روز جهانی آب 2 فروردین/22 مارس
و جعلنا من الماء کل شیء حی ( انبیاء/30)
رشد فزاینده جمعیت و افزایش مصرف آب، قطع بی رویه درختان جنگلها و تغییر اکوسیستم طبیعت، رشد شهرسازی و افزایش صنایع آلوده کننده آب، شیوه های نامناسب و غیراصولی کشاورزی، احداث سدهای مخزنی و ایجاد دریاچه های مصنوعی همگی از عوامل نابودی چرخه منظم آب در سطح جهان است که نوعی تهدید جدی برای جامعه بشریت محسوب می شوند. در راستای آگاه ساختن جهانیان به اهمیت روز افزون آب و ایجاد سیستمهای جهانی و توسعه منابع آب، درکنفرانس جهانی توسعه و محیط زیست که در سال 1992 در شهر" ریودوژانیرو"ی برزیل تشکیل شد، دوم فروردین به عنوان روز جهانی آب تعیین شد .جایگاه آب در اسلام
" هو الذی انزل من السماء ماء لکم منه شراب و منه شجر فیه تسیمون"( نحل/10)« خدایی که آب را از آسمان فرو فرستاد که از آن بیاشامید و درختان پرورش دهید تا از میوه آن بهره مند شوید به برگ آن حیوانات خود را بچرانید.»
بدون شک منافع آب صرفا نوشیدن انسان و روییدن درختان و گیاهان و مصرف چهار پایان نیست ، بلکه بنیان حیات بر آب نهاده شده است . چنانچه در آیه ای دیگر آمده است :
" و هو الذی خلق السموات و الارض فی ستة ایام و کان عرشه علی الماء..."( هود/7)
« و او خدایی است که آسمان و زمین را در فاصله شش روز آفرید وعرش با عظمت او بر آب قرار یافت.»
در آیات یاد شده خداوند تبارک و تعالی ضمن بیان فوائد آب ، ارزش والا و اهمیت آن را به انسانها بفهماند.
ودر آیه دیگری حق تعالی دنیا را به آب تشبیه کرده است:
" و اضرب لهم مثل الحیوة الدنیا کماء انزلنه من السماء..."( کهف/45)
« (ای رسول ما برای امت) زندگی دنیا را برای آنها به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم.»
در روایات آمده که شخصی از امام صادق(ع) پرسید: آب چه طعمی دارد؟ امام (ع) نخست فرمودند: به منظور یاد گرفتن، سوال کن ، نه به منظور بهانه جویی! سپس اضافه فرمودند :« طعم آب ، طعم حیات و زندگانی است» خداوند می فرماید: " و جعلنا من الماء کل شیء حی.»
وضعیت منابع آب در ایران
ایران جزء کشورهای کم آب و خشک، و دارای منابع آب محدود است. حجم نزولات جوی نسبت به خشکیهای کره زمین به ازاء هر کیلومتر مربع 830 هزار متر مکعب می باشد، در حالی که این میزان نسبت به وسعت خشکیهای ایران تنها 250 هزار مترمکعب است. از طرف دیگر کلیه آبهای موجود درایران قابل استفاده نیست و درصد بالایی را آبهای شور تشکیل می دهند، که روزبه روز برمیزان آنها افزوده می شود. از سویی برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی شیرین از طریق چاههای عمیق و نیمه عمیق باعث کاهش میزان آب شیرین و افزایش آبهای شورمی شود. درنتیجه حاصلخیزی زمینهای کشاورزی کاهش می یابد و تبدیل به زمینهای شور می گردند؛ و چون تبدیل آبهای شور به شیرین به دلیل هزینه زیاد، مقرون به صرفه نیست، بنابراین باید با استمرار صرفه جویی عمومی ، برنامه ریزی دقیق ،استفاده بهینه از آب ، جلوگیری از هدر رفتن منابع موجود ، تصفیه مجدد پسابها و به کارگیری مجدد آنها، کمبود آب را جبران کرد.اهمیت آب درجهان و خاورمیانه:
اکثر کشورهای جهان جهت تامین آب سرمایه گذاریهای زیادی کرده و با ایجاد سیستمهای گوناگون از به هدر رفتن آن جلوگیری می کنند.در کشورهای خاورمیانه نیز ، جنگ بعدی را جنگ بر سر آب می دانند. به طور مثال کشورهای سوریه و عراق با ترکیه، رژیم اشغالگر قدس با فلسطینیان ساکن در کرانه رود اردن همواره تامین آب مورد نیاز خود کشمکش دارند.
منطقه خاورمیانه جزء مناطق کم آب دنیا می باشد، ولی نرخ رشد جمعیت آن از بالاترین نرخهای رشد است؛ از سوی دیگر با پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی و بالا رفتن میزان نمک آبهای موجود و آلودگی روز افزون آنها، مساله آب به یکی از چالشهای جدی و خطرناک منطقه تبدیل شده است.
ترکیه که یکی از کشورهای غنی درزمینه آب است با کشورهای همجوار خود عراق و سوریه که آب مورد نیاز خود را از دو رود بزرگ دجله و فرات که از کوههای ترکیه سرچشمه می گیرند تامین می کنند، سرناسازگاری پیدا کرده است. این کشور برای کنترل آب در منطقه طرحهای وسیعی را در چارچوب پروژه بزرگ آناتولی «G.A.P» « گاپ» به مورد اجرا گذاشته است که اجرای این طرح ها به طور مستقیم امنیت و رشد اقتصادی دو کشور همسایه ترکیه را تحت تأثیر قرار می دهد.
