تبیان، دستیار زندگی
دانش آموزان اغلب با کار کردن در گروه های دو نفری یا گروه های کوچک، مطالب درسی را بهتر می فهمند و از کمک کردن به یکدیگر در یادگیری مهارت ها سود بیشتری می برند. کوتاهی از یافته های پژوهش ها....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

یادگیری همیارانه

یادگیری همیارانه

دانش آموزان اغلب با کار کردن در گروه های دو نفری یا گروه های کوچک، مطالب درسی را بهتر می فهمند و از کمک کردن به یکدیگر در یادگیری مهارت ها سود بیشتری می برند.

کوتاهی از یافته های پژوهش ها

تحقیقات نشان می دهند:

• وقتی دانش آموزان در گروه های دو نفری یا چند نفری کوچک به انجام دادن فعالیت ها یا تکلیف هاشان می پردازند، اغلب چیزهای زیادی یاد می گیرند.

• یادگیری های مشارکتی سودمندی های عاطفی و اجتماعی زیادی دارند. مانند:

- علاقه ی فزاینده و ارزشمند در یافتن موضوع مورد مطالعه توسط خود دانش آموزان.

- افزایش نگرش های مثبت به مسائل اجتماعی و تعامل های اجتماعی، حتی در مواردی که از نظر جنیست، نژاد، قومیت، سطح دانایی و سایر خصوصیات با هم متفاوت اند.

• یادگیری های مشارکتی با درگیر ساختن دانش آموزان در گفتمانی که آن ها را وادار به پردازش اطلاعات مربوط به وظایفشان می کند و نیز راه حل هایی که برای حل مسأله شان به دست می آید، توانایی های شناختی، فراشناختی بالقوه ای را بر می تابد.

• وقتی دانش آموزان، به جای انجام دادن تکلیف انفرادی که در تنهایی صورت می پذیرد، به شکل های خاص در یادگیری های مشارکتی اهتمام می ورزند، نرخ بهبود نتایج یادگیری افزایش می یابد

یادگیری همیارانه

فضای کلاس درس

ویژگی رویکردهای سنتی این است که درس معلم برای تمام کلاس ارائه می شود. سپس دانش آموزان – به تنهایی – و اغلب در سکوت و عزلت، روی تکلیف هاشان کار می کنند.

در آموزش های مشارکتی نیز، رویکرد آموزش برای تمام کلاس حفظ می شود. اما، بخشی از زمان انجام دادن تکلیف، به گروه های دو نفری یا گروهی دانش آموزان تعلق می گیرد، تا به تمرین های تکمیلی و فعالیت های کاربری بپردازند.

یادگیری مشارکتی یا هم یارانه را، می توان در گستره ی بزرگی از فعالیت ها به کار گرفت. از جمله: تمرین و تکرار، درک واقعیت ها و مفاهیم، حل مسأله و ورزش و گفت و شنود. شاید بتوان گفت که این شیوه با ارزش ترین شیوه در یادگیری های معنی دار، همراه با انجام وظیفه ی قابل اعتماد، در یک محیط اجتماعی است. دانش آموزان در گروه های کوچک یا گروه دو نفره، نسبت به فعالیت هایی که با شرکت همه ی افراد کلاس انجام می گیرد، شانس بیشتری برای صحبت کردن دارند. برای دانش آموزان خجالتی و گوشه گیر، فرصت بیشتری و بهتری به وجود می آید که در گروه های صمیمی تر احساس راحتی کنند و ایده ها و نظرهاشان را بیان دارند.

یادگیری همیارانه

برخی از شکل های یادگیری همیارانه، دانش آموزان را وادار می کند که به یکدیگر کمک کنند، تا به هدف های یادگیری انفرادی دست یابند. به عنوان مثال، می توان از بحث درباره ی چگونگی پاسخ دادن به پرسش ها، بررسی کارهای یکدیگر، یا ارائه ی بازخوردها برای رسیدن به حل مسأله ها یاد کرد. شکل های دیگر یادگیری همیارانه دانش آموزان را تشویق می کند.با هم جوشی با یکدیگر، و از طریق جمع آوری منابع و امکانات، به هدف های جمعی و گروهی دست یابند. مثلاً ممکن است گروه دست به یک آزمایش بزند، یک نقاشی یا یک طرحی را سر هم کند، یا یک گزارش تحقیقی را برای ارائه به کلاس آماده نماید.

الگوهای یادگیری همیارانه که دانش آموزان را به همکاری برای تولید یک محصول فرا می خوانند، اغلب دارای ویژگی تقسیم کار بین شرکت کننده ها هستند.

به طور مثال، گروه های همیار می توانند برای آماده سازی گزارش یک شرح حال از یک شخصیت، یک نفر مسؤولیت مطالعه ی زندگی گذشته او را به عهده بگیرد، دیگری موفقیت های مهم او را مطالعه کند و نفر دیگر تأثیر او را بر جامعه مورد بررسی قرار دهد، و به همین ترتیب اگر رویکرد یادگیری مشارکتی، هدف های گروه را با مسؤولیت های فردی ترکیب کند، نتایج مطلوب تری به دست خواهد آمد. یعنی هر عضو در برابر دستیابی به هدف های گروه پاسخگو باشد (دانش آموزان باید بدانند که ممکن است هر یک از آن ها فراخوانده شود تا به هر یک از پرسش های مربوط به فعالیت گروه پاسخ گوید. یا این که، همه ی افراد گروه باید به طور انفرادی در مورد آنچه یاد گرفته اند، امتحان شوند).

یادگیری همیارانه

فعالیت هایی که در شکل های مختلف یادگیری مشارکتی به اجرا گذاشته می شوند، باید به درستی متناسب با همان شکلی که انتخاب شده است باشند. برخی فعالیت ها به طور طبیعی توسط افراد به تنهایی انجام می گیرند، برخی دیگر توسط گروه های دو نفری انجام می گیرند، و برخی هم توسط گروه های کوچک سه تا شش نفری به ثمر می رسند.

دانش آموزان باید هر نوع آموزش و پیش آمادگی را که برای انجام دادن فعالیت های مشارکتی آن ها لازم و مفید است دریافت کنند. ممکن است لازم باشد معلم به آن ها نشان دهد که چگونه گوش دهند، چگونه مشارکت کنند، چگونه افکار دیگران را با نظرهای خود تطبیق دهند و به عکس، چگونه با انتقادها برخورد سازنده کنند.

هنگامی که دانش آموزان در گروه های خود مشغول فعالیت اند، معلم باید در میان آن ها باشد و پیشرفت هر گروه را زیر نظر بگیرد تا مطمئن شود که گروها به طور ثمر بخشی عمل می کنند و اگر کمکی نیاز دارند به آن ها ارائه دهد.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تنظیم: نسرین صادقی