تبیان، دستیار زندگی
...فرمودند: «قرآن بخوانید تا این مشکل حل شود»، آن شخص گفت: «مدتهاست که لای قرآن را باز نکرده ام!»
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

راه حلی برای مشکلات

امام ره
...فرمودند: «قرآن بخوانید تا این مشکل حل شود»، آن شخص گفت: «مدتهاست که لای قرآن را باز نکرده ام!»

بسم الله الرحمن الرحیم

از دیر باز حوزه هاى علمیه دردمند این امر زخم بوده است که مورد اتهام دوری از قرآن می باشد. اگرچه عامه نیز تنها در بهره ورى از ظاهر قرآن مانند قرائت، حفظ و پاره اى از مسائل علوم قرآن چندگامى جلوتر بوده اند.

بنیان گذار جمهوری اسلامی و دیگر مصلحان دینى بارها از این درد یاد كرده اند:

«قرآن مهجور گردیده است… آن كتاب زندگى و كمال و جمال، در حجابهاى خود ساخته ما پنهان شده است و این گنجینه اسرار آفرینش، در دل خروارها خاكِ كج فكریهاى ما دفن و پنهان گردیده است و زبان انس و هدایت و زندگى و فلسفه زندگى ساز او به زبان وحشت ومرگ و قبر تنزل كرده است.» (1)

«در قرآن همه چیز است لكن مع الأسف ما استفاده از آن نكرده ایم و مسلمین مهجورش كردند؛ یعنى استفاده اى كه باید از آن بكنند نكردند. باید مردم را توجه داد.» (2)

این در حالی است که عارفان و سالکان راه حقیقت، هم خود با قرآن انس داشتند و هم دیگران را به آن ترغیب می نمودند:

به عنوان نمونه مرحوم آیت الله سید عبد الکریم کشمیری می‌فرمودند:

«من در زمانی که نجف اشرف بودم، هر سه روز یک ختم قرآن می‌کردم»

در حل مشکل افراد، بسیار شنیده شد که ایشان به بعضی سوره‌ها و آیات قرآنی حواله می‌دادند و در موارد استخاره، زیاد دیده شد که با آیات جواب می‌دادند. (3)

یکی از اهل دانش که با خانواده‌اش مشکلی داشت، نزد آیت الله کشمیری آمد و راه حلی می‌خواست، فرمودند:

«قرآن بخوانید تا این مشکل حل شود.»

آن شخص گفت:

«مدتهاست که لای قرآن را باز نکرده ام!!» (4)

استاد کشمیری زمانی برای ترغیب به خواندن قرآن می‌فرمود:

«مرحوم شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی تا چهار سال در مشهد هر شبی تا به صبح قرآن ختم می‌کرد و به امام رضا علیه السلام هدیه می‌کرد، تا به آن مقامات رسید.» (5)

از شاگردان مرحوم آیت الله شیخ مجتبی لنکرانی استاد حوزه علمیه نجف (استاد بعضی درس‌های سطح آیت الله کشمیری) نقل شده که ایشان اواخر عمر قرآن بسیار می‌خواند، و گاهی می‌فرمودند:

«کاش به جای تدریس بعضی کتاب‌ها در جوانی، قرآن می‌خواندم!»

تا اینکه روزی از آیت الله کشمیری نیز مانند همین کلام شنیده شد!! (6)

وقتی می بینیم که عارفانی چنین مأنوس با کلام خدا، حسرت انس بیشتر را خورده اند، جای درنگ است که چرا قرآن در حوزه های علمی به حاشیه رانده شده است؛ مبادا مشمول گفته امام خمینى باشیم که:

«وا أسفا اگر درسراى آخرت این (ثقل اكبر) مهجور و مظلوم بر رسول خدا وارد شود و ما نیز در شمار آن قوم و مردمانى كه پیامبر(صلوات الله علیه و آله) از ایشان نزد خدا زبان به شكوه مى گشاید و مى گوید: یا ربّ انّ قومى إتّخذوا هذا القرآن مهجوراً (7)»

شمارى از مفسران مانند علامه طباطبایى (8) و نیز امام خمینی (9) بر این نظرند این آیه شریفه درباره قیامت و مراد از «قوم» تمامى امّت است.

آنان كه با كژ فكرى سهل انگارى و یا حق پوشى رهنمود هاى وحیانى را نادیده گرفته و به فراموشى سپرده اند یا در عرصه تفكر و دین شناسى و راه و رسمهاى زندگیِ دینى معرفت اصیل قرآنى را رها كرده و به معرفتهاى حاشیه اى و گمان آور خرسند گشته اند.

در پایان، با گزیده های از بیانات مقام معظم رهبری، این نوشتار را به پایان می بریم:

1.      واقعیت تلخ این است كه قرآن هنور در جامعه ما یك امر عمومی نشده است، همه به قرآن عشق می‏ورزند و احترام می‏كنند، اما عده كمی همواره آن را تلاوت و عده كمتری در آن تدبر می‏كنند. (10)

2.      این انزوای قرآن در حوزه‏های علمیه و عدم انس ما با قرآن برای ما خیلی مشكلات درست كرده است و بعد از این هم درست خواهد كرد و به ما تنگ‏نظری خواهد داد. من یك وقت در سال‏های قبل از انقلاب در مشهد در درس تفسیر به طلبه‏ها می‏گفتم كه ما از اول «بدان ایدك الله» تا زمانی كه ورقه اجتهادمان را می‏گیریم، حتی یكبار به قرآن مراجعه نكنیم؛ یعنی وضع درسی ما این طور است كه اگر طلبه‏ای از ابتدا حتی یكبار به قرآن مراجعه نكند می‏تواند همین رشته ما را از اول تا آخر سیر كند و مجتهد بشود! چرا؟ چون درس ما اصلاً از قرآن عبور نمی‏كند. متأسفانه حال هم كه نگاه می‏كنم می‏بینیم همان طور است...قرآن در حوزه‏های ما منزوی است. (11)

3.      ما باید رابطه‏مان را با قران روز به روز مستحكم‏تر كنیم. در خانه‏ها قرآن بخوانیم...چنانچه مختصر فراغتی پیدا می‏كنید خودتان را به قرآن وصل كنید هر روز مقداری قرآن بخوانید و آنرا فرا بگیرید. (12)

4.      هر كدام از شما یك نسخه قرآن در جیب بغلتان داشته باشید، اگر در جایی منتظر كاری می‏ایستید و فراغتی پیدا می‏كنید، یك دقیقه، دو دقیقه، پنج دقیقه، نیم ساعت، قرآن را باز كنید و به تلاوت آن مشغول شوید، تا با این كتاب انس پیدا كنید. تعدادی كه این طور عمل كرده بودند، هر چند بسیار اندك بودند لیكن احساس می‏كردم كه این‏ها با این كه غالباً هم عربی نمی‏دانستند، اما از لحاظ فهم معارف اسلامی از دیگران برجسته‏تر بودند و به طور ممتازی با آنها تفاوت داشتند. (13)


پی نوشت ها:

(1)  صحیفه نور، ج20، ص229

(2)  همان، ج1، ص88

(3)  سایت صالحین

(4)  همان

(5)  همان

(6)  همان

(7)  سوره فرقان، آیه 30

(8)  المیزان فى تفسیر القرآن، ج15، ص205

(9)  پرواز در ملكوت، ج2، ص113؛ صحیفه نور، ج15، ص56

(10) حدیث ولایت، ج2، ص218

(11) همان، ج8، ص64

(12) همان، ج9، ص275

(13)همان، ج9، ص200

تهیه و فرآوری: رهنما، گروه حوزه علمیه