استقبال گسترده مخاطبان
از نمایشگاه آثار هنری دوره زندیه و قاجار
نمایشگاه آثار هنری دوره زندیه و قاجار عصر دیروز با حضور رییس موزه هنرهای معاصر تهران و جمعی از هنرمندان پیشکسوت عرصه تجسمی در محل مرکز فرهنگی - هنری صبا افتتاح شد .
سه نمایشگاه مهم درمرکز فرهنگی - هنری صبا به معرض نمایش عموم گذاشته شد . طیف انبوه مخاطبانی که برای بازدید ازاین نمایشگاه آمده بودند به قدری گسترده بود که با افتتاح نمایشگاه تمام سالن ها مملو از جمعیت شد . درنمایشگاه اول ، درسالن های " ممیز"، آثار معماری دوران قاجار وزند وافشار به نمایش گذاشته شده بود . درکنار بیشتر این آثار این عنوان به چشم می خورد : ارسالی از موزه نیاوران . می توان گفت تقریبا تمام آثاری که دراین بخش ازسالن " ممیز" به چشم می خورد با تکنیک رنگ روغن کارشده بود و دربیشتر آنها نام هنرمند مشخص نبود .
مکتب خانه قدیم که شاهزاده خانم درحال درس گرفتن از پیرفرزانه بود ، یک اثرمنسوب به اسماعیل جلایر، نادربانو درحال تفکر ، زن جقه به دست زمان فتحعلی شاه از درونمایه های این آثار بودند . درسالن بعدی تصاویر معماری وشهرسازی دوره زند وقاجار به چشم می خورد . نمایی از عمارت کلاه فرنگی وبرج وباروی اطراف آن، تصویرجنگ کرنال ما بین شاه اسماعیل صفوی و دولت عثمانی ، یک اثرزیبا از محمد خان نقاش باشی نیز عناوین تابلوهای این سالن را تشکیل داده بودند . آثاری که تماما ازموزه کاخ گلستان جمع آوری وبرای نمایش دراین نمایشگاه به معرض تماشای مخاطبان گذاشته شده بودند .
دروسط سالن دوم نمایشگاه ویترین کوچکی قرارداشت . دراین ویترین سه تابلوی قاب گرفته درقطع کوچک مربوط به نقاشی های دوران زند وافشار جلوه می فروختند . درگوشه ای ازیکی ازسالن های نمایشگاه ، اثرزیبایی از صورت شعاع سلطنته پسرفتحعلی شاه چشم را نوازش می داد . درکنار آن نیز اثری که هنرمند آن ناشناخته ولی از دوران فتحعلی شاه بود با تکنیک رنگ روغن به تصویرکشیده شده بود . این اثر" سماع " نام داشت . چهره " فریدون " اثر "حاجی آقا جان " که بازمانده از قرن هجده ونوزده بود نیز با تکنیک رنگ روغن به نمایش درآمده بود .
چهره شاه از دوران " محمد شاه " ، "چهره عباس میرزا" ، " لیلی ومجنون " بازمانده از دوره ناصرالدین شاه ، یک زن وطوطی ازدوره فتحعلی شاه نیز عناوین دیگرتابلوهای سالن های بعدی را تشکیل داده بودند. هنرمندان این تابلوها تماما ناشناس بودند ومثل سایرهنرمندان این عصربا تکنیک رنگ روغن کار کرده بودند . درراه پله نیز سه اثر با عناوین " مرد سیاه پوش"، " بانووخدمتکار" و" مادروفرزند " به معرض نمایش گذاشته شده بود . این سه اثر از موزه گرجستان برای نمایش دراین نمایشگاه به امانت گرفته شده بود . نرسیده به سالن های طبقه دوم اثری با عنوان " بهار" از " ابوالقاسم اصفهانی " درسال 1902 نصب شده بود . این اثرنیز ارسالی موزه ملی گرجستان بود که با رنگ روغن تصویرشده بود .
مجموع کردن آثار زیبا وجاودان دوران زند وقاجار وافشاریکی ازبهترین نقاط قوت این نمایشگاه به شمار می آمد . در کنار این محاسن عنوان نداشتن بسیاری از کارهای حاضردرسالن ها نیز معایب برگزاری نمایشگاه را تشکیل داده بود . درسالن های طبقه دوم مرکزفرهنگی -هنری صبا اثر جاودانه " تکیه ملت " از کمال الملک به نمایش گذاشته شده بود . اما این اثر عنوان نداشت وحتی نام کوچکی از کمال الملک درکنار اثر قرارنگرفته بود . مخاطبان وهنرمندانی که ازدیرباز این اثر را مشاهده کرده بودند ازروی اطلاعات شخصی خود درمی یافتند که این اثرباید " تکیه ملت " اثرکمال الملک باشد.
درطبقه دوم مرکز فرهنگی - هنری صبا چیزی درحدود بیست اثربا موضوع " آستان مقدس حضرت عبدالعظیم " ارائه شده بود. نام " حسین مجرد " درزیربرخی از این آثار به عنوان هنرمند به چشم می خورد و هنرمندان آثاردیگر مشخص نبودند . همچنین تصویری از میرزا حسین شریفی مورخ و وقایع نگاردوره قاجار ازموزه پارس به امانت گرفته شده و در این نمایشگاه به نمایش درآمده بود. درنگارخانه آینه "صبا " نیز تعدادی از چاپ سنگی های زمان قاجاربه نمایش گذاشته شده بود که دیدنش خالی ازلطف نبود. این آثار تماما برگرفته ازمجموعه خصوصی دکتر " کازرونی " وهمسرش " فریال سلحشور" بود . چاپ سنگی یا لیتوگرافی درسال 1799 میلادی دراروپا برای نخستین بار توسط " آلوئیس سننفلد " اختراع شد . دراین روش ، از سنگ های آهکی به عنوان صفحه چاپ یا پلیت برای تکثیر و تقریر کتاب ها استفاده می شد.
از سالن چاپ سنگی ها که گذشتیم ، پنجاه قطعه عکس از آثار " ابوالفضل شاهی " را به نمایش گذاشته بودند . خانه بروجنی ها، بازار، بقعه شاهزاده هادی، سرای شریف خان، بقعه تاج الدین ، تکیه عباس آباد ،ِِ حمام سلطان امیراحمد، خانه حکیم ، تیمچه صباغ ، گذر باباولی ، روستای یزلان از درونمایه عکس های " ابوالفضل شاهی " به شمار می آمدند .
سه نمایشگاه عصردیروز دردل تالارها و نگارخانه های تودرتوی مرکز فرهنگی - هنری صبا به معرض نمایش مخاطبان گذاشته شد . نمایشگاه نقاشان نوگرای کردستان که 137 اثررا از 54 نقاش به نمایش گذاشته بود . آثارمعماری دوره قاجار وزند وافشاربا 270 اثر با همکاری " صبا " و دانشکده معماری وشهرسازی دانشگاه شهید بهشتی ونقاشی های پشت شیشه از مجموعه خصوصی دکتر کازرونی و فریال سلحشورکه درمجموع 120 اثر را تشکیل داده بودند .
متولی برگزاری این سه نمایشگاه مرکز فرهنگی - هنری صبا بود . درنمایشگاه یاد شده که عصردیروز درمحل فرهنگی - هنری صبا افتتاح شد هنرمندانی چون" محمود جوادی پور"، " احمد اسفندیاری "، " حبیب الله صادقی "، " عبدالمجید حسینی راد "، " فرشید ملکی "، " رضا بانگیز"، " حسین خزینه "، " غلامحسین امیرخانی " و جمعی ازهنرمندان بنام وپیشکسوت حضور داشتند . علاوه برهنرمندان طیف گسترده ای ازدانشجویان رشته های هنر واستادان هنرهای تجسمی دراین نمایشگاه حضور داشتند.
لینک:
