نکاتی کلیدی برای موفقیت در کار
کار جوهر آدمی است و با کار کردن استعدادها و ظرفیت‌های وجودی آدمی شکوفا می‌شود.تمدن‌های عظیم بشری نیز با همین تنوع و تفاوتش حاصل کار و تلاش بی امان و خستگی ناپذیر آدمیان است.
مفهوم کار کردن و ساختن ریشه در بنا و فطرت آدمی دارد و مورد توصیه عقل است . اما با این حال خداوند و انبیا و اولیای الهی از باب تاکید بیشتر و غفلت زدایی از وجود انسان‌ها،پیوسته آدمیان را به کار و کوشش فراخوانند و تشویق کرده‌اند.
«وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَی »
پیامبر گرامی به امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند: دوست دارم شخص برای تأمین مخارج خود از حرارت آفتاب آزار ببیند.
بسیاری از جوانان هیچ علاقه‌ای به کارشان ندارند و عاشقانه کار نمی‌کنند، و یا گروهی کار را با بی میلی انجام داده و به بیانی دیگر از سر خود وامی کنند . عده‌ای دوست دارند یک شبه ره صد ساله را طی کنند اینان فوت کوزه گری را نمی‌دانند.رمز موفقیت در کار در احادیث به زبانی شیوا بیان شده است .
فایده کدام کار بیشتر است؟
استاد شهید مطهری در کتاب تعلیم و تربیت در اسلام فقط کاری را اثر گذار بر تربیت و دارای فایه می‌داند که مورد علاقه فرد و با استعداد او،هماهنگ باشد ؛کار علاوه بر اینکه مانع انفجار عملی می‌شود یعنی مانع کارهای بیهوده و گناه و عاصی می‌شود مانع افکار و وساویس و خیالات شیطانی می‌گردد . لذا در مورد کار می‌گویند که هر کسی باید کاری را انتخاب کند که در آن استعداد دارد. تا آن کار علاقه او را به خوبی جذب کند .
اگر کار مطابق استعداد و مورد علاقه نباشد و انسان آن را فقط به خاطر در آمد و مزد بخواهد انجام دهد این اثر تربیتی را ندارد و شاید فاسد کننده روح هم باشد. انسان وقتی کاری را انتخاب می‌کند،باید استعداد یابی هم شده باشد . هیچ کس نیست که فاقد همه استعدادها باشد منتهی انسان خودش نمی‌داند که استعدادش در چه کاری هست . چون نمی‌داند،دنبال کاری می‌رود که استعداد آن را ندارد و همیشه ناراحت است.
انتخاب رشته
بسیاری فقط به خاطر مدرک تحصیلی در دانشگاه ثبت نام می‌کنند و با قبول شدن در هر رشته‌ای آن را ادامه می‌دهند اگر چه نه علاقه و نه ذوق و استعداد در آن را داشته باشند این فرد تا آخر عمر لذت خوشبختی را درک نخواهد کرد زیرا کارش همیشه با رنج و تعب همراه است. و باالواقع رشد روحی و تربیتی برای او نخواهد داشت.
کارهای اداری
کارهای اداری هم بیشتر این گونه است آسیب این کارها این است که هیچ ابتکاری ندارند و فقط تکرارند و به خاطر اجبار و دریافت حقوق انجام می‌شوند . نکته در خور تأمل اینکه اگر کاری مطابق با ذوق و استعداد نباشد ،خیال و عشق انسان را جذب نمی‌کند و در نتیجه هیچ ابتکاری را با خود همراه ندارد.
این هم خودش صدمه‌ای به فکر و روح انسان می‌زند . انسان باید کاری را انتخاب کند که آن کار عشق و علاقه او را جذب کند و از کاری که علاقه ندارد باید صرف نظر کند ولو در آمدش زیاد باشد پس در مورد کار این مبحث را باید مراعات کرد و آن وقت است که خیال و عشق انسان جذب می‌شود و در کار،ابتکاری به خرج می‌دهد.
چند نکته کلیدی برای موفقیت در کار
پیامبر رحمت همگان را به کار فرا می‌خواند ولی درباره تناسب کارها با استعداد و توانائی افراد می‌فرماید:همه شما کار کنید ولی متوجه باشید هر کس برای کاری آفریده شده است و آن را به سهولت انجام می‌دهد .
تلاش و کوشش پراکنده نتیجه بخش نیست و هیچ یک از کارها به سرانجام نمی‌رسد. آموزه‌های قرآنی نیز مردم را از تلاش نامنظم و پراکنده بر حذر داشته است.با این حال ،دیده می‌شود کسانی به نیت کمک به افراد یا بنا نهادن موسسه‌ای سرگرم کار می‌شوند ولی پس از چند روز آن کار را رها می‌کنند و دنبال کار دیگری می‌روند این عمل از نظر خلق و خالق پسندیده نیست چون پس از امیدواری افراد،را نامید می‌کنند و ضربه‌ای روحی به آنان می‌زنند.
کاری را که آغاز شده باید به پایان برد و اگر می‌خواهند آن را نیمه کاره رها کنند پس بهتر است هرگز آن را آغاز نکنند . زیرا این کار سبب از بین رفتن سرمایه‌ها و شکست روحی و روانی افراد می‌شود.
حضرت علی(علیه السلام)می‌فرماید:الکمال المعروف احسن من ابتدائه ؛ تمام کردن کار خوب، از آغاز کردن آن بهتر است.
اذا فغلت کل شی ء فکن کمن لم یفعل شیئا ؛ هر گاه هر روز به کاری مشغول شدی ،همانند کسی هستی که در حقیقت هیچ کاری نکرده ای.
محکم کاری و کیفیت بخشی به کارها
یکی از مهم‌ترین رازهای موفقیت در کار کیفیت بخشی به کارهاست.اصولاً کارهایی اثر پایداری دارند که از کیفیت بالاتری نسبت به رقبای خود دارند.
رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) می‌فرماید : یحب الله العامل اذا عمل ان نحس ؛ خداوند دوست دارد وقتی انسان کاری انجام می‌دهد ،آن را خوب و کامل کند.
امام صادق(علیه السلام)می‌فرماید:ابراهیم،فرزند رسول خدا (صلی الله علیه وآله) وقتی از دنیا رفت پیامبر پس از دفن او دریافت که در قبر وی شکافی هست . با دست خود آن را پر کرد و محکم ساخت و ان گاه فرمود: " اذا عمل احدکم عملا فلیتقن ؛ وقتی یکی از شما کاری انجام می‌دهد پس آن را محکم و استوار سازد. "
باز هم ازآن رسول مکرم رسیده است : که بهترین مردمان کسی است که هنگام انجام دادن کاری همه کوشش خود را به کار گیرد .
شکیبایی و بردباری برای کسب روزی
شتاب‌زدگی و به دست آوردن مال فراوان،بدون کوچک‌ترین زحمت و تلاشی ،مورد نکوهش رسول خدا (علیه السلام) قرار گرفته است . متأسفانه برخی افراد بر اثر عجله و شتاب روزی خود را به ناپاکی آلوده می‌سازند . در حالی که اگر قدری صبر و تحمل به خرج می‌دادند،همان روزی از راه حلال به آن‌ها می‌رسید.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)می‌فرماید:مبادا دیر رسیدن روزی شما را وادارد تا از راه معصیت خدا آن را طلب کنید . زیرا کسی به وسیله معصیت نمی‌تواند به روزی‌ای که نزد خداست برسد.
رسول خدا(صلی الله علیه وآله)در سفارشی دیگر می‌فرماید: هر کس از خدای عزوجل بترسد و صبر کند ،خداوند از راه حلال روزی او را می‌دهد و هرکس پرده حرمت را بدرد و عجله کند،و از راه حرام روزی به دست آورد ،خداوند از روزی حلال وی به همان اندازه بکاهد و در روز قیامت از او حساب کشیده می‌شود.
سحر خیزی و در پی روزی رفتن
از نخستین لحظات صبح در پی کار و تلاش بودن،باعث عزت و آبرومندی انسان می‌شود و برعکس افرادی که تا نیمروز در خواب غفلتند و با کسالت و تنبلی دست و پنجه نرم می‌کنند و از بدست آوردن روزی و عزت مداری با می‌مانند . در احادیث فراوانی تاکید می‌کند که سحر خیزی باعث افزایش روزی انسان می‌شود. مریم خندابی گروه دین تبیان
منبع :
کار و تلاش –محمد هادی فلاح
