«وضعیت سفید» کم‌نظیر است

جبار آذین از منتقدان پیشکسوت سینمای ایران در گفت‌وگو با شبکه ایران، با تاکید بر فیلمنامه خوب، فضاسازی مناسب،، کارگردانی و بازی‌های بسیار خوب بازیگران، «وضعیت سفید» را در سریال‌سازی تاریخی اجتماعی معاصر یک امتیاز و قدم به جلو می‌داند. این منتقد سینما معتقد است کم‌کاری در باره انعکاس تاریخی قضایا و کم کاری در پرداختن به قشرهای مختلف اجتماعی از جمله نقاط ضعف این سریال است. بخش‌هایی از گفته های آذین را در ادامه می خوانید:

«وضعیت سفید» در نوع خود کم‌نظیر است

حمید نعمت‌الله پرونده مقبولی در سینما و تلویزیون دارد و به عبارتی از فیلمسازان خوش آتیه کشور است. «وضعیت سفید» به لحاظ موضوع و مضامین گسترده‌ای که دارد در نوع خود کم‌نظیر است و مجموعه‌ای تاریخی اجتماعی محسوب می‌شود که به بررسی بخشی از تاریخ و اجتماع نظر دارد. دو مقطع حساس و پرشور در لابه‌لای حوادث، اعمال و گفتار شخصیت‌های قصه قابل مشاهده است. تا جایی که شرایط اجازه می‌دهد «وضعیت سفید» نگاهی به آغاز جنگ و دوران پرشور دفاع مقدس داشته است. همچنین این مجموعه نیم نگاهی داشته است به سال‌های آغازین پس از انقلاب که دوران گذار از شرایط فرهنگی و اجتماعی به شرایط جدید و پس از انقلاب است. اما این موضوعات مهم در حد نگاه و نیم نگاه باقی مانده است که نویسنده و کارگردان در مسیر واگویه کردن قصه‌ها به آن اشاره کرده‌اند که به اعتقاد من به تحلیل بیشتری نیاز داشت.

قشرهای اجتماعی که مغفول مانده است

«وضعیت سفید» مجموعه‌ای پر شخصیت است که برخی از آنها ارتباط فامیلی دارند و بخشی دیگر ارتباط اجتماعی. این مجموعه همچنین به دو دسته از آدم‌ها توجه کرده است؛ یک دسته جنگ‌زده‌ها و دسته دیگر جنگ‌گریزها. و در این میان جنگ‌گریزها مرکزیت قصه را تشکیل می‌دهند. طبیعی است که به خاطر موقعیت تاریخی اجتماعی این مقطع همه آحاد جامعه به جنگ زده و جنگ گریز محدود نمی‌شود و قشرهای دیگری هم وجود دارد که به آنها اشاره نشده و به بعضی کمتر اشاره شده است مثل رزمندگان در جبهه‌ها، سایر قشرهای اجتماعی مثل سیاسیون، کارمندان، معلم‌ها و...به هر حال قرار است سریال بازتاب دهنده بخشی از تاریخ اجتماعی ما باشد که جا داشت نیم‌نگاهی به آنها داشته باشد.

بازگو کردن ویژگی‌ها و قصه تیپ جنگ گریزها

نعمت‌الله بیشترین تلاش و سعی‌اش را معطوف به بازگو کردن ویژگی‌ها و قصه تیپ جنگ گریز‌ها کرده است آن هم نه همه‌شان بلکه بخشی از آنها که به نوعی جزو افراد مرفه هستند و ارتباط فامیلی دارند. عمده مسائلی هم که در ارتباط با این شخصیت‌ها مطرح می‌شود مسائل شخصی و خانوادگی است و حتی مسائل عشقی که در بین برخی شخصیت‌ها در سریال وجود دارد باز هم در همین چارچوب قابل ارزیابی است.مسائلی که برای این آدم‌ها مطرح می‌شود فقط مختص این شرایط اجتماعی نیست و در هر موقعیت دیگری هم آدم‌های مرفه همین شرایط را می‌توانستند داشته باشند؛ یعنی اختلاف‌ها، رفاه طلبی‌ها و یا حتی مسائل عشقی که اتفاق می‌افتد ویژه این شرایط نیست.

پررنگی فرهنگ قبل از انقلاب

نکته مهم دیگر پررنگی فرهنگ قبل از انقلاب است که در قالب شخصیت‌ها و دیالوگ‌ها مطرح می‌شود و به جای اینکه شرایط اجتماعی را درک کنیم و با ارزش‌هایی که در جامعه جایگزین می‌شود آشنا شویم، رفتارهای فرهنگ قبل از انقلاب را مشاهده می‌کنیم.با وجود این‌که «وضعیت سفید» فیلمنامه جمع و جور خوبی دارد، شخصیت‌های خوب پرداخته شده و ملموسند و ماجراهایی که نقل می‌شود با سابقه تاریخی جامعه ما بیگانه نیست اما وقتی به طور اخص وارد ماجراها می‌شود از شرایط تاریخی فاصله می‌گیرد یعنی صرفا به مسائل خاص خانوادگی این افراد می‌پردازد.

افرادی که به دنبال وضعیت سفیدند

«وضعیت سفید» گرچه بازگو کننده بخشی از جامعه ماست اما به خاطر پررنگی شخصیت‌ها و قصه‌های متعلق به تیپ جنگ‌گریزها و بخصوص افراد مرفه بیشتر وصف حال این افراد است؛ افرادی که به دنبال وضعیت سفیدند و وضعیت قرمز برای آنها وجود ندارد. جا داشت که ارتباط این آدم‌ها با مسائل پشت جبهه  که برای ارزش‌ها فعالیت می‌کنند و همینطور کسانی که در جبهه‌ها مدافع ارزشها هستند ارتباط پویاتری برقرار می‌شد تا مجموعه جذاب‌تر شود.

«وضعیت سفید» در نوع خود کم‌نظیر است

جدا از کم‌کاری که در باره انعکاس تاریخی قضایا و کم کاری در پرداختن به قشرهای مختلف اجتماعی،«وضعیت سفید» در مجموع در نوع خود کم‌نظیر است و نعمت‌الله موفق شده یک کار دیدنی ارائه دهد که در سریال‌سازی تاریخی اجتماعی معاصر امتیاز و یک قدم به جلو است.

بازی خوب بازیگران

«وضعیت سفید» یک امتیاز چشمگیر دیگر دارد و آن هم بازی گرفتن از عده‌ای نابازیگر است. در این مجموعه گرچه بازیگران شناخته شده و ناشناس در کنار هم قرار گرفتند ولی نعمت‌الله از آنها بازی خوبی گرفته که امتیاز بزرگی محسوب می‌شود.