پلیس و تبهكار در سقوط آزاد
سریال سقوط آزاد را علیرضا امینی در 8 قسمت كارگردانی كرده است
جمعیت زیادی در اطراف یكی از برج‌های بزرگ حوالی بلوار فرحزادی ایستاده‌اند. قرار است یكی از اصلی‌ترین سكانس‌های این مجموعه به تصویر كشیده شود. تعداد زیادی از هنروران نیروی انتظامی به همراه چند ماشین پلیس هم در صحنه هستند. شاید اگر حضور دوربین و عوامل تصویربرداری نبود گمان می‌رفت كه اینجا محل وقوع حادثه‌ای است.قرار است در این صحنه نیروهای پلیس وارد محل اختفای شخصیت اصلی داستان به نام مانا با بازی روناك یونسی شوند و مانا هم به محض اطلاع از حضور پلیس در محل از شوتینگ زباله فرار كند.
علیرضا امینی، كارگردان این مجموعه در حال هدایت بازیگران است. پوریا پورسرخ و حامد بهداد در این سریال نقش پلیس مخفی را بازی می‌كنند و هیچ‌كدام از آنها لباس نیروی انتظامی به تن ندارند. علیرضا امینی پس از چندتله فیلم كه برای تلویزیون ساخته، اولین سریال تلویزیونی خود را با مضمونی پلیسی جلوی دوربین می‌برد. پس از فیلمهای «هفت دقیقه تا پاییز» و «انتهای خیابان هشتم» این سومین همكاری حامد بهداد با علیرضا امینی است.
وقتی پلیس درست عمل نمی‌كند
مجموعه‌هایی كه با موضوع نیروی انتظامی ساخته می‌شوند، معمولا از حضور یك مشاور انتظامی هم بهره می‌برند. سرهنگ مددی، مشاور انظامی این سریال در حین این‌كه هنروران انتظامی خود را برای صحنه بعدی راهنمایی می‌كند، چند دقیقه‌ای هم با ما همكلام می‌شود. وقتی از او می‌پرسم با توجه به این‌كه نیروی انتظامی اسپانسر(حامی مالی) اصلی این مجموعه است، آیا قرار است حضور پلیس، حرف اول و آخررا در این مجموعه بزند؟ وی در پاسخ می‌گوید: خیر چرا كه هدف اصلی ما تعامل خود صدا و سیماست.
یكی از نكات قوت سقوط آزاد این است كه این بار خود پلیس، بانی تولید یك كار نمایشی شده است و این مساله به جذابیت‌های كار می‌افزاید. نوع روایت و جنس پلان‌هایی كه طراحی شده، بسیار خاص و متفاوت است و حتی نوع بازی كه از بازیگران گرفته می‌شود، به لحاظ سبك كاری آنها بسیار جدید است.
لازمه مجموعه‌هایی كه به نوعی پلیس در آنها حضور دارد، این است كه باید یك مشاور انتظامی حتما در كنار گروه سازنده حضور داشته باشد و این اتفاق به این معنا نیست كه پلیس حرف اول و آخر را در این مجموعه می‌زند. این حضور صرفا به منزله یك تعامل دو جانبه است، هرچند اسپانسر اصلی سریال سقوط آزاد معاونت سینمایی ناجاست. حضور ما هیچ وقت باعث نشده از تهیه‌كننده و كارگردان بخواهیم تمام و كمال آن‌گونه كه پلیس می‌خواهد، رفتار كنند. وقتی از او می‌پرسم كه آیا حضور پلیس در این مجموعه، متفاوت از دیگر مجموعه‌هاست؟ در پاسخ می‌گوید: به هر حال نقش حضور پلیس در هر كار و مكانی، ایجاد امنیت است. آنچه در آخر ممكن است متفاوت به نظر بیاید، نحوه نگارش و پرداخت داستان است. حتی خیلی اوقات تغییراتی هم در سر صحنه اعمال می‌شود. برایمان مهم این بود كه در این سریال نشان دهیم در زندگی روزمره هم خیلی اوقات پلیس بدرستی عمل نكرده است و این دقیقا همان چیزی است كه محتوای پلیسی سریال سقوط آزاد را از دیگر مجموعه‌هایی با این مضمون متفاوت می‌كند.
برای باختن نیامده‌ام
با شمارش علیرضا امینی و آماده‌باش گروه، اولین سكانسی كه قرار است در شب كلید بخورد، آغاز می‌شود. در این صحنه قرار است حامد بهداد، پوریا پورسرخ و الهام حمیدی كه او نیز نقش پلیس را در این مجموعه ایفا می‌كند، به همراه جمعی از گروه نیروی انتظامی اسلحه به دست وارد ورودی ساختمان شوند. مطابق خیلی از صحنه‌هایی كه برای بار اول باب طبع كارگردان گروه نیست، این سكانس هم به برداشت دوم و سوم می‌رسد. امینی معتقد است میزانسی كه برای این سكانس در نظر گرفته، باید كمی تغییر كند و به قولی زاویه دوربین برای گرفتن این نما چندان مناسب نیست. فرصت خوبی است كه سراغ پوریا پورسرخ برویم كه در حضوری متفاوت این باردر یك سریال اكشن پلیسی در نقش سروان پویا در تلویزیون ظاهر می‌شود. خودش می‌گوید یكی از دلایلی كه بشدت مرا راغب كرد تا در این مجموعه حضور داشته باشم، این بود كه نوع فیلمسازی و كار علیرضا امینی را بسیار دوست دارم و زمانی كه پیشنهاد بازی در این سریال به من داده شد، آن را فرصت خوبی دانستم و پذیرفتم كه در آن بازی كنم. این حضور می‌تواند غیبت چند ساله مرا در تلویزیون جبران كند. پورسرخ معتقد است گروهی كه در آن حضور دارد، یكی از حرفه‌ای‌ترین گروه‌‌هایی است كه در چند سال اخیر، همكاری در كنار آنها را تجربه كرده است.
او در ادامه می‌گوید یكی از نكات قوت سقوط آزاد این است كه این بار خود پلیس، بانی تولید یك كار نمایشی شده است و این مساله به جذابیت‌های كار می‌افزاید. نوع روایت و جنس پلان‌هایی كه طراحی شده، بسیار خاص و متفاوت است و حتی نوع بازی كه از بازیگران گرفته می‌شود، به لحاظ سبك كاری آنها بسیار جدید است. وی می‌افزاید: جنس بازی‌ام در سقوط آزاد را دوست دارم و فكر می‌كنم چنین تركیبی از حضور بازیگران در یك كار نمایشی برای تلویزیون بی‌سابقه است. من برای باخت وارد میدان بازیگری نشده‌ام. درست است كه به دنبال خیلی چیزهایی بودم كه شاید هنوز فرصت تجربه آنها را به دست نیاورده‌ام ولی از آنجا كه همیشه خودم را در گروه و مجموعه یك فیلم می‌بینم، سعی می‌كنم حضور خوبی در كنار عوامل این گروه داشته باشم.
برداشت مجدد صحنه آغاز می‌شود. چند ماشین پلیس بسرعت وارد فضای خاكی اطراف ساختمان می‌شوند و چیزی كه برای علیرضا امینی در این صحنه خیلی مهم است، سرعت عمل بازیگران در پیاده شدن از ماشین‌ها و حركت سریع به سمت ورودی ساختمان است. پوریا پورسرخ كمی در حركت خود تعجیل می‌كند و اتومبیل شاسی بلندی كه سروان پویا، پلیس مخفی سوار بر آن است. با صدای مهیبی به یكی از ماشین‌های پلیس برخورد می‌كند. این جور اتفاقات معمولا در سریال‌های پربازیگر و هنرور بی‌سابقه نیست و برداشت مجدد این سكانس كمی به تعویق می‌افتد.
بهداد در سقوط آزاد
حامد بهداد از آن دسته بازیگرانی است كه در هر بار حضور خود چه در سینما و چه در تلویزیون حرف‌های جدیدی برای گفتن دارد. هرچند به گفته خیلی‌ها یك جنس بازی خاص دارد ولی نوع گریم چهره‌اش و لحن جدیدی كه در بیان نقشش در سقوط آزاد به كار گرفته، از او چهره جدیدی ارائه می‌كند. بهداد معتقد است در همه جای دنیا خود پلیس به تنهایی جذابیت ندارد و قضاوت و نقدی كه به نوع بازیگر ایفاگر نقش پلیس وارد می‌شود، همیشه حرف و حدیث‌های خاص خود را به همراه دارد.
او می‌گوید صرفا به این دلیل كه قرار بود نقش پلیس را بازی كنم، این نقش را نپذیرفتم. شاید تجربه كار اكشن خیلی در سینمای ایران در حال حاضر جایگاهی ندارد. چرا كه به هر حال وقتی پای پلیس در میان باشد؛ به تبع آن، امكانات انتظامی اعم از خودرو و با هلی‌كوپتر و خیلی چیزهای دیگری هم لازم می‌شود و همه اینها هم وقتی مهیاست كه خود نیروی انتظامی به نوعی در كار دخیل باشد.
حامد می‌افزاید: فضای اكشن این كار، بسیار زیاد بود خیلی جاها مجبور بودیم بزرگراه‌ها و حتی برخی تونل‌ها را هم ببندیم و خب این اتفاق قطعا همكاری همه جانبه نیروی انتظامی را می‌طلبید. ژانر پلیس در همه دنیا ژانر بسیار جذابی است كه متاسفانه در سینمای ما دارد به یك ژانر مرده تبدیل می‌شود. امیدوارم تلویزیون با نمایش این مجموعه، گام متفاوتی در احیای آثار پلیسی در سینما ندارد.
حامد بهداد مدت‌هاست در سریال‌های تلویزیونی بازی نكرده است و حالا در سریال سقوط آزاد نقش سرگرد صابری سومین تجربه خود را با علیرضا امینی مقابل دوربین برده است. وقتی از او می‌پرسم سریال سقوط آزاد چقدر با دیگر كارهای او تفاوت دارد؟ در پاسخ می‌گوید: این سریال، در ادامه كارهای دیگر من است و قرار نیست اتفاق خاصی هم رخ دهد. هرچند وضعیت فیلمسازی و سریال‌سازی را در شرایط فعلی چندان مساعد نمی‌بینم ولی شرایط قرار نیست از سرعت بازیگری من بكاهد.
اكشن در نیمه شب
در سریال‌های پلیسی و اكشن كه حجم لوازم صحنه و بازیگران زیاد هستند، مدیریت تولید، كار چندان ساده‌ای نیست. محمدرضا راستگو، مدیر تولید سریال سقوط آزاد است. وی حدود 22 سال است كه در حوزه تلویزیون و سینما مشغول به كار است. سریال در چشم باد، شیخ بهایی از جمله كارهای او در زمینه مدیریت تولید است.
وی درباره سریال سقوط آزد می‌گوید: تلاش شبانه‌روزی همه گروه برای رسیدن به این هدف كه بتوانیم این سریال را در هفته اول مهرماه روی آنتن بفرستیم، پیش تولید این سریال از اول مرداد ماه آغاز شد و از 24 مرداد هم نخستین سكانس از این مجموعه جلوی دوربین رفته است. راستگو در ادامه می‌گوید این سریال لوكیشن‌های زیادی داشت و در عین حال كار پربازیگری بود. هماهنگی تولید این كار در زمان كمی كه ما داشتیم، واقعا كار دشواری بود.
دوربین دوم از طبقه چهاردهم صحنه را دنبال می‌كند. كم‌كم جمع زیادی از همسایگان هم برای تماشای صحنه فیلمبرداری به گروه اضافه می‌شوند. ساعت به نیمه شب نزدیك می‌شود و عوامل سریال، ساعتی را برای صرف شام دست از كار می‌كشند. در این میان، حامد بهداد با علیرضا امینی در حال گفت‌وگو برای بازی در سكانس بعدی هستند.
امیر پرتوزاده صدابردار سریال سقوط آزاد است كه از سال 74 فعالیت كاری‌اش را در زمینه سینما و تلویزیون آغاز كرده است. وی درباره كارش در این سریال می‌گوید: این مجموعه از جمله كارهایی است كه سكانس‌های خارجی زیادی داشته و با حضور تعداد زیادی هنرور و صحنه‌های اكشن در عین حال نباید دیالوگی هم از دست می‌رفت. وی می‌افزاید: كاركردن با علیرضا امینی، دشواری‌های خاص خود را دارد چرا كه از نظر او، همه چیز باید به بهترین شكل ممكن انجام شود و بهترین نتیجه به دست آید. مشكلی كه در این كار وجود دارد، این است كه گاهی مجبوریم برداشت‌های مجددی برای صدا داشته باشیم و در عین حال كار كردن در خیلی از لوكیشن‌ها این فرصت را در اختیار ما قرار نمی‌دهد. خوشبختانه در چندین تله فیلم با این كارگردان همكاری داشته‌ام و تا حد زیادی سلیقه او را می‌شناسم.
صحنه برای تعقیب و گریز سكانس بعدی در حال آماده‌سازی است. علیرضا امینی بیسیم به دست فرمان می‌دهد كه خیابان كنار برج فقط برای عبور و مرور ماشین‌های پلیس آماده شود. الهام حمیدی نقش «سروان كیا» را در این سریال به عهده دارد. شاید این حضور برای او كه طی این سال‌ها عادت كرده‌ایم او را همیشه در نقش‌های مهربان و معصوم ببینم، به نوبه خود تازگی‌هایی داشته باشد. خودش می‌گوید تا به حال نقش پلیس را بازی نكرده بودم و با توجه به این‌كه حضور خانم‌ها در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی در نقش پلیس محدودیت‌هایی را نیز به همراه دارد ولی بازی در این نقش برای من تجربه خوبی بود.
حمیدی معتقد است این اولین بار است كه یك پلیس زن در تلویزیون ایران پررنگ نشان داده می‌شود و از آنجا كه این نقش به نوعی باید برای جامعه الگو باشد، باید نكاتی را در ارائه نقش رعایت می‌كردیم. در كنار الهام حمیدی یك پلیس زن دیگر هم حضور دارد كه از همكاران نیروی انتظامی و به نوعی مشاور خانم‌ها در ارائه نقش پلیس است. اسماعیل آقاجانی، مدیر تصویر برداری سریال است.تصاویر سریال سقوط آزاد تنها با یك دوربین ضبط می‌شود. البته طی كار سكانس‌هایی هم وجود دارد كه با 2 دوربین گرفته می‌شود.
آقاجانی درباره این سریال می‌گوید: یكی از خصوصیات برجسته این مجموعه این است كه تمامی تصویر آن به صورت دوربین روی دست گرفته می‌شود چرا كه اساس كار بر این مبناست كه بیننده با یك كار اكشن روبه‌رو شود. البته در جاهایی هم سعی شده تا مخاطب سكون را در نوع تصاویر ببیند و با ایجاد یك كنتراست قابل قبول تماشای این تصاویر برای بیننده خسته‌كننده نباشد.وی در ادامه می‌افزاید: میزانسن‌های این سریال اساسا به صورت سكانس پلان است و سعی شده تا پلان‌های خاصی برای صحنه‌های مهیج كار طراحی شود.
ابزار جدید برای پلیس
یك كار پلیسی به لحاظ طراحی صحنه، خصوصیات ویژه‌ای می‌طلبد. میلاد كزازی، طراح صحنه و لباس این مجموعه معتقد است برخلاف خیلی كارها كه عموما طراحی خاصی در آنها اعمال نمی‌شود، سقوط آزاد جزو سریال‌هایی است كه به این نكته توجه ویژه‌ای دارد. چون در این سریال قرار است چهره جدیدی از پلیس و نوع عملكرد او به نمایش گذاشته شود. شاید این بار برخلاف تصور بیننده ماشین‌های جدیدی در اختیار نیروهای پلیس گذاشته شده و حتی از چراغ گردان‌های جدیدی برای ماشین پلیس استفاده و خیلی از دكورها برای این كار ساخته شده است. ما حتی كمدهای اسلحه برای این كار ساختیم. به لحاظ طراحی لباس هم باید بگویم كه تا حدود 90 درصد لباس‌ها برای بازیگران دوخته شد و سعی كردیم قالب طراحی لباسمان برای نقش پلیس به این‌گونه باشد كه اقتدار همیشگی پلیس را همچنان حفظ كند. سریال سقوط آزاد درباره 2 پلیس جوان است كه در پی رازگشایی از پرونده دختری تبهكار هستند. حامد بهداد، پوریا پورسرخ، روناك یونسی، الهام حمیدی، فخرالدین شریف، خسرو شهراز، سمانه جلالی، بیتا بیگی و علی عراقچی بازیگرانی هستند كه در این فیلم ایفای نقش كرده‌اند.
عوامل دیگر سریال «آخرین روز» عبارتند از: مجری طرح: محسن كاسه‌ساز، دستیار اول كارگردان: ایمان یزدی، مدیربرنامه‌ریزی: علیرضا نسایی، مدیرتصویربرداری: اسماعیل آقاجانی، طراح گریم: سعید ملكان، طراح صحنه و لباس: میلاد كزازی، آهنگساز: ستار اوركی، جلوه‌های ویژه: حمید سلیمانی، تدوین: حمید سلیمیان، مدیرتولید: محمدرضا راستگو، مدیر تداركات: حمیدرضارجایی، مدیرگروه بدلكاران: عرشیا قدسی، ناظر كیفی ناجا: سرهنگ چمنی، ناظر انتظامی: سرهنگ مددی.
منبع:جام‌جم/ شبنم مدنی
