تحول در آثار پلیسی تلویزیون
هرساله و همزمان با هفته نیروی انتظامی، تلویزیون تلاش می‌كند فیلم‌ها و سریال‌هایی را با محوریت پلیس روی آنتن بفرستد. «سقوط آزاد» كه این شب‌ها از شبكه یك سیما پخش می‌شود هم با همین رویكرد روایتگر یك داستان پلیسی است. در سال‌های گذشته تلویزیون آثار متعددی را با موضوع پلیس به آنتن پخش سپرد كه با واكنش های مختلفی هم روبه‌رو شد. مزد ترس (حمید تمجیدی)، سرنخ (كیومرث پوراحمد)، پلیس جوان (سیروس مقدم)، خواب و بیدار (مهدی فخیم‌زاده) و وفا (محمدحسین لطیفی) تنها بخشی از سریال‌هایی بودند كه در این حوزه پخش شدند. اما واقعیت این است كه در كمتر فیلم و سریالی در خطوط فرعی یا اصلی قصه پلیس غایب است.
دوران سركشی (كمال تبریزی)، تب سرد (علیرضا افخمی)، نرگس (سیروس مقدم)، زیر هشت (سیروس مقدم)، به كجا چنین شتابان (ابوالقاسم طالبی)، پایتخت (سیروس مقدم) و كمكم كن (قاسم جعفری) هم از جمله آثاری بودند كه در آنها وجوهی از آثار پلیسی دیده می‌شد.
تجربه ساخت آثار پلیسی نداریم
مهدی فخیم‌زاده از جمله كارگردان‌های شناخته‌شده‌ای است كه سریال‌های پلیسی ساخته كه از جمله بهترین‌های تلویزیون در این حوزه محسوب می‌شود. او تلویزیون را عامل ارتقای فیلم‌ها و سریال‌های پلیسی می‌داند و می‌گوید: یك اثر پلیسی محصول همكاری متقابل سازنده، سرمایه‌گذار و نیروی انتظامی است. واقعیت این است كه ما تجربه آنچنانی در ساخت آثار پلیسی نداریم و متاسفانه نیروی انتظامی هم مانند سال‌های گذشته در ساخت اینگونه آثار همكاری نمی‌كند. علاوه بر این هنوز نگاه به پلیس كلیشه‌ای است، مثلا به هنگام ساخت سریال «خواب و بیدار» از من ایراد می‌گرفتند كه چرا شخصیت منفی سریال یعنی «ناتاشا» این‌قدر باهوش است، برای آنها توضیح می‌دادم كه این شخصیت باید زرنگ باشد تا میزان قدرت پلیس در مواجهه با چنین بزهكاران باهوش شناخته شود. به نظرم تصورات ما در زمینه پلیس باید متحول شود.
ساخت یك كار پلیسی خوب نسبت به كارهای دیگر مثل رئال یا ملودرام بسیار سخت‌تر است، چون مخاطب متوقع است در یك كار پلیسی حتما اكشن ببیند و همین موضوع كار را سخت می‌كند، اگرچه می‌توان آثار ملودرام پلیسی را هم در همین رده قرار داد
كارگردان سریال‌هایی چون حس سوم، بیصدا فریاد كن و ساختمان 85 درباره ضرورت ساخت آثار پلیسی در سینما و تلویزیون می‌گوید: واقعیت این است كه فیلم و سریال پلیسی مخاطبان بسیاری دارد چون اساسا توام با هیجان و اكشن و تعلیق است و از آن گذشته با ساخت این آثار شما دیگر مجبور نیستید به قالب‌هایی كه می‌كوشند به هر تمهیدی مخاطب را جذب كنند، متوسل شوید. یك فیلم و سریال پلیسی خوب براحتی می‌تواند مخاطب را با خود همراه كند كه این در حوزه سینما و تلویزیون چیز كمی نیست. فخیم‌زاده ساخت فیلم و سریال پلیسی را مشكل می‌داند و می‌گوید: در مقام مقایسه ساخت كارهای پلیسی نسبت به سایر گونه‌ها مثل كمدی، ملودرام و... سخت‌تر است، چون در این گونه آثار همه چیز باید با «استدلال» خلق شود. هر صحنه فیلم و سریال پلیسی نتیجه طبیعی صحنه قبلی است. شما در این گونه آثار علاوه بر این كه باید فیلمنامه مستحكمی داشته باشید، باید به همه اجزای دیگر كار مثل ساختار، شخصیت‌پردازی، بازی‌ها، موسیقی و... هم مسلط باشید. اگر در یك كار پلیسی یكی از اجزا لنگ بزند، شما اصل ماجرا را از دست خواهید داد. به عبارت دیگر، اگر «زیربنای» اثر قوی نباشد، اجزای «روبنایی» نمی‌تواند اثر شما را نجات بدهد. در اینگونه آثار شما نمی‌توانید پشت چیزی پنهان شوید و اگر دستتان خالی باشد، خیلی زود «لو» می‌روید.
مخاطب دوست دارد «اكشن» ببیند
حبیب‌الله كاسه ساز كه سریال «سقوط آزاد» با بازی حامد بهداد و پوریا پورسرخ به تهیه‌كنندگی او پخش می‌شود، می‌گوید: ساخت یك كار پلیسی خوب نسبت به كارهای دیگر مثل رئال یا ملودرام بسیار سخت‌تر است، چون مخاطب متوقع است در یك كار پلیسی حتما اكشن ببیند و همین موضوع كار را سخت می‌كند، اگرچه می‌توان آثار ملودرام پلیسی را هم در همین رده قرار داد؛ ولی اگر بخواهیم فعالیت‌های واقعی پلیس را نشان بدهیم، مجبوریم آثاری بسازیم كه در آنها اكشن هم دیده شود. در واقع باید به مخاطب تصویر دیگری بجز پلیس‌های كلانتری یا پلیس‌های راهنمایی و رانندگی نشان دهیم و آن وجه كار سخت پلیس است كه در جامعه دیده نمی‌شود. اگر مردم با امنیت شب‌ها می‌خوابند، به خاطر فعالیت این نیروی خدوم است كه اتفاقا این بخش خیلی معرفی نشده است و باید روی آن كار رسانه ای شود. كاسه‌ساز فعالیت تلویزیون را در ساخت آثار متنوع پلیسی مغتنم می‌داند و معتقد است تلویزیون به نسبت سینما در این حوزه فعال‌تر و گسترده‌تر عمل كرده است.تهیه‌كننده و كارگردان فیلم «كارناوال مرگ» می‌افزاید: اگر قرار باشد ساخت آثار در این حوزه بیشتر و بهتر صورت بگیرد، چاره‌ای جز این نیست كه برای فیلمنامه‌نویس، تهیه‌كننده و كارگردان ایجاد انگیزه شود و این موضوع به خود پلیس برمی‌گردد، حالا این انگیزه می‌تواند تهیه ادوات، مشاركت در ساخت اینگونه آثار یا ورود مستقیم به حوزه تولید باشد. به نظرم ما می‌توانیم آثار به مراتب بهتری در این حوزه بسازیم.
منبع:جام جم
