کشف عناصر مختلف جدول تناوبی و خواص ویژه ی آن ها
تاریخ جدول تناوبی همان تاریخ کشف عناصر شیمیایی است. IUPAC (آیوپاک) پنج "دوره ی کشف اصلی" پیشنهاد می کند.
راهنما و شرح عناصر:
قبل از 1800 (34 عنصر): کشف عناصر، حین و قبل از "دوره ی روشن فکری".
1800-1849 (24 عنصر): تحولات علمی و صنعتی.
1850-1899 (26 عنصر): دوره ی طبقه بندی عناصر؛ کاربرد فنون تحلیل طیف های نوری توسط: بویس باردن، بونزن، کروکس، کیرشهف و "آثار خط نشری".
1900-1949 (13 عنصر): پیشرفت نظریه ی کوانتومی قدیمی و مکانیک کوانتومی.
1950-1999 (16 عنصر): دوران " پس از بمب اتمی"؛ ساخت اعداد اتمی 98 و بالاتر از آن (با روش های بمباران کردن و برخوردها).
2000 تا کنون ( 5 عنصر): اتم های مصنوعی جدید.
معرفی برخی از خانواده های جدول تناوبی:
گروه فلزات قلیایی:
هیدروژن یک عنصر مجزاست و به هیچ خانواده ای تعلق ندارد. اگرچه این عنصر در بالای عناصر گروه یک آمده است، تحت شرایط عادی، یک فلز نیست. همچنین هیدروژن گاهی اوقات به گونه ای رفتار می کند که انگار به گروه VIIA تعلق دارد!
فلزات قلیایی اصلی : لیتیوم (Li)، سدیم (Na)، پتاسیم (K)، روبیدیوم (Rb) و سزیم (Cs) هستند که براق و نرم اند. همگی به سرعت (به طور شدید) با آب واکنش می دهند تا محصولاتی تشکیل دهند که بسیار قلیایی هستند؛ به همین دلیل به این فلزات، نام قلیایی داده شده است. فلزات قلیایی به دلیل واکنش پذیری بالا در طبیعت به صورت خالص یافت نمی شوند؛ بلکه به صورت ترکیب با سایر عناصر وجود دارند. ششمین عنصر قلیایی فرانسیم (Fr) به سختی در طبیعت وجود دارد.
واکنش پذیری یک عنصر (به ویژه عناصر گروه اول) به چه معناست؟
عناصر را بر اساس واکنش پذیری شان دسته بندی می کنند. این عناصر به راحتی با دیگر عناصر پیوند می خورند تا مواد مرکب تشکیل دهند.چیزی که باعث واکنش پذیری یک عنصر می شود:
- تراز ظرفیت ناکامل الکترونی
- تمام اتم ها به استثنای هیدروژن، میل به داشتن 8 الکترون در بیرونی ترین تراز انرژی خود دارند (این خصلت را قاعده ی هشت تایی می نامند).
- تا وقتی این تراز کامل شود، اتم ها پیوند خود با اتم های دیگر را ادامه خواهند داد. اگر اتمی الکترون های ظرفیتی کمی داشته باشد، در طول پیوند آن ها را از دست خواهد داد. اتم هایی با 6، 7 یا 8 الکترون ظرفیت در حین پیوند، الکترون به دست می آورند.
گروه فلزات قلیایی خاکی
فلزات قلیایی خاکی : بریلیوم (Br)، منیزیوم (Mg)، کلسیوم (Ca)، استرنسیوم (Sr)، باریوم (Ba) و رادیوم (Ra) هستند. آن ها نیز فلزاتی براقند ولی سخت تر و دارای واکنش پذیری کم تر از فلزات قلیایی هستند. آن ها نیز در طبیعت به حالت خالص یافت نمی شوند.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: خدیجه آلچالانلو
تنظیم: نوربخش