص تفکر آگاهانه و تصمیم گیری است تنها با بازی کردن به تکامل می رسد.

اما متاسفانه در حال حاضر مهم ترین نگرانی پدر و مادر تهیه نیازهایی مانند پوشاک مدرسه و غذای فرزندان است و چندان گذراندن زمان و بازی کردن با آن ها را جدی نمی گیرند. امروزه به دلیل تغییر شرایط زندگی اکثر والدین از زمان بازی کودکان کاسته و ترجیح می دهند فرزندشان مدت زمان بیشتری را به مطالعه و انجام فعالیت های درسی بپردازد. بسیاری از پدر و مادرها از اینکه به فرزندشان اجازه بازی و دویدن در فضای باز را بدهند می ترسند و معتقدند شاید در طول بازی به فرزندشان آسیبی برسد. اما روان شناسان باور دارند همین زمین خوردن ها و دعوا با دیگر کودکان نییز بدون شک به کودک مهارت های بسیاری می آموزد. بازی راهی است که کودکان بوسیله آن امور را می آموزند و راه زندگی کردن در دنیای معانی و ارزش های بزرگسالان را فرا می گیرند. اکثر روان شناسان معتقدند بازی کردن فواید بسیاری دارد که اثرات واقعی آن در دوران بزرگسالی نمایان می شود. رسول گرامی اسلام (ص) وجود حالت فعال و جوشش را در طفل خردسال، نمایانگر فزونی خرد و اندیشه او در بزرگسالی دانسته و می فرماید: شیطنت و لجاج و ستیزه جویی کودک، در دوران خردسالی، نمایانگر فزونی عقل و اندیشه او در بزرگسالی است. اما کودکانی که به میزان کافی بازی نمی کنند از این مساله آسیب می بینند.

بازی کردن فواید بیشماری دارد که از جمله آن عبارتند از..

** وقتی کودکان از چیزی بالا می روند، می چرخند، به هوا می پرند و یا می دوند بدن آن ها قوی تر، انعطاف پذیر تر و هماهنگ تر می شود. بازی نه تنها برای اندام های گوناگون بدن، پرورش عضلات و صرف انرژی که عدم مصرف آن حساسیت و عصبانیت را در پی دارد ضروری است. معمولاً کودکان سالم از نیروی زیادی برخوردارند که آن را در بازی مصرف می کنند. اگر نیروی اضافی کودک مصرف نشود و به حالت سرکوب شده در جسم کودک ذخیره شود در وی نا آرامی، عصبانیت، بدخلقی و پرخاشگری ایجاد می کنند.

** کودکان در خلال بازی به کشف محیط اطراف خود می پردازند و از طریق بازی نخستین گام ها را برای اجتماعی شدن برمی دارند. آنها یاد می گیرند که چگونه با همسالان خود همراهی کنند و همچنین تقسیم لحظات خوب با دیگران را نیز می آموزند.

بازی های دوران کودکی یک زندگی اجتماعی موفق را برای انسان رقم می زند. کودک بدون بازی به خصوص بازی با کودکان دیگر خودخواه، خودبین و خودرای می شود. او از طریق بازی شیوه برقراری روابط اجتماعی با بیگانگان و حل مسایل و مشکلات ناشی از آن را فرا می گیرد. کودکی که تجربه بازی در محیط های اجتماعی و با گروه همسالان را دارد در آینده به فردی مبدل می شود که قادر است مشکلات غیر قابل پیش بینی زندگی را به خوبی مدیریت کند.

** بسیاری از مواقع هنگام بازی کردن با کودکان شما می توانید به مشکلات روحی که ممکن است فرزندانتان با آن روبرو باشند پی ببرید. به طور کلی از طریق بازی است که به نکات مثبت و منفی شخصیت کودکان پی برده و در جهت رفع و اصلاح مشکلات آن ها اقدام کرد.معمولا! بچه ها هنگام بازی کردن اعتراضات و نارضایتی های خود را از پدر و مادر و اطرافیان بروز می دهندو و آنها را با این شیوه بیان می کنند.

** بازی کردن با کودکان سبب می شود تا حد زیادی فاصله شما با آن ها کاهش پیدا کند. با آن ها صمیمی تر شوید و به روحیات و خلقیات فرزندان خود پی ببرید. با همبازی شدن با کودکان راه دوستی ها را باز کرده و راه پنهان کاری های دوره نوجوانی را ببندید.

و در آخر اینکه اجازه دهید بچه ها بچگی کنند. کنجکاوی، تخیل و خلاقیت مانند ماهیچه هستند. اگر از این مهارت ها استفاده نکنید ضعیف شده و کم کم از کار می افتند.

منابع:

1-روان شناسی بازی- دکتر محمد علی احمدوند

2- ماهنامه کودک – شماره 42- فاطمه رها ملک زهتاب- کارشناس ارشد روانشناسی کودکان استثنایی- شماره 72

3- جام جم- سحر کمالی نفر

4. (آتوسا نجفی)  مجله موفقیت – شماره  219Mind

مطالب مرتبط :

آزمایشگاه هوش سازی

وقت بازی است

انواع بازی کودکان

ارزش بازی کودکان

بازی های كودكانه را بازی نگیرید