تبیان، دستیار زندگی
آیا تا کنون در چند وقت اخیر ستاره پر نوری که ابتدای شب در قسمت شرق آسمان طلوع می کند را دیده اید؟ اگر در طول شب مسیر آن را نیز پی گیری کرده باشید متوجه می شوید که انگار از شرق به سمت غرب در حال حرکت است به صورتی که در اوایل صبح در غرب آسمان غروب...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

جرم نورانی این شب های آسمان


آیا تا کنون در چند وقت اخیر ستاره پر نوری که ابتدای شب در قسمت شرق آسمان طلوع می کند را دیده اید؟ اگر در طول شب مسیر آن را نیز پی گیری کرده باشید متوجه می شوید که انگار از شرق به سمت غرب در حال حرکت است به صورتی که در اوایل صبح در غرب آسمان غروب خواهد کرد. این ستاره درخشان در واقع ستاره نیست! بلکه سیاه مشتری است که در آسمان شب مشغول خودنمایی است. مشتری این شب ها پرنورترین جرمی است که در آسمان دیده می شود.

جرم نورانی این شب های آسمان

در هفته آینده مشتری در وضعییت مقابله قرار خواهد گرفت. مقابله مشتری بدین معناست که این غول منظومه شمسی از دید ناظر زمینی درست در خلاف جهت خورشید قرار گرفته است. در وضعییت مقابله قرار گرفتن این سیاره، باعث می شود مشتری و زمین در مدارهای خود به یکی از نزدیکترین حالت هایشان نسبت به یکدیگر قرار بگیرند. به طور کلی در مقابله قرار گرقتن هر سیاره ای باعث می شود آن سیاره ( تا حدی) پرنورتر دیده شود. البته این پرنور شدن به این معنی نیست که نور سیاره تغییر بسیاری می کند اما با استفاده از ابزارآلات رصدی این تغییر نور محسوس تر است. مقابه مشتری به طور دقیق در روز 7 ام آبان ماه رخ می دهد.

مشتری چند ماهی است که در آسمان حکمفرمانی می کند و چه قبل از زمان مقابله و چه بعد از آن همچنان تا مدت ها نور خیره کننده اش در آسمان تلالو خواهد داشت. بهتر است تا می توانید از این منظره لذت ببرید زیرا این نزدیک ترین مقابله ایست که تا سال 2022 برای مشتری رخ خواهد داد!

در هفته آینده مشتری در وضعییت مقابله قرار خواهد گرفت. مقابله مشتری بدین معناست که این غول منظومه شمسی از دید ناظر زمینی درست در خلاف جهت خورشید قرار گرفته است. در وضعییت مقابله قرار گرفتن این سیاره، باعث می شود مشتری و زمین در مدارهای خود به یکی از نزدیکترین حالت هایشان نسبت به یکدیگر قرار بگیرند

با چشم غیر مسلح به راحتی می توانید مشتری را در آسمان تشخیص دهید. جرمی نورانی و ستاره مانند که رنگ آن زرد مایل به سفید است و پرنورتر از هر چیزی در آسمان می درخشد. البته از درون یک دروبین دوچشمی یا یک تلسکوپ کوچک چیزهایی بیشتری پیرامون این سیاره گازی مشاهده خواهید کرد از جمله 4 قمر گالیله ای این سیاره. کالیستو، گانیمید، اروپا و ایو 4 قمر سیاره مشتری هستند که در حدود 400 سال پیش توسط گالیلئو گالیله برای اولین بار رصد و کشف شدند. رصدی که توانست مسیر علم نجوم را تغییر دهد.

کالیستو بیرونی ترین قمر مشتری در بین اقمار گالیله ایست که دارای سطحی پرگودال با قدمتی طولانی است. به لحاظ اندازه کالیستو دومین قمر بزرگ مشتری به حساب می آید. کالیستو در حدود 99 درصد قطر عطارد را دارد اما تنها یک سوم آن جرم دارد.

callisto

گانیمید بزرگترین قمر گالیله ای مشتری و البته بزرگترین قمر در منظومه شمسی است به طوری که قطری بیشتر از سیاره عطارد دارد. سطح عجیب و غریب آن از دو قسمت عمده تشکیل شده است: مناطق پرگودال و تاریک و مناطق به نسبت جوان تر. گانیمید تنها قمر در منظومه شمسی است که دارای مگنتوسفر است.

ganymed

اروپا دومین قمر نزدیک به مشتری و کوچک ترین آن هاست. اروپا دارای یکی از مسطح ترین و جوان ترین سطح ها در میان اجرام منظومه شمسی است که به طور کامل با یخ پوشیده شده است. اروپا شبیه به یک دنیای آبی است که در زیر سطح یخی آن، اقیانوسی از آب هسته اش را دربرگرفته است. اروپا یکی از مکان هایی است که دانشمندان به کنکاش آن جهت یافتن محلی برای اقامت انسان در آینده امیدوارند.

europa

ایو نزدیکتر قمر به سیاره مشتری است که به لحاظ اندازه در جایگاه سوم قرار دارد. از لحاظ زمین شناختی ایو یکی از فعال ترین اقمار منظومه شمسی است که بیش از 400 آتش فشان فعال دارد و سطح آن به طور مداوم در حال تغییر است.

وقتی با ابزار رصدی مجهز ، به مشتری نگاه کنید می توانید مخفی شدن هر کدام از این اقمار در پشت مشتری یا سایه آن ها بر روی سیاره را نیز رصد کنید. با توجه به دوره تناوب چرخش این اقمار به دور مشتری، حالت های مختلفی برای این 4 قمر در کنار غول منظومه شمسی به وجود می آید که رصد و ثبت آن ها یکی از علایق منجمان آماتور است.

جرم نورانی این شب های آسمان

هنگامی که امشب با چشمانتان به مشتری خیری می شوید یا آن را از درون یک تلسکوپ یا دوربین دوچشمی مشاهده می کنید به این بیندیشید که در حال نظاره مدل ساده شده منظومه شمسی هستید!

م.ح.اربابی فر

بخش دانش و زندگی تبیان


منبع:

universetoday