لذت های مرگ آسا!!!

به بیانی دیگر نوجوانان، جوانان و خانواده هایی که به امید گذراندن اوقات خوش به اماكن تفریحی و شهربازی ها می‌روند تا با استفاده از ترن هوایی، صندلی پرنده، سفینه، تونل های آبی، چرخ و فلك و... هیجانات خود را تخلیه كنند و لحظات شیرینی را برای خود و خانواده هاشان رقم بزنند از این نکته غافلند که این تفریحات می‌تواند خطرناك باشد و حتی در بعضی از موارد منجر به مرگشان شود.

نمی‌دانیم آخرین باری كه به شهربازی یا پارك‌هایی كه مجهز به وسایل بازی و سرگرمی كودكان و بزرگسالان هستند رفته‌اید كی بوده است؟ اما مدت‌هاست دیگر بیشترین چیزی كه توجه شهروندان را در شهربازی‌ها به خود جلب می‌كند نه جذابیت‌هایی بصری است كه سعی شده با رنگ‌آمیزی و چراغانی و پخش موسیقی ایجاد شود بلكه كهنگی، فرسودگی و قدیمی بودن اغلب تجهیزات و وسایل موجود در شهربازی‌هاست كه توجه هر نگاه تیزبین و موشكافی را به خود جلب می‌كند.

این‌طور كه معلوم است اینجا هم پای تجهیزات غیراستاندارد چینی به میان آمده است، همان‌هایی كه حالا استفاده از آنها در وسایل بازی و تفریحی موجود در شهربازی‌ها هم دردسرساز و خطرآفرین شده است.

به گفته داوود براتی معاون حفاظت و پیشگیری سازمان آتش‌نشانی تهران به عنوان یكی از متولیان اصلی رسیدگی به حوادث و سوانح، متاسفانه تاكنون هیچ‌یك از شهربازی‌های تهران از سازمان آتش‌نشانی تاییدیه ایمنی نگرفته‌اند و در واقع عدم كنترل كیفی دقیق این دستگاه‌ها و وسایل شهربازی‌هاست كه خطرآفرین شده و این همان موضوعی است كه مسئولان آتش‌نشانی از آن ابراز نگرانی می‌كنند.

البته براتی هم این را می‌پذیرد كه ورود تجهیزات چینی به بازار وسایل بازی و دستگاه‌های شهربازی‌ها مشكل‌آفرین شده است. او می‌گوید: اكثر این وسایل حركات دورانی و یا زاویه‌ای با سرعت بالا دارند و به جهت بار سنگینی كه از سوی مراجعه‌كنندگان چند 10 هزار نفری در شبانه‌روز به آنها تحمیل می‌شود ضروری است كه این قطعات و تجهیزات و حتی موتورهای آنها كاملا منطبق با استانداردها باشد.

هر چند طی سال‌های اخیر حوادث تلخی كه هرازچندگاه در شهربازی‌های گوشه و كنار كشور بوقوع می‌پیوست تلنگری بود بر این ‌كه تجهیزات به‌كار رفته در وسایل بازی و تفریح این شهربازی‌ها تا چه حد غیرقابل اطمینان و از لحاظ ایمنی خطرناك است، اما گزارش چندی پیش موسسه استاندارد كه بر وضعیت نامطلوب شهربازی‌های كشور تاكید دارد بیانگر این واقعیت است كه رفتن به شهربازی و استفاده از وسایل بازی و سرگرمی آنها یعنی دست و پنجه نرم كردن با مرگ.

در واقع گزارش موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مهر تاییدی است بر غیراستاندارد بودن شهربازی‌های كشور.

موسسه استاندارد گزارش خود را براساس تحقیقات، بازرسی و آزمون‌های دقیق و وسیعی كه از ابتدای امسال روی 11 شهربازی پایتخت انجام داده است، ارائه كرده و در نتایج نهایی مشخص شده است كه متاسفانه بیشتر این تجهیزات و زمین‌های بازی مغایر با استانداردهای ملی هستند. گزارش موسسه استاندارد در حالی طی روزهای اخیر موجب نگرانی خانواده‌ها شده كه تاكنون هیچ سازمان یا دستگاه اجرایی مسئولیت ایمن‌سازی شهربازی‌های كشور را برعهده نگرفته است و به نظر می‌رسد ایمن‌سازی شهربازی‌ها متولی خاصی ندارد!

سال 81 بود كه تدوین استانداردهای ملی تجهیزات زمین بازی و تجهیزات شهربازی در دستور كار سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران قرار گرفت با این امید كه شاید آشفته‌بازار ورود تجهیزات غیراستاندارد به شهربازی‌ها سر و سامانی پیدا كند، اما متاسفانه چنین نشد.حوادث تلخی كه طی سال‌های اخیر و هرازچندگاه در شهربازی‌های برخی استان‌های كشور و بخصوص در پایتخت رخ می‌دهد بیانگر این واقعیت است كه حتی با وجود قانون مذكور هم نه تنها آمار وقوع حوادث در شهربازی‌ها كاهش چندانی نداشته است بلكه موضع گیری عمده مسئولان موسسه استاندارد در مقابل نقص فنی وسایل بازی و غیراستاندارد بودن آنها در این سال‌ها بیشتر سیاست سكوت بوده است.

اولین گزینه برای مسئولیت ایمن‌سازی فضاهای تفریحی و شهربازی‌ها به نظر می‌رسد شهرداری‌ها هستند. به همین منظور در پی گفتگویی که با یكی از مسئولان معاونت خدمات شهری شهرداری تهران انجام شد، مدیر روابط عمومی این حوزه تاكید كرد كه فقط در مورد اماكن تفریحی و وسایل بازی و سرگرمی كه در پارك‌ها و بوستان‌های محله‌ای شهر تهران موجود هستند، شهرداری مسئول است و شهرداری هیچ مسئولیتی در قبال شهربازی‌های بزرگ شهر تهران ندارد زیرا اداره هر یك از آنها به بخش خصوصی واگذار شده و خود آنها نیز باید در این زمینه پاسخگو باشند.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود كه هم‌اكنون حتی شهربازی‌های كوچك داخل بوستان‌ها كه زیرنظر شهرداری‌های مناطق اداره می‌شوند هم به دلیل بكارگیری تجهیزات چینی و بی‌كیفیت دارای مشكلات اساسی هستند.

كلاف سردرگم صدور مجوز

حالا شهربازی‌های كشور با 2 چالش اساسی مواجه هستند اول این ‌كه معلوم نیست كدام سازمان یا دستگاه اجرایی كشور متولی صدور مجوز به بخش خصوصی برای دایر كردن شهربازی‌ها ست؟ و دیگر این‌كه بحث ایمنی در شهربازی‌های بخش خصوصی نیز متولی مشخصی ندارد. اما نكته مهم در این میان این است كه اكثر شهربازی‌های فعال در كشور و بخصوص پایتخت در حالی زیرنظر سرمایه‌گذار بخش خصوصی اداره می‌شوند كه معلوم نیست این بخش از كدام دستگاه اجرایی مجوز دایر كردن شهربازی را دریافت می‌كند؟به عنوان نمونه مسئول یكی از شهربازی‌های سرپوشیده شهر تهران می‌گوید: ما بخش خصوصی هستیم و زیرنظر جای خاصی فعالیت نمی‌كنیم. به گفته وی كافی است سرمایه‌گذار بخش خصوصی به اداره ثبت شركت‌ها مراجعه كند تا بتواند مجوز فعالیت را به طور رسمی دریافت كند.

این‌طور كه از گفته وی برداشت می‌شود به نظر می‌رسد صرفا داشتن سرمایه و اعلام به اداره ثبت شركت‌ها برای دایر كردن یك شهربازی كافی است و بررسی یا تایید صلاحیت و... موضوعی بی‌اهمیت است! اما مهم‌تر از همه این‌ كه اگر حادثه‌ای نیز بوقوع بپیوندد مشخص نیست شهروندان زیان‌دیده باید از شهربازی‌ها به كدام دستگاه اجرایی در كشور شكایت ببرند؟

به نظر می‌رسد نه معاونت خدمات شهری شهرداری تهران و نه بخش خصوصی، نه موسسه استاندارد و نه هیچ سازمان و دستگاه اجرایی دیگر نه تنها حاضر به پذیرفتن مسئولیت ایمن‌سازی شهربازی‌ها نیستند، بلكه هر یك تلاش می‌كنند تا به نوعی با شانه خالی كردن از این مسئولیت آن را به گردن سازمان دیگری بیندازند.

اما آنچه در این میان كمتر توجهی به آن می‌شود جان شیرین شهروندانی است كه شهربازی‌ها را محیطی شاد و مفرح برای گذران اوقات فراغت اعضای خانواده‌شان تصور می‌كنند.مهم‌تر این ‌كه چه آن دسته از مجموعه‌های كوچك بازی و تفریح داخل پارك‌ها و چه شهربازی‌های بزرگ صرف‌نظر از این‌كه زیر نظر شهرداری‌ها اداره شوند، باز هم این موضوع ضرورت نظارت هر چه دقیق‌تر موسسه استاندارد یا هر نهاد نظارتی دیگر بر عملكرد گردانندگان این شهربازی‌ها را طلب می‌كند تا شاید به این ترتیب آمار حوادث و سوانح در شهربازی‌ها نیز كنترل و كاهش یابد.