عباس دوران در «آخرین پرواز»

ناجی گفت: تولید این فیلم مستند از سال 1388 آغاز شد و پس از گذراندن مراحل تولید و فنی به مدت دو سال، جهت پخش در سالروز شهادت سرلشكر خلبان شهید عباس دوران آماده شده است.

وی با بیان این‌كه این فیلم مستند در ژانر دفاع مقدس تولید شده است، افزود: این مستند سرگذشت یكی از قهرمانان هشت سال مقاومت و پایداری را به تصویر می‌‌كشد؛ مردی كه رهبر معظم انقلاب او را قهرمان ملی ایران نامید.ناجی ادامه داد: این فیلم از سال‌‌های كودكی شهید دوران آغاز و با روایت همرزمانش و بازسازی صحنه‌‌های عملیات هوایی تولید شده است.

وی تصریح كرد: برای اولین بار در ایران از سیستم جلوه‌‌های ویژه پرده سبز در ژانر فیلم‌‌های هوایی استفاده شده است كه بر اساس آن عوامل تولید توانستند صحنه‌‌ها را به صورت مجازی به گونه‌‌ای بازسازی كنند كه به واقعیت نزدیك باشد. ناجی بیان كرد: دو سال كار تصویربرداری در شیراز، تهران، اصفهان و بوشهر (پایگاه ششم شكاری شهید یاسینی) و هشت ماه كار پویانمایی توسط یك تیم شش نفره انجام شد.

كارگردان آخرین پرواز درباره داستان این فیلم مستند ـ داستانی هم گفت: سال 1361 قرار بود كنفرانس سران غیرمتعهدها در بغداد انجام شود، با توجه به این‌كه این كشور در حال جنگ با ایران بود، حفاظت از شهر بغداد اهمیت بسیار زیادی داشت. صدام در یك پیام رادیویی و تلویزیونی شهر بغداد را دومین شهر امن دنیا خواند و این تبلیغات، همراه با نصب موشك‌‌های سام، رولند فرانسوی و استینگر آمریكایی در جای جای حریم هوایی بغداد بود. همچنین پوشش ضدهوایی بسیار مستحكم و قوی نیز از آن پشتیبانی می‌‌كرد. در چنین شرایطی كه حتی یك كبوتر از دید رادارها و موشك‌های رژیم بعث عراق در امان نبود، چند روز مانده به اجلاس سران غیرمتعهدها در بغداد، عملیات بزرگی طراحی شد.

ابتدا 14 فروند هواپیما عهده‌دار انجام عملیات شدند، اما سرانجام تعداد جنگنده‌‌ها به دو فروند كاهش یافت و فرمانده اسكاتران، شهید دوران همراه امیرمنصور كاظمیان و دو خلبان دیگر، داوطلب حمله به بغداد شدند.

این عملیات ساعت پنج و چهل دقیقه بامداد 30 تیرماه 1361 در اولین روز ماه مبارك رمضان انجام شد و پس از ورود دو فروند هواپیما به حریم هوایی بغداد، عباس دوران پالایشگاه الدوره بغداد را بمباران كرد و سپس وارد شهر بغداد شد. با آتش گرفتن موتور هواپیما، امیرمنصور كاظمیان از هواپیما بیرون پرید و عباس دوران كه هیچ‌‌گاه نمی‌‌توانست اسارت را تحمل كند با یك عملیات شهادت‌طلبانه هواپیما را به یكی از ساختمان‌‌های شهر بغداد كوبید. وی ادامه داد: این عملیات باعث شكست سخت تبلیغات بعث عراق شد و در آن زمان تمام خبرگزاری‌‌ها آن را پوشش دادند. از این رو كنفرانس سران غیرمتعهدها در بغداد لغو و به هندوستان منتقل شد.

این بزرگ‌‌ترین عملیات نظامی ـ سیاسی نیروی هوایی ایران بود كه تا پایان جنگ نظیر آن اجرا نگردید. در 30 تیرماه 1361 ساعت شش و چهل دقیقه بامداد عباس دوران به شهادت رسید و درست 20 سال بعد در 30 تیر 1381 ساعت شش و چهل دقیقه بامداد، پیكر او با افتخار از مرز خسروی همراه 570 شهید گلگون كفن وارد ایران شد. حسین ناجی، محمدابراهیم دوران و علی دوران در این فیلم مستند به ایفای نقش پرداخته‌‌اند. در ساخت این فیلم سروان حمیدرضا تندرو (ناظر نظامی)، عبدالرضا رضایی (ناظر تلویزیونی)، صادق هاشمی، مژده شایگان (صدابردار) و خسرو شمشیرگران (گوینده متن) همكاری كرده‌اند.