مستحبات قرائت قرآن
قرائت قرآن کریم در هر حال پسندیده است. پیامبر گرامی(صلی الله علیه و آله) فرمود: «بر تو باد که در هر حال و موقعیتی که هستی، قرآن را تلاوت نمایی.»[1]
برای بهرهمند شدن از فیض الهی و استفاده بهتر از سفره گسترده و پرنعمت قرآن، حضرات معصومین(علیهم السلام) به ما سفارشهایی نمودهاند که از آنها به آداب تلاوت قرآن یاد میکنیم. به چند مورد از آنها چنانکه علمای ما هم چون فیض کاشانی در المحجة البیضا و مولی احمد نراقی در معراجالسعاده و دیگران یادآور شدهاند اشاره میکنیم.[2]
الف) مسواک زدن;[3]
ب) وضو و طهارت داشتن;[4]
ج) پناه بردن به خداوند پیش از قرائت قرآن. قرآن کریم میفرماید: «وقتی قرآن میخوانی، از[ شرّ] شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر».[5]
د) قرائت از روی قرآن; پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمود: «قرائت قرآن از روی مصحف، بهترین اعمال امّت من است»[6]
ه) قرائت قرآن با صدای خوش; خاتم پیامبران(صلی الله علیه وآله) فرمود: «هر چیزی زیوری دارد و زیور قرآن، صوت نیکو است.» [7]
و) قرائت قرآن همراه با خشوع; قرآن میفرماید: «آیا وقت آن نرسیده است که دلهای مؤمنان در برابر ذکر خدا و آن چه از حق نازل شده، خاشع گردد؟»[8]
ز) قرائت همراه با حزن و اندوه; پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: «به راستی قرآن همراه با حزن نازل شده است; بنابراین، هنگامی که قرآن میخوانید گریه کنید و اگر گریه نکردید، حالت گریه به خود بگیرید.»[9]
ح) تلاوت قرآن، همراه با ترتیل; قرآن میفرماید: (ورَتِّلِ القُرءانَ تَرتیلا); قرآن را با دقّت و تأنّی بخوان.[10]
ط) تدبر; یعنی قاری قرآن تنها به خواندن الفاظ بدون توجه به معانی آن، اکتفا نکند و همراه با قرائت آن در معانی قرآن اندیشه کند و از آیاتش پند گیرد; چنانکه امیر مؤمنان علی(علیه السلام) در وصف پرهیزکاران میفرماید: «آنان در شب به پا خاسته، قرآن را شمرده شمرده و با تدبّر تلاوت میکنند. جان خویش را با آن محزون میسازند و دوای درد خود را از آن میگیرند. هرگاه به آیهای برسند که در آن تشویق باشد، با علاقه و امید به آن روی میآورند و روح و جانشان با شوق بسیار در آن خیره میشود و آن را همواره نصبالعین خود میسازند و هرگاه به آیهای برخورد کنند که در آن بیم باشد، گوشهای دل خود را برای شنیدن آن باز میکنند و صداهای ناله و برخورد زبانههای آتش در گوششان طنینانداز است.»[11]
آدابی برای مستمعین به قرآن کریمخداوند متعال میفرماید: (وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْءَانُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون); و چون قرآن خوانده شود، بدان گوش فرا دارید و خاموش مانید; امید که بر شما رحمت آید.[12]
از این آیه بر میآید که استماع و سکوت، هنگام شنیدن آیات قرآن کار بسیار شایستهای است و کسانی که سکوت نکنند و گوش فرا ندهند، در مسیر لطف و رحمت الهی قرار ندارند.
چه هنگام قرآن خواندن ثواب بیشتری دارد؟
هر وقت قرآن خوانده شود ثواب دارد، امّا در روایات به خواندن قرآن در صبح و شب بیشتر سفارش شده است.[13]
در میان ماهها، ماه مبارک رمضان، بهار قرآن معرفی شده و مستحب است در آن ماه، فراوان قرائت قرآن شود.[14]
پی نوشت ها :
[1]. وسائل الشیعه، ج4، ص839.
[2]. ر.ک: وسائلالشیعه، ج4، ص823ـ895 و بحارالانوار، ج89 و 92.
[3]. بحارالانوار، ج89، ص213.
[4]. همان، ص210.
[5]. نحل، آیه98.
[6]. بحارالانوار، ج89، ص202.
[7]. الکافی، ج2، ص615.
[8]. حدید، آیه16.
[9]. جامعالأخبار، ص49 و بحارالأنوار، ج92، ص210 و 216.
[10]. مزمل، آیه4.
[11]. نهجالبلاغه، خطبه 193 (همام) ص224.
[12]. اعراف، آیه204.
[13]. وسائلالشیعه، ج4، ص849ـ850.
[14]. همان، ج 11، ص452.
بخش قرآن تبیان
منبع :سایت برنا