تبیان، دستیار زندگی
بازار مجموعه بازارهای قدیمی یزد: مجموعه بازارهای قدیمی یزد، دوران پهلوی با احداث خیابان شاه (خیابان قیام فعلی) به دو قسمت تقسیم شد و برخی از فضاهای اصلی آن مانند بازار ارسی دوزها، بازار ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

معرفی بازارهای استان یزد

معرفی تاسیسات حکومتی استان یزد

بازار

مجموعه بازارهای قدیمی یزد: مجموعه بازارهای قدیمی یزد، دوران پهلوی با احداث خیابان شاه (خیابان قیام فعلی) به دو قسمت تقسیم شد و برخی از فضاهای اصلی آن مانند بازار ارسی دوزها، بازار محمدعلی خان، بازار پنجه علی و ... به کلی تخریب شد.

در حال حاضر نیمه شمالی بازار از رونق اقتصادی بیشتری برخوردار است. عمده ترین کالاهای مورد معامله در این بازار پارچه، شیرینی های یزدی، طلا و فرش است. بازار قیصریه که حد فاصل میدان خان و مدرسه خان قرار دارد، از لحاظ معماری نسبت به سایر بازارها شکیل تر است و به وسیله دو در چوبی با ارزش، بسته می شود. این بازار محل فروش پارچه های یزدی است.

قدیمی ترین بخش بازار یزد- به نام بازار حاجی قنبر- متعلق به قرن نهم هـ. ق و جزیی از مجموعه فرهنگی، تاریخی "امیر چقماق" است. در قرن سیزدهم هـ. ق، بر سر در این بازار، تکیه زیبای بلندی به شیوه دیگر تکایا و حسینیه های یزد با کاشی معقلی ساخته شد.

از کارگاه های تولیدی بازار، می توان به کارگاه مازاری (محل ساییدن حنا- برگ طبیعی)، کارگاه حلوایی (محل تبدیل کنجد به حلوا ارده) و کارگاه رنگرزی (محل رنگ آمیزی الیاف نخی و پشمی) اشاره کرد که هر یک به اقتضای نوع فعالیت، دارای معماری ویژه خود هستند.

بازار تبریزیان: بازار تبریزیان احتمالاً متعلق به دوره قاجار است و در انتهای بازار "پنجه علی" قرار دارد. طول، عرض و ارتفاع بازار به ترتیب 59، 3/5 و 5/5 متر است. متوسط هر دهانه چهارمتر و مساحت متوسط آن 19/6 متر مربع است.

سقف این بازار به صورت طاق و تویزه با قوس های هلالی و بیشتر جناقی است. در قدیمی حجره ها چوبی و چهارلتی و مصالح به کار رفته در بنا خشت و گل، آجر و گچ است.

بازار دروازه مهریز: جهت بازار دروازه مهریز شمالی- جنوبی است؛ جنوب آن از بازار "خان" شروع می شود و به کوچه دارالشفاء یا "دروازده تاریخی" شهر ختم می شود. این بازار توسط "علی آقا" – داروغه یزد- در زمان "گور کانیان" احداث شد.

بازار دروازه مهریز حدود سی و هشت متر طول و سه و نیم متر عرض دارد. در سمت شرق بازار، شش باب مغازه با میانگین دهانه پنج متر و در سمت غرب آن ده باب مغازه با میانگین دهانه 4/3 متر دیده می شود. ارتفاع این بازار حدود چهار متر و مصالح به کار رفته در آن خشت و گل، آجر و گچ و سقف آن به صورت طاق و تویزه است.

بازار زرگری: بازار زرگری در بخش شمالی خیابان قیام شهر یزد، قرار دارد. این بازار احتمالاً به سده های دوازدهم و سیردهم هـ. ق تعلق دارد. بازار دارای نود و چهار متر طول، سه متر عرض و شش متر ارتفاع است. تعداد مغازه ها پنجاه و سه باب و متوسط دهانه هر یک، 79/2 متر است.

سقف بازار به صورت طاق و تویزه با قوس های هلالی و جناقی است. در طاق نورگیرهایی دیده می شود. در وسط راسته بازار نیز بخشی به صورت طاق آهنگ است.

سایر بازارهای یزد عبارتنداز:

بازار مسگری- قرن نهم هـ. ق، بازار علاقبندی- قرن نهم هـ. ق بازار محمدعلی خان- زندیه، بازار صدری (شاهزاده فاضل) – قاجاریه، بازار افشار- قاجاریه، بازار خان- قرن سیزدهم هـ. ق، بازار پنجه علی، بازار قیصریه، بازار کاشیگری، بازار چیت سازی، بازار مسجد ملا اسماعیل، بازار حاجی قنبر، بازار جعفرخان و بازار نخود بریزی.

منبع: کتاب میراث فرهنگی استان یزد

تهیه و تنظیم: زهره پری نوش

لینک:

معرفی بقعه های استان یزد

معرفی امامزاده های استان یزد

معرفی مساجد تاریخی استان یزد

معرفی مساجد تاریخی استان یزد (3)

معرفی مساجد تاریخی استان یزد ( 2)

گشت و گذاری در استان یزد ( قسمت اول )

گالری عكس مسجد امیر چخماق یزد

گشت و گذاری در استان یزد ( صدوق ، خاتم ، تفت ، بافق ، اردکان، ابرکوه(2))