خطر، در كمین است

مواد مخدر، صنعت خطرناکی است كه نسل جدید را تهدید می كند. چندی است كارشناسان در مورد خطر این مواد هشدار می دهند و جوانان و مسئولین را به آگاهی فرا می خوانند، اما علیرغم همه ی اینها ، سوداگران به كار خود مشغول اند و تلاش و تبلیغات وسیعی برای جذب جوانان به كار گرفته اند.

اگرچه خطر مواد مخدر اعم از سنتی و صنعتی همه كشورها را تهدید می كند، اما كشور ما به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و هم مرزی با بزرگترین تولید كننده مواد مخدر در جهان (افغانستان) از مشكلات بیشتری برخوردار است. قرص های اكستازی  یا به عبارتی قرص های شادی آور، نوع جدیدی از مواد مخدر است كه مسئله شیوع آن در بین جوانان مدتی است موضوع بحث داغ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده است. مسئولین نیروی انتظامی معتقدند: آنچه از این قرص ها كشف شده رقم بالایی نیست و به نظر می رسد كه در قضیه قرص های اكستازی بزرگنمایی می شود. مسئولین مبارزه با مواد مخدر پنهان كاری مصرف كنندگان قرص های اكستازی را علت اصلی نبود آمار دقیق می دانند. اما واقعیت چیست و چگونه می توان به خانواده های نگران در این مورد اطمینان خاطر داد ؟ آیا شیوع قرص های جدید روان گردان هیاهوی مطبوعات و محافل خبری است یا در عمق جامعه مشكلی به وجود آمده كه اگر دیر بجنبیم بخش قابل توجهی از بهترین نیروهای جوان كشور را از بین خواهد برد؟

دبیر كل ستاد مبارزه با مواد مخدر، در زمینه اعتیاد به مواد مخدر صنعتی، نبود آمار دقیق را خاطر نشان می كند و می گوید: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، در سال 80 – 81 تنها در حد مراجعات به اورژانس ها، تعداد مصرف كنندگان مواد مخدر صنعتی را 50 هزار نفر اعلام كرده است.

مشاور رئیس جمهوری همچنین در زمینه آمار اعتیاد دانش آموزان و دانشجویان كشور می گوید: ستاد مبارزه با مواد مخدر برای تعیین دقیق این آمار، شاخص مهم «افراد دستگیر شده و زندان رفته از سال 76 تا نیمه دوم سال 82» را در نظر گرفته كه براساس آن كل سهم مجموعه دانش آموزی و دانشجویی از كل یك میلیون و 400 هزار نفر دستگیری، تنها 1/1 درصد بوده است. بر این اساس آمار اعتیاد در بین دانشجویان و دانش آموزان به ترتیب 3 درصد و 8 درصد بوده است.

به گفته وی، این آمار نشان می دهد كه آمارهای اخیر اعلام شده در زمینه اعتیاد دانش آموزان و دانشجویان بر مبنای نمونه گیری های مقطعی و ناقص در محیطی خاص بوده و این را نمی توان به كل كشور تعمیم داد.

به اعتقاد مشاور رئیس جمهوری، اساساً شیوه دقیق جمع آوری اطلاعات در كشور وجود ندارد و از آنجا كه علیرغم اصلاحات صورت گرفته، هنوز نگاه به معتاد در كشور مجرمانه است، لذا معتادان مخفی مانده و نمی توان آمار دقیقی از آنها به دست آورد.

مدیر كل امور درمان و بازتوانی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز معتقد است: دستگاه های امنیتی خارج از كشور می خواهند ایران را خط ترانزیت مواد مخدر صنعتی معرفی كنند. به گزارش اینترپل از سال 98 به بعد ، كشفیات اكستازی سیر صعودی داشته است. مسیر ترانزیت این مواد از غرب به شرق و از محور ایران است. به اعتقاد كارشناسان ، جوان بودن جمعیت ایران، رشد شهرنشینی و سهل بودن دسترسی و مصرف مواد مخدر صناعی و... از عوامل مهم شیوع مصرف این مواد در كشور است. ستاد مبارزه با مواد مخدر از شناسایی 40 هزار مصرف كننده مواد مخدر صنعتی در كشور خبر می دهد. از سال 1995 تا سال 2000 میزان مصرف اكستازی و آمفتامین ها به ترتیب 70 و 40 درصد رشد داشته است. به عقیده دكتر هاشمی این وضعیت برای نسل آینده بسیار خطرناك است. او می گوید: دستگاه ها نسبت به ورود و مصرف مواد مخدر صنعتی حساسیت زیادی نداشته اند و البته شكل و تنوع این مواد هم در شناسایی آنها دشواری ایجاد می كند.

سایت های خبری اینترنتی چندی پیش خبر دادند كه قرص های اكستازی در رقابت با دیگر مواد مخدر به رتبه دوم رسیده اند. این خبر در وهله اول تعجب كسانی را برانگیخت كه تاكنون می پنداشتند اكستازی ماده مخدر نیست و بر اثر تبلیغات دروغ، این ماده را نشاط آور می دانستند.

اكستازی برای مدت های مدیدی جهت رفع افسردگی های شدید تجویز می شد اما عوارض منفی آن و از جمله تشدید افسردگی باعث شد تا كمتر به آن توجه شود. در سال 1988 پزشكان هلندی اكستازی را ماده مخدر تشخیص دادند.

در اواخر دهه 80 با اوج گیری گرایش جوانان انگلیسی به موسیقی تكنو، مصرف این قرص ها در میان آنان گسترش یافت. اكنون آمارها حاكی از آن است كه نوجوانان انگلیسی در دوره سنی 12 تا 15 سال بیشترین مصرف كنندگان اكستازی هستند. در اسكاتلند اجساد جوانانی كشف شده كه بر اثر مصرف اكستازی مرده اند. در بسیاری موارد قرص های مصرفی توسط این افراد ناخالصی های زیادی داشتند. برخی قرص های اكستازی از ال.اس.دی و یا حتی مواد مخدر دیگری مثل آمفتامین تایلتامین، هروئین یا كوكائین تشكیل شده اند و برخی قرص های مكشوفه حتی درصد كمی از اكستازی هم نداشتند ولی به این اسم فروخته می شدند. در ایرلند مصرف این قرص ها معضلی شده بود اما با فشار پلیس اكنون كاملاً مهار شده است. در فرانسه اكستازی طرفداران زیادی دارد. در آلمان و اتریش هم رشد مصرف اكستازی بالاست. در ایتالیا مصرف اكستازی نوسان دارد و گاهی افزایش می یابد. در ایران هم اكنون به راحتی می توان این قرص ها را با قیمت هایی نه چندان بالا تهیه كرد اما بزرگترین مشكل تقلبی بودن آنهاست.

اكستازی از خانواده آمفتامین هاست كه آثار تحریك كنندگی دارد. این ماده اولین بار توسط كارخانه داروسازی مرك آلمان ساخته شد تا چاقی را درمان كند. مدتی نیز به عنوان داروی اعتراف گیری و شستشوی مغزی در ارتش آمریكا مورد استفاده قرار گرفت.

قرص اكستازی در پارتی ها استفاده می شود و موجب انرژی زیادی در مصرف كنندگان كه اغلب نوجوانان هستند، می گردد. این گونه میهمانی ها معمولاً در فضای باز برگزار می شود.

در فاصله سال های 1998 تا 1999 مرگ و میر بر اثر مصرف اكستازی 400 درصد افزایش پیدا كرد و اكثر قربانیان كمتر از 25 سال سن داشتند. از جمله علل افزایش مصرف اكستازی تبلیغات نادرست در مورد آن است زیرا مبلغان آن می گویند: مضرات آن از الكل كمتر است. حال آنكه شروع مصرف آن حتی به عنوان یك تجربه هم ممكن است مرگ آور باشد. بنابر آمار سازمان غذا و داروی آمریكا احتمالاً در سال جاری شمار مصرف كنندگان این قرص در آمریكا به 6/5 میلیون نفر خواهد رسید.

آنچه مسلم است جامعه ایران، جامعه جوانی است و جوانان با همه شور و نشاط، توان و خلاقیت هایی كه دارند، همیشه به دنبال تجربه های نو هستند كه گاهی اوقات این تجربه ها، خطرناك خواهد بود. بخش زیادی از این جوانان در مقاطع مختلف دانشگاهی مشغول به تحصیل هستند و با توجه به دلمشغولی اصلی آنها كه تحصیل است از مواجه با چنین خطراتی در امان نیستند.

محسنی مدیر كل حراست وزارت علوم می گوید: كمیته ای برای بررسی تخلفات دانشجویان وجود دارد كه برخی مواقع در مورد اعتیاد دانشجویان نیز بررسی های انجام می دهد. اما نكته واضح این است كه این موضوعات در میان دانشجویان از درصد بسیار پایینی برخوردار است و اگر هم باشد به اندازه ای نیست كه بتوان آن را مطرح كرد. فرد معتاد قبل از هر چیزی چهره اش بیانگر گرفتاری او است و ما خوشبختانه با این گونه چهره ها كمتر مواجه هستیم.

وی در مورد مصرف قرص های اكستازی در میان دانشجویان گفت: در مورد این قرص ها بررسی خاصی صورت نگرفته و آنچه كه در آمار و اطلاعات وجود دارد در مورد دانش آموزان و دانشجویان رقم بسیار پایینی است كه بهتر است رسانه ها از بزرگنمایی آن جلوگیری كنند

لیلا خاكسار

لینک ها

- عوارض زیانبار و كشنده قرص اكستاسی

- بی خبری از مصرف قرص های اكستازی

- اكستاسی ؛ عامل نشاط یا سبب مرگ

- اكستاسی شادی جوانی یا مرگ سلامتی

- کتاب های « روان شناسی » ، « خانواده » و « متفرقه » در فروشگاه اینترنتی تبیان