مشاهده ی یک طیف ساده

      جعبه پرتو (جعبه ای حاوی پرتوهای نور)

عدسی های استوانه ای +7D 

صفحه ی تک شکافی

صفحه ی چند شکافی

منبع ولتاژ متغیر

منشور 60 درجه

چند قطعه فیلتر رنگی

انجام آزمایش:

باریکه ی نور را مستقیم به سمت منشور بگیرید و پدیدار شدن طیف را به دقت مشاهده کنید. منشور را بچرخانید و اثر پدیدار شدن نور را مشاهده کنید.

با استفاده از یک لامپ و صفحه ی چند شکافی یک پروانه بسازید و پرتو وارد بر این پروانه را به سمت عدسی استوانه ای +7D  هدایت کنید تا جایی که پرتوهای پدیدار شده در نقطه ی تصویر، 40 تا 50cm پس از آن دیده شوند. منشور را درست آن سوی عدسی قرار دهید و اثر این تعویض را ببینید. اگر تکه ی کوچکی کاغذ یا مقوا را به صورت عمودی در مسیر پرتو نور بگیرید، طیف به صورت واضح دیده خواهد شد.

سعی کنید تکه های کوچکی از فیلترهای رنگی در مسیر عبور نور و قبل از خوردن نور به منشور قرار دهید و نتیجه را ببینید.

نکته های تدریس:

1.     این آزمایش بسیار ساده است و به هیچ وسیله ی پیچیده ی اپتیکی نیاز ندارد.

2.     اگر پرده در همان فاصله ی اپتیکی از عدسی قرار گیرد که قبل از گذاشتن منشور ، تصویر در آن نقطه تشکیل شده بود، طیف دیده شده، واضح ترین حالت را خواهد داشت و منشور، کم ترین انحراف و خطا را خواهد داشت. با این وجود، چرخاندن منشور به حالت انحراف بیش تر، طیف پهن تری را حاصل خواهد کرد.

3.     می توانید از منشورهایی با اشکال دیگر هم استفاده کنید و عبور نور از میان آن ها را با هم مقایسه کنید. نگاه کردن در امتداد پرتو نسبت به منبع نور، نشان خواهد داد که پرتو، مستقیم و صاف به نظر می رسد.

4.     با استفاده از فیلتر رنگی نزدیک جعبه ی نور، پرتو پدیدار شده نیز رنگی خواهد بود و هم چنان که منشور می چرخد، رنگ ها شفاف تر و واضح تر خواهند شد.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: خدیجه آلچالانلو

تنظیم: نوربخش