علت رعشه یا لرزش بدن چیست؟

لرزش یا رعشه یا لغمه، شامل حرکات اضافی بدن می‌باشد. این حرکات به دلیل انقباض و انبساط متناوب عضلات پدید می‌آید.

لرزش، شایع‌ترین حرکت غیرارادی بدن است و ممکن است در دست‌ها، بازو، چشم، صورت، سر، طناب‌های صوتی، تنه و ساق پا دیده شود. ولی بسیاری از موارد لرزش، در دست‌ها دیده می‌شود.

بعضی انواع رعشه ارثی است. رعشه ممکن است در هر سنی بروز نماید، ولی در افراد میانسال و سالمند شایع‌تر است.

لرزش دست‌ها هنگام عصبانیت، اضطراب، خستگی بیش از حد، ورزش‌های پراسترس و کار زیاد شایع است.

انواع لرزش

لرزش به دو نوع فیزیولوژیک و پاتولوژیک (بیماری) تقسیم می‌شود:

1- لرزش فیزیولوژیک

این نوع لرزش، در حالی که فرد دست‌ها را در جلوی بدن به صورت افقی قرار دهد، رخ می‌دهد و در موارد استرس، هیجان، اضطراب و خستگی تشدید می‌شود.

2- لرزش پاتولوژیک

سه نوع لرزش پاتولوژیک وجود دارد:

الف- لرزش در حال استراحت : این لرزش معمولا در یک یا هر دو دست دیده می‌شود و شباهت به پول شمردن دارد، یعنی انگشت شست بیمار پیاپی به کف دست نزدیک و دور می‌گردد و بقیه انگشتان خم و راست می‌شوند. این لرزش از ویژگی‌های بیماری پارکینسون است.

ب- لرزش فعال: این لرزش، بیمار وقتی دست‌های خود را در جلوی بدن به صورت افقی نگه می‌دارد، به خوبی نمایان می‌گردد. این نوع لرزش در موارد زیر دیده می‌شود:

پرکاری تیروئید، اضطراب، گرسنگی، کاهش قند خون، عوارض داروهایی نظیر گشاد کننده برونش ها و داروهای ضدافسردگی و مصرف مواد مخدر.

ج - لرزش در طی انجام کار : این لرزش به هنگام تصمیم‌گیری برای انجام یک کار و در طول انجام کار مشاهده می‌گردد و پس از پایان کار از بین می‌رود. در این حالت، بیمار هنگام استراحت هیچ لرزشی ندارد، ولی اگر از او بخواهیم با قلم شروع به نوشتن کند و یا لیوان چای و یا قاشق غذا را به دهان نزدیک کند، دچار لرزش شدید خواهد شد. گاهی این لرزش آنقدر شدید است که بیمار از صندلی یا تخت خود پرت می‌گردد. این لرزش به دلیل آسیب مخچه و بیماری‌های درگیرکننده مخچه نظیر ام‌اس دیده می‌شود.

علت لرزش

- هوای سرد یا ترس که باعث هم خوردن دندان‌ها می‌شود.

- اختلال در بخش‌هایی از مغز که کنترل عضلات سراسر بدن و یا مناطق خاصی از بدن مانند دست‌ها را بر عهده دارند.

- سوءتغذیه، ضعف

- مشکلات غدد مثل پرکاری تیروئید

- لرزش دست می‌تواند جنبه ارثی داشته باشد که این نوع لرزش در سنین پایین‌تر شروع شده و هنگام خستگی و استرس بیشتر می‌شود و با دارودرمانی مناسب قابل کنترل است.

- آلودگی هوا، مسمومیت با فلزات سنگین از جمله سرب و کبالت

- مصرف موادمخدر، ترکیبات آمفتامین، داروهای روان‌گردان و استفاده بی‌رویه از داروهای اعصاب

- در شیرخواران مبتلا به فنیل کتونوری و نارسایی کبد لرزش دیده می‌شود.

- مصرف بی‌رویه الکل، بی‌خوابی و شب زنده‌داری

- کمبود منیزیم و تیامین (ویتامین ب1)

- گزش بعضی انواع عنکبوت مثل عنکبوت پشت قرمز استرالیا

- بیماری‌هایی که سبب لرزش می‌شوند، عبارتند از: پارکینسون، ام اس و بیماری‌های مزمن کلیوی.

علائم لرزش

رعشه به شکل تکان منظم دست‌ها، بازوان، سر، ساق پا یا تنه دیده می‌شود.

گاهی صدای بیمار همراه لرزش است و در نوشتن، نقاشی کردن، نگه داشتن اشیاء و کنترل آن‌ها مثل نگه داشتن چنگال دچار مشکل می شود.

مواقعی که باید لرزش دست را جدی گرفت

در مواردی که لرزش دست در سنین پایین‌تر شروع شود یا با علائم دیگری همراه باشد، یا در طول زمان بیشتر گردد، باید جدی گرفته شود. در بیماری‌های تحلیل برنده مغز مثل MS یا بیماری‌های مخچه‌ای یا پارکینسون این نوع لرزش‌ها دیده می‌شود.

سئوالات زیر را از فرد دچار لرزش بپرسید

- درباره چگونگی تولد و زایمان پرسش شود، آیا زایمان مشکل داشته و یا هیپوکسی(کمبود اکسیژن) هنگام تولد داشته است.

- وجود لرزش در دیگر افراد خانواده و فامیل

- مصرف داروها پرسیده شود، زیرا عوارض بعضی داروها لرزش می‌باشد.

- سابقه پرکاری غده تیروئید مدنظر باشد و به ویژه در جوانان دچار لرزش، تست‌های تیروئیدی درخواست گردد، زیرا ممکن است لرزش دست‌ها نخستین شکایت مبتلایان به پرکاری تیروئید باشد.

- بیماری ویلسون که یک بیماری ارثی ناشی از اختلال متابولیسم مس و کمبود آنزیم سرولوپلاسمین است، به ویژه در افراد جوان سبب لرزش می‌شود. بنابراین در افراد جوان دچار لرزش، آزمایش اندازه‌گیری مس خون و سرولوپلاسمین سرم درخواست گردد.

- از وجود اضطراب و دلشوره سئوال گردد.

- راجع به مصرف الکل و مواد مخدر پرسش شود.

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

مجله الکترونیکی هوم - دکتر احمد چیت ساز

بیتوته

سایت پزشکی امروز